Wetenschap(pers) in de publieke arena

Van wantrouwen tot bedreiging #1

Kritische discussies horen bij wetenschap. Maar steeds vaker lijkt kritisch denken in de publieke arena door te slaan naar wantrouwen in wetenschap – en zelfs aanvallen en agressie richting wetenschappers. Zie bijvoorbeeld de recente bedreigingen aan het adres van menig viroloog. Hoe kunnen we deze ontwikkeling verklaren, en belangrijker nog: hoe hiermee om te gaan? Hoe voorkomen we dat wetenschappers zich niet vrijelijk durven uit te spreken of zich zelfs terugtrekken uit de publieke arena? In een tweeluik verkennen we deze en aanverwante kwesties.

Dit programma is ook online bij te wonen.

In deze eerste sessie analyseren we de achtergrond van de huidige aanvallen op wetenschap en haar beoefenaars. Hoe kunnen we het wantrouwen verklaren; is dergelijke scepsis van alle tijden of hebben we te maken met een ongekend fenomeen? Verschillende wetenschappers schijnen hun licht op deze vragen en delen hun onderzoeksresultaten over bedreiging en scepsis.

Over de sprekers

Zahra Runderkamp is de Communications Officer van het Amsterdam Institute for Social Science Research en promovendus politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Runderkamps proefschrift gaat over de vertegenwoordig van vrouwen en minderheden in de Nederlandse politiek. Een van de thema’s in haar proefschrift is de uitval van raadsleden en wethouders. Binnen dit onderzoek heeft ze in het bijzonder aandacht voor de impact van (online) geweld tegen vrouwelijke politici.

Bastiaan Rutjens is universitair docent Sociale Psychologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn primaire onderzoeksgebied betreft de psychologie van wetenschap. In het Psychology of Science lab wordt door Rutjens en zijn team onderzoek gedaan naar hoe mensen wetenschap zien en evalueren. Vragen die aan bod komen zijn onder meer: waarom zijn bepaalde mensen sceptisch over bepaalde takken van wetenschap? Wat is de relatie tussen ideologie, geloof, en wetenschap? Meer informatie is te vinden op www.psychologyofscience.nl.

Anne-Floor Scholvinck werkt sinds 2019 als onderzoeker bij het Rathenau Instituut, waar zij zich heeft gespecialiseerd in maatschappelijk vertrouwen in de wetenschap, publieke betrokkenheid bij de wetenschap, en wetenschappelijk onderbouwd beleid. Hiervoor deed zij promotieonderzoek naar de betrokkenheid van patiënten bij besluitvorming op het gebied van gezondheidsonderzoek, bij het Athena Instituut van de VU Amsterdam. Ook is Scholvinck bestuurslid bij de Stichting Wetenschapscorrespondentie en daarnaast lid van VeRS, de jongerenraad van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS).

Lisa Peters (moderator) is journalist en moderator. Op het podium vraagt ze haar gasten het hemd van het lijf en legt ze panels het vuur aan de schenen. Daarnaast schrijft ze over gender, emancipatie en ongelijkheid. Haar werk verscheen op De Correspondent, in De Groene Amsterdammer en de Volkskrant.