Lea Ypi in gesprek met Pieter van Os

Een jeugd in communistisch Albanië

De internationaal gerenommeerde politicoloog en filosoof Lea Ypi groeide op in communistisch Albanië, destijds een van de meest geïsoleerde landen ter wereld waar communistische idealen de plaats van religie hadden ingenomen. Deze avond gaat Ypi in gesprek met Pieter van Os over haar memoires Vrij (De Bezige Bij), waarin ze terugblikt op haar jeugd en op zoek gaat naar de ware betekenis van vrijheid.

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen.

LET OP! De voertaal van dit programma is Engels.

Albanië was aan het begin jaren negentig de laatste stalinistische uithoek van Europa. Het land werd geteisterd door schaarste en politieke executies, maar voor Lea Ypi was het haar thuis. Een plek waar mensen gelijk zijn en buren elkaar helpen – een plek van saamhorigheid en hoop.

Een jaar na het neerhalen van de Berlijnse Muur komt het socialisme in Albanië in een vrije val terecht. Verkiezingen, kledingkeuze en religie werden ineens vrijgegeven, maar fabrieken sloten, banen verdwenen en het land ging failliet. Terwijl de droom van haar ouders’ generatie verwordt tot de desillusie van de hare en familiegeheimen aan het licht komen, begint Lea zich af te vragen wat vrijheid nou echt betekent. In Vrij blikt Ypi terug op die periode. Ze verkent de grenzen van vooruitgang en de last van het verleden, belicht de dunne lijn tussen idealen en werkelijkheid en onderzoekt waar onderdrukking en vrijheid elkaar raken.

Over de sprekers 

Lea Ypi is hoogleraar politieke theorie aan de London School of Economics en universitair hoofddocent filosofie aan de Research School of Social Sciences in Canberra, Australië. Na haar promotie aan het European University Institute voltooide ze een postdoconderzoek aan de universiteit van Oxford. Ypi schrijft regelmatig voor The Guardian, de New Statesman en The Independent.

Pieter van Os is een journalist die voornamelijk schrijft voor NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer. Hij publiceerde onder meer het boek Liever dier dan mens, dat in 2020 werd bekroond met de Libris Geschiedenis Prijs. Van Os woonde de afgelopen drie jaar in Tirana, Albanië. Hij schrijft nu een boek dat zich afspeelt in Lushnjë, een middelgroot stadje in dat land.

Mariska Kortie is redacteur non-fictie bij De Bezige Bij.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25