De tekeningen van Franz Kafka

In 2019 werden in het Max Brod Archief tot dusver onbekende tekeningen van Franz Kafka ontdekt. Nu worden deze en Kafka’s andere tekeningen voor het eerst in boekvorm samengebracht. In dit programma staan we stil bij Kafka’s veelzijdige kunstenaarschap met onder anderen Arnon Grunberg en Andreas Kilcher, de ontdekker van de tekeningen.

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen.

LET OP! De voertaal van dit programma is Duits.

Toen in 2019 het Max Brod Archief werd geopend in de Nationale Bibliotheek van Israël geopend bevonden zich tussen de opvallende archiefstukken tot dusver onbekende tekeningen die Franz Kafka maakte in de jaren 1901-1906. Kafka tekende, al voor de ontwikkeling van zijn literaire talent, om zich artistiek uit te drukken. Aan zijn verloofde Felice Bauer schreef hij in 1913: ‘Weet je, ik was ooit een groot tekenaar, maar toen ben ik bij een slechte schilderes schoolse tekenlessen gaan nemen en heb ik mijn hele talent verknoeid. Stel je dat eens voor! […] In die tekeningen heb ik indertijd, het is nu al jaren geleden, meer bevrediging gevonden dan in enige andere bezigheid.’

In Franz Kafka. De tekeningen (Athenaeum–Polak&Van Gennep) worden voor het eerst meer dan 200 tekeningen, waarvan 140 nooit eerder zijn gepubliceerd, in een luxe kunstuitgave samengebracht. De bundel is samengesteld en van begeleidende essays en een verantwoording voorzien door Andreas Kilcher, Pavel Schmidt en Judith Butler.

Over de sprekers

Andreas Kilcher ontdekte eind 2019 de tekeningen van Franz Kafka in het Max Brod Archief en stelde Franz Kafka. De Tekeningen samen. Kilcher is hoogleraar literatuur- en cultuurstudies aan ETH Zurich en vervulde professoraten aan onder meer Princeton en Stanford. Zijn onderzoek richt zich op Duits-Joodse literatuur en cultuur.

Arnon Grunberg is een veelbekroond Nederlands schrijver en columnist. Naast vele romans, waaronder Blauwe maandagen (1994), De asielzoeker (2003), De Joodse messias (2004) Huid en haar (2010), Moedervlekken (2016), en Bezette gebieden (2020), schreef hij essays en columns voor onder meer de Volkskrant, Humo, de VPRO-gids en NRC Handelsblad. Recent publiceerde hij Bij ons in Auschwitz, een bloemlezing met getuigenisliteratuur uit Auschwitz, de bundel Als ze het over Marokkanen hebben, en de reportagebundel Slachters en psychiaters.

Joke de Wolf (moderator) is kunst- en fotohistoricus. Ze schrijft over beeldende kunst en fotografie voor onder andere dagblad Trouw en De Groene Amsterdammer. Eind dit jaar hoopt ze aan de RuG haar proefschrift te verdedigen over de foto’s die Charles Marville tussen 1865 en 1877 maakte van oude en nieuwe Parijse straten in opdracht van het Parijse stadsbestuur. In 2018 verscheen haar onderzoek ‘Le Nouveau Paris: Charles Marville photographs the City Transformation’ in de serie Rijksmuseum Studies in Photography.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25