Terugblik

Programma’s uit het verleden

Meer filters Minder filters

Alle locaties SPUI25 Online Rialto Posthoornkerk Paradiso Odeonzaal Amsterdamse Academische Club (AAC) Doelenzaal Nationale Opera & Ballet De Brug (Roeterseiland) De Duif De Brakke Grond Binnengasthuisstraat 9 Aula Roeterseiland Nationale Opera & Ballet, Odeonzaal Singelkerk OBA Theater Vondelkerk Agnietenkapel

09 11 21

Miles Davis’s Breakthrough Soundtrack

Jazz Intimacies on Screen

What is the role of jazz music in movies and on soundtracks? Ashley Kahn and Jonathan Gill discuss music and film and dive into the legendary trumpeter Miles Davis’s groundbreaking soundtrack to the 1958 film Elevator to the Gallows (Lift Naar Het Schavot). How did Davis fall into this project, how did he develop the haunting music, and how did this experience shape his career? These and other questions will shed light on a historically creative moment that had greater impact than most realize.

08 11 21

Als de literatuur een boom zou zijn

In literatuur is veel niet zichtbaar, maar suggestie. Het is wat haar raadselachtig maakt, spannend en intrigerend. Ze wortelt in een veelal onzichtbaar, ondergronds netwerk van verknopingen en vertakkingen. Wellicht zoals bomen dat ook doen. Naar aanleiding van Margot Dijkgraafs nieuwe boek In de voetsporen van mijn grootvader, een kleine familiegeschiedenis, vragen verschillende schrijvers zich vanuit hun eigen werk, overtuiging en verbeeldingskracht af: wat als de literatuur een boom zou zijn?

05 11 21

An evening with Saša Stanišić and Annemarie Vlaming

European Literature Prize 2021

This evening celebrates the winners of the Europese Literatuurprijs (European Literature Prize) 2021: writer Saša Stanišić and translator Annemarie Vlaming will be awarded the prize for the Dutch edition of Stanišić’s novel Herkunft/Herkomst. Together with jury members Manon Uphoff (chair) and Marieke de Groot, Stanišić and Vlaming will dive into the art of writing and translating.

05 11 21

Over beeldvorming in ons literaire en museale erfgoed

Iconen onder constructie

Dagelijks worden we omringd door iconische beelden. Hoe worden deze representaties gebruikt om andere perspectieven op de geschiedenis te tonen en onderbelichte verhalen te vertellen? Aan de hand van de expositie ‘De Gouden Koets’, momenteel te zien in het Amsterdam Museum, onderzoeken we deze en andere kwesties.

04 11 21

De tekeningen van Franz Kafka

In 2019 werden in het Max Brod Archief tot dusver onbekende tekeningen van Franz Kafka ontdekt. Nu worden deze en Kafka’s andere tekeningen voor het eerst in boekvorm samengebracht. In dit programma staan we stil bij Kafka’s veelzijdige kunstenaarschap met onder anderen Arnon Grunberg en Andreas Kilcher, de ontdekker van de tekeningen.

04 11 21

Zoe Strimpel

The Pre-Tinder Dating Era

If online dating was not already the way to go, the pandemic has definitely ensured its monopolistic position in the world of love and match making. The ubiquity of dating apps makes it very hard to imagine what being single and finding a partner were like before the reign of these apps. In this talk, Zoe Strimpel explores dating, gender, and singles culture in the pre-Tinder era.

03 11 21

Miek de Langenlezing door Ybo Buruma

Kinderrechten en jeugdliteratuur

De manier waarop wij over kinderen denken beïnvloedt het kinderstrafrecht. Pietje Bell, Ciske de Rat, Pluk van de Petteflat – ze lieten hun sporen na in wet en rechtspraak. Hoe staat het nu met het beeld van het kind in jeugdliteratuur en wat is de invloed daarvan op het strafrechtelijk beleid? Prof. mr. Ybo Buruma gaat tijdens de Miek de Langenlezing in op de vervlechting van kinderrechten en jeugdliteratuur.

03 11 21

Jolande Withuis over Jeanne Bieruma Oosting (1898-1994)

Geen tijd verliezen

Voor haar nieuwste boek dook Jolande Withuis in het leven van Jeanne Bieruma Oosting, een van Nederlands meest gerenommeerde kunstenaressen uit de twintigste eeuw en een vrouw die brak met alle heersende normen. Ze doorstond een strijd met haar rijke, adellijke familie en met de seksevooroordelen van de kunstkritiek. In dit programma spreekt Withuis met Elma Drayer over leven en werk, nalatenschap en betekenis van Jeanne Bieruma Oosting.

02 11 21

Grote Denkers in SPUI25

Margriet van Heesch over Judith Butler

Er is geen denker die meer invloed heeft gehad op het hedendaagse denken over genderongelijkheid dan de Amerikaanse filosoof Judith Butler. Cultuurwetenschapper Margriet van Heesch presenteert het gedachtegoed van Butler en hoe haar rigoureuze omdenken vleugels gaf aan een nieuwe generatie feministen en aan de huidige LGBTQI+-beweging.

01 11 21

Lea Ypi in gesprek met Pieter van Os

Een jeugd in communistisch Albanië

De internationaal gerenommeerde politicoloog en filosoof Lea Ypi groeide op in communistisch Albanië, destijds een van de meest geïsoleerde landen ter wereld waar communistische idealen de plaats van religie hadden ingenomen. Deze avond gaat Ypi in gesprek met Pieter van Os over haar memoires Vrij (De Bezige Bij), waarin ze terugblikt op haar jeugd en op zoek gaat naar de ware betekenis van vrijheid.

01 11 21

De klimaatcrisis en ons pensioengeld

Om de klimaatcrisis echt op korte termijn aan te pakken, moet veel geld verschuiven. Welke rol spelen pensioengelden daarbij? Wat is überhaupt de publieke rol van pensioenfondsen? En is de universiteit verantwoordelijk voor de beleggingen van de pensioengelden van haar medewerkers? In dit programma worden deze en andere vragen voorgelegd aan een panel van klimaatwetenschappers, activisten en beleidsmakers.

28 10 21

Slavery in the Cultural Imagination

Silent/Loud Voices/Bodies

On the occasion of the conference Slavery in the Cultural Imagination: Voices of Dissent in the Neerlandophone Space, we delve into the musical imagination. Experts from various backgrounds explore silent and loud voices and bodies, of the past and present of slavery. In doing so, we aim to reveal collective emotions and imaginations that cannot be recorded from most historical sources.

27 10 21

Over het belang van oral history

De mensen en hun verhalen

Omgang met de eigentijdse geschiedenis is ondenkbaar zonder verhalen over het verleden. Historica Selma Leydesdorff heeft jarenlang een centrale rol gespeeld in de ontwikkeling van oral history. Naar aanleiding van haar boek Oral History: De mensen en hun verhalen gaat Leydesdorff met verschillende experts in gesprek over een vakgebied dat in de afgelopen decennia is uitgegroeid tot een internationaal erkende vorm van geschiedschrijving.

27 10 21

Navigating a Complex World met Daniel Mügge

Wat zeggen cijfers nu echt over onze economie?

Met de piek van de coronapandemie achter ons staan alle seinen voor de Nederlandse economie op groen. Het ene nieuwsbericht na het andere haalt cijfers aan die laten zien hoe goed het gaat: hoge economische groei, lage werkeloosheid. Maar hoe betrouwbaar is het beeld dat deze statistieken schetsen? Daniel Mügge neemt ons mee in zijn onderzoek naar de politieke onderbuik van cijfers en hun onmacht om recht te doen van de economische verhoudingen van de eenentwintigste eeuw.

25 10 21

Navigating a complex world met Marco te Brömmelstroet

Hoe krijgen we de auto uit ons hoofd?

We hebben een groot deel van onze openbare ruimte weggegeven aan één bepaald doel: het zo makkelijk mogelijk kunnen verplaatsen van A naar B. Maar hierdoor kunnen een heleboel andere dingen niet meer. Zouden we dat niet veel politieker moeten maken? Fietsprofessor Marco te Brömmelstroet vertelt over de rol van het verkeer in de publieke ruimte.

25 10 21

Grote Denkers in SPUI25

Frenk van Harreveld over Jean-Paul Sartre

De Franse schrijver Jean-Paul Sartre wordt gezien als de vader van het existentialisme, de filosofische stroming die individuele vrijheid, verantwoordelijkheid en ervaringen vooropstelt. Het zijn onderwerpen die de moderne mens nog altijd sterk bezighouden. Gedragswetenschapper Frenk van Harreveld presenteert het gedachtegoed van Sartre en legt parallellen met de sociale wetenschap van nu.

15 10 21

Rahul Rao

The Queer Politics of Postcoloniality

Political theorist Rahul Rao investigates the impact and memory of the colonial encounter on the politics of sexuality and religiosity and on contemporary homophobic moral panics. This afternoon Rao will trace the encounters and entanglements across geopolitical divides that produce and contest contemporary queerphobias.

12 10 21

Grote denkers in SPUI25

Arnold van Emmerik en Pier Prins over B.F. Skinner

B.F. Skinner is de meest invloedrijke psycholoog van de vorige eeuw. Hij stelde dat niet ons innerlijk leven bepaalt wat we doen, maar onze genetische aanleg, leergeschiedenis en omgeving. Pier Prins en Arnold van Emmerik brengen het gedachtegoed van B.F. Skinner opnieuw onder de aandacht en gaan op zoek naar zijn oplossingen voor de actuele problemen van mens en samenleving.

11 10 21

Evolving Female Entrepreneurship in the 20th Century and Beyond

From Housewife to CEO

During this NIAS Talk we explore how female entrepreneurship has evolved in the 20th century in the Netherlands. By weaving philosophical, historical and contemporary experiences together, we explore the past and present of female entrepreneurship.

11 10 21

Kracht uit nieuwe verhalen

Woede voor onze wereld

De mensen hebben heel wat op hun geweten. Ze eten dieren, bejagen hen, doen experimenten op hen voor hun eigen gewin. Ook op grotere schaal zorgen mensen voor problemen. Diersoorten sterven uit, ecosystemen gaan eraan, de permafrost smelt, onze winters worden herfst. Kan verdriet hierom voor verandering zorgen, of hebben wij ook andere gevoelens nodig, zoals woede?

08 10 21

Jenny Reynaerts

De elfde Jacob van Lennep-lezing

De Jacob van Lennep-lezing keert jaarlijks terug in de eerste week van oktober en beoogt de Nederlandse literatuur en cultuur van de negentiende eeuw onder de publieke aandacht te brengen. Dit jaar onderzoekt Jenny Reynaerts de negatieve stereotypering van de negentiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst.

07 10 21

Een keuze uit de gedichten door Marita Mathijsen

Hans Faverey

Hans Faverey was een taalkunstenaar en een van de grote Nederlandse dichters van de twintigste eeuw. Marita Mathijsen, kenner van Favereys werk, stelde de bundel Verborgen in het zichtbare (De Bezige Bij) samen. Deze avond staan we stil bij deze nieuwe uitgave met korte lezingen, voordrachten en muziek.

07 10 21

Critical Meme Reader Launch

Global Mutations of the Viral Image

Memes are not just funny images on the web, they say a lot about the world we live in and can be used as tactile tools for social change. On the occasion of the launch of the Critical Meme Reader: Global Mutations of the Viral Image, we dive into the universe of meme (studies).

06 10 21

Het denken van al-Ghazali

Al-Ghazali (1058-1111) wordt de belangrijkste moslim na Mohammed genoemd. Zijn boeken over filosofie, theologie en mystiek worden nog altijd veel gelezen in de islamitische wereld. Verlost van onzin (Boom Uitgevers) geldt als zijn belangrijkste en meest persoonlijke werk. Naar aanleiding van een nieuwe vertaling spreken experts over al-Ghazali’s historische en hedendaagse betekenis, voor het islamitische denken en de filosofie in het algemeen.

30 09 21

Luc Panhuysen over ‘Het monsterschip’

Tromp en de armada van 1639

Toen Tromp in 1637 de leiding over de admiraliteit op zich nam, stond Nederland er maritiem gezien beroerd voor. Toch wist Tromp met een staaltje innovatief leiderschap zijn gehavende vloot om te bouwen tot een ‘monsterschip’ en in 1639 de Spaanse armada te verslaan bij Duins. Deze avond staan we stil bij de verschijning van Luc Panhuysens nieuwe boek Het monsterschip (Atlas Contact), dat handelt over deze legendarische zeeslag.

30 09 21

Op zoek naar gelijkheid in een wereld vol anderen

Vreemde eenden

Wat betekent gelijkheid in een democratie waarin mensen stelselmatig het slachtoffer worden van racisme, achterstelling, islamofobie, antisemitisme en homofobie? In die vraag verdiepte onderzoeker en jurist Martine Beijerman zich voor haar boek Vreemde eenden (Podium). In dit programma spreken drie juristen en een politicoloog over de manier waarop uitsluiting juridisch wordt geconstrueerd en hoe dit zou kunnen worden voorkomen.

28 09 21

Over het oeuvre van Jeroen Brouwers

Een singulier schrijverschap

Voor zijn nieuwe boek Eenzaamheid in eindeloos meervoud las Lodewijk Verduin ruim tienduizend pagina’s van een van de titanen van de Nederlandstalige literatuur: Jeroen Brouwers. Het resultaat is de ontsluiting van een ontzagwekkend oeuvre. Tijdens deze avond reflecteert Verduin met andere schrijvers op het singuliere schrijverschap van een groot auteur.

23 09 21

De effecten van juridische stappen tegen politici

Strafzaak Wilders

Wat zijn de effecten van strafvervolging van politici op burgers? Politicoloog Joost van Spanje deed met zijn team onderzoek in negen landen, onder andere naar de processen tegen Geert Wilders en Marine le Pen. Tijdens dit programma presenteert Van Spanje een nieuwe bevinding. Een panel van deskundigen uit media en wetenschap zal op de nieuwe bevinding reageren.

22 09 21

Leren van faalverhalen van ondernemers

Project Fenix

Praten over falen is niet vanzelfsprekend in onze maatschappij, zeker niet als ondernemer, terwijl er toch genoeg misgaat bij (jonge) ondernemingen, helemaal tijdens de coronapandemie. Project Fenix verkent wat er mis kan gaan, en wat we kunnen leren van verhalen over falen en het delen van die ervaringen. In dit programma gaan de initiatiefnemers van Project Fenix in gesprek met ondernemers en beleidsmakers over falende ondernemingen en hoe ze er weer bovenop komen.

22 09 21

Race and Common Humanity in Enlightenment Thought

The Color of Equality

The Enlightenment is often either praised as the wellspring of egalitarianism and the modern philosophy of human rights or blamed as the source of racism, sexism, and all that has gone wrong in modernity. On the basis of his new book, The Color of Equality: Race and Common Humanity in Enlightenment Thought (University of Pennsylvania Press), historian Devin J. Vartija will discuss the contradictory legacy of the Enlightenment together with Shiru Lim, Amada M’charek, Silvia Sebastiani and Alicia Montoya.

21 09 21

Maarten Asscher in gesprek met Henk Pröpper

‘Hartslag 27’

Een literaire avond ter gelegenheid van Hartslag 27 (De Bezige Bij) van Henk Pröpper. Een persoonlijk gesprek tussen twee schrijvers – beiden tevens voormalig uitgevers – over het belang van literatuur, over lichaam en geest, over geschiedenis en toekomst, en over Parijs en Amsterdam.

21 09 21

Genezen van een obsessief-compulsieve stoornis

‘Ik dwang’

Van zijn twaalfde tot zijn tweeëntwintigste bevindt Erwin Roebroeks zich in de greep van een dwangstoornis. In Ik dwang (De Bezige Bij) vertelt hij over de kwelling van leven met dwang en zijn wonderlijke genezing. In dit programma vertelt filosoof en psychiater Damiaan Denys meer over over dwangstoornissen en Roebroeks’ boek. Roebroeks gaat in op het verschil tussen gezonde en ongezonde obsessies.

20 09 21

Een collectief fantasma in katholiek Nederland

Stigmata en verschijningen

In het interbellum hing katholiek Nederland collectief een hersenschim rond de jonge Janske Gorissen aan, die zich in extreme mate met Jezus Christus identificeerde. Naar aanleiding van zijn net verschenen boek Vurige liefde (Prometheus) gaat Peter Jan Margry in gesprek over dit opzienbarende ‘fantasma’.

20 09 21

Wetenschap(pers) in de publieke arena

Van wantrouwen tot bedreiging #2

Kritische discussies horen bij wetenschap. Maar steeds vaker lijkt kritisch denken in de publieke arena door te slaan naar wantrouwen in wetenschap – en zelfs aanvallen en agressie richting wetenschappers. Zie bijvoorbeeld de recente bedreigingen aan het adres van menig viroloog. Hoe kunnen we deze ontwikkeling verklaren, en belangrijker nog: hoe hiermee om te gaan? Hoe voorkomen we dat wetenschappers zich niet vrijelijk durven uit te spreken of zich zelfs terugtrekken uit de publieke arena? In een tweeluik verkennen we deze en aanverwante kwesties.

17 09 21

Amsterdam German Studies Lecture

Writing the Transnational History of Knowledge Flows in a Global Age

The object of transnational history is ‘classically’ defined as a study of the circulation or flow of people, ideas, things and institutions across national borders. Its advocates often seek not only to abolish the national container as the defining framework for historical analysis, but to write history as if national borders don’t exist at all. Historian John Krige will argue that when knowledge and know-how in motion are the object of transnational flows, a variety of constraints on knowledge reinject borders into the heart of the analysis.

16 09 21

De viering van een wereld

Is Dante van iedereen?

De Florentijnse dichter, denker en mysticus Dante Alighieri is een van de belangrijkste figuren uit de westerse cultuurgeschiedenis. De Divina Commedia, zijn visionaire epos, schreef hij niet in het Latijn, maar in de volkstaal: een keuze die hem aan de wieg van de moderne literatuur als geheel doet staan. Hoe is hij deel geworden van de ‘wereldliteratuur’, is Dante werkelijk van iedereen?

14 09 21

De kunst van verzamelen

Wonderlijke Wunderkammers

Op welke manieren komt de vroegmoderne verzamelvorm van ‘Wunderkammers’ terug in hedendaagse museale en artistieke interventies die verwondering en nieuwsgierigheid proberen te vangen?

13 09 21

Wetenschap(pers) in de publieke arena

Van wantrouwen tot bedreiging #1

02 09 21

Een verhaal over Iran in beweging

De Amerikaan van Karadj

In De Amerikaan van Karadj (Atlas Contact) vertelt Keyvan Shahbazi een klein verhaal tegen de achtergrond van een grote geschiedenis. Een idealistische jongen wordt gemangeld tussen zijn afstandelijke familie en het onmenselijke regime in Iran. Naar aanleiding van zijn debuut spreekt Shahbazi met Janny Groen over het huidige en vroegere Iran. Met een inleiding van Tilly Hermans en een column van Ton Nijhuis.

01 09 21

Conservering en restauratie van een tentoonstelling

Grenzeloze inhoud

De tentoonstelling Grenzeloze inhoud, tot begin oktober te bezoeken in Museum Het Schip, draait om een bijzonder kunstproject dat in 1983 werd geïnitieerd: John den Besten ontwierp twaalf transparante koffers, waarna kunstenaars door het hele land werden opgeroepen ideeën te ontwikkelen voor het vullen ervan. Tijdens dit symposium vertellen sleutelfiguren die aan het kunstproject hebben meegewerkt over de samenwerking – toen en nu.