Terugblik

Programma’s uit het verleden

Meer filters Minder filters

Alle locaties SPUI25 Online Rialto Posthoornkerk Paradiso Odeonzaal Amsterdamse Academische Club (AAC) Doelenzaal Nationale Opera & Ballet De Brug (Roeterseiland) De Duif De Brakke Grond Binnengasthuisstraat 9 Aula Roeterseiland Nationale Opera & Ballet, Odeonzaal Singelkerk OBA Theater Vondelkerk Agnietenkapel

24 05 23

Waar ik ophoud. Over psychoanalyse, therapie en maatschappij

De psychoanalytische ruimte is misschien wel de enige ruimte in de huidige maatschappij waar vrijuit, zonder oordeel, over letterlijk alles kan worden gesproken. In zijn werk onderzoekt psycholoog en filosoof Arthur Eaton de waarde van de spreekkamer en pleit hij voor een wereld met meer therapie. Deze avond staat in het teken van zijn nieuwe boek Waar ik ophoud.

24 05 23

De vormende jaren van Gerrit Kouwenaar

100 jaar geleden werd Gerrit Kouwenaar (1923-2014) geboren – een van de meest gelauwerde Nederlandse dichters uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Wiel Kusters, dichter en auteur van de biografie Morgen wordt het voor iedereen maandag. De oorlog van Gerrit Kouwenaar, gaat met liefhebbers en kenners van Kouwenaar in gesprek.

23 05 23

Public Spaces, Contested Places, Cultural Encounters

Diversity of Belonging in Europe

Belonging – or not belonging – lies at the core of many of the recent ‘crises’ and ongoing processes of change that continue to shape as well as to shake up contemporary Europe. New forms of socio-spatial inclusion and exclusion have been both embraced and contested – and always (re)negotiated – as part of ongoing processes of social change, connected to migration and displacement, post-socialism and decolonisation, populism and polarisation.

22 05 23

Slotbijeenkomst leesclubtournee

Campusleesclub met Simone Atangana Bekono

Ter gelegenheid van de benoeming van schrijver Simone Atangana Bekono als honorary fellow van de Universiteit van Amsterdam, organiseerde de faculteit Geesteswetenschappen dit voorjaar acht leesclubs over haar bekroonde roman Confrontaties. Tijdens deze feestelijke afsluiting van de leesclubtournee gaat Atangana Bekono in gesprek over haar roman en aanstelling als honorary fellow en draagt voor uit eigen werk.

22 05 23

Lezing over de opera Maria Stuarda

Geschiedenis en de fictie van het nationalisme

In Donizetti’s opera Maria Stuarda staat de machtsstrijd tussen Mary Stuart en Elizabeth I centraal. Hoewel de koninginnen elkaar in werkelijkheid nooit ontmoet hebben, is door kunstenaars over een mogelijke ontmoeting tussen de twee maar al te vaak gefantaseerd. In deze lezing bespreekt Krisztina Lajosi-Moore hoe de fascinatie voor deze historische gebeurtenis is gebruikt voor het creëren van een nationale identiteit.

22 05 23

Doeschka Meijsing is niet dood!

Een bewonderde ander en, vooral, een kwetsbaar, ironisch en fantasievol hoofdpersonage wandelen door het werk van Doeschka Meijsing (1947-2012). Haar omvangrijke literaire oeuvre omvat geweldige romans, poëzie en essays, maar tegenwoordig leest men waarschijnlijk vooral haar laatste roman Over de liefde. Tijdens Doeschka Meijsing is niet dood! gaan liefhebbers en kenners van Meijsings werk met elkaar in gesprek over wat haar zo goed maakt en waarom haar werk toen en nu mensen inspireert.

19 05 23

The Hmm ON

Co-Creation with AI

AI technologies have been around for a long time, but it is only recently that we’ve had a chance to experience some of these tools ourselves in our daily lives. For instance, with ChatGPT, an advanced and exponentially popular AI chatbot, and with AI image generators such as DALL-E and Midjourney. Now that we have had the opportunity to personally collaborate with AI through image, text and audio generating tools, ethical and socio-political questions have started to surface about what it means to co-create with AI. How will these advancements in AI technologies reshape and reconfigure our daily lives? During this special evening it is time to reflect on AI and take on some new approaches to co-creation.

17 05 23

European Press Freedom under Pressure

Press freedom is increasingly coming under pressure across Europe. Reporters Without Borders have repeatedly measured a decline in press freedom in many European countries over the last few years, including the Netherlands. Where does this come from? And what are the various problems associated with and arising from declining press freedom?

16 05 23

De complexiteit van armoede en kansenongelijkheid

Misschien moet je iets lager mikken

In het huis waar Milio van de Kamp opgroeit is regelmatig geen licht of warm water. In de buurt waar hij woont is criminaliteit aan de orde van de dag. Toch lukt hem uiteindelijk wat zovelen niet lukt: ontsnappen uit de armoede. Hoewel zijn docent hem adviseert ‘iets lager te mikken’, slaagt hij erin vanuit het vmbo de universiteit te bereiken. Maar de sociale stijging komt niet zonder offers.

15 05 23

Midden in de psychedelische renaissance

Waarover je niet kunt spreken zing je

Literair tijdschrift De Gids, internettijdschrift DIG en gastredacteur en filmmaker Maartje Nevejan hielden samen een collectieve trip en doen verslag van hun zoektocht naar een nieuwe taal. Het ‘psychedelica-nummer’ van De Gids wordt feestelijk gepresenteerd met gesprekken, optredens en filmfragmenten van schrijvers, kunstenaars en wetenschappers. Met: Michiel van Elk, Asha Karami, Esma Moukhtar, Patricia Pisters, Maartje Nevejan, Michael Tedja, Dirk Vis, Dirk van Weelden en Frances Welling.

15 05 23

Over het verleden en heden van de “sweet stuff”

De wereld van suiker

Suiker: voor het grootste deel van haar geschiedenis ontbrak het de mens aan de zoete stof, maar anno 2023 staat haar wereld er bol van. In zijn nieuwe boek The World of Sugar onderzoekt historicus Ulbe Bosma de geschiedenis van suiker. Het zoet blijkt een revolutionaire kracht met bijzonder bittere bijsmaak: aan suiker kleeft niet alleen het immense geweld van de trans-Atlantische slavernij, ook veroorzaakte het product ziekte en ecologische crisis. Ter gelegenheid van zijn boek beziet Bosma met historici, ecologen en schrijvers het verleden en heden van de plots alomtegenwoordige “sweet stuff”.

12 05 23

The Power of the Sun: Solar Imaginations

How was the Sun conceived and visualized throughout the centuries? And what challenges featuring the Source of Life will we face in the near future? The Power of the Sun brings together literary scholars, astronomers, designers and climate scientists to illuminate our cultural histories and imagine new solar futures. Due to the current climate crisis, diverging conceptions of Sun and its relation to our existence have come into being. What is the future of our dealings with the Sun, and, taking into account climate catastrophe and increasing inequality, what kind of transitions are needed to create a more democratic use of solar power? How do we retain our place under the Sun?

11 05 23

NIAS Talk

Dutch Colonies of Benevolence

Last year, the UNESCO World Heritage recognized the lasting cultural significance of the unfree ‘colony of benevolence’ at Veenhuizen (now home to the National Prison Museum). This round table brings together three leading researchers on domestic colonies to discuss the international significance of this colony, which opened its doors 200 years ago.

11 05 23

Uitreiking van de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2023

Met de Martinus Nijhoff Vertaalprijs onderstreept het Prins Bernhard Cultuurfonds al sinds 1955 het belang van literair vertalen. Dit jaar krijgt Ton Naaijkens deze prijs voor zijn vertaaloeuvre uit het Duits. Op donderdag 11 mei zal tijdens een feestelijk programma in De Duif de uitreiking plaatsvinden, met bijdragen van dichters Iduna Paalman en Ellen Deckwitz (moderator). Paul Celan-liefhebber Arnon Grunberg houdt een lezing over het belang van het vertalen van gedichten. Met muzikale optredens van Ntjam Rosie en Artvark Saxophone Quartet.

11 05 23

Amsterdam German Studies Lecture

Living in a Vortex: On Writing World History at a Time of Globalisation Blues

The glory days of globalisation are over. After the sobering experiences of the last few years, little remains of the faith that growing international exchange will foster mutual understanding and cooperation. At the same, the environmental crisis makes it ever more important to think on a global scale. Pollution knows no borders, and the same holds true for erosion, loss of biodiversity, climate change and other issues at the interface of man and the natural world. The predicament of our times urges a new type of world history. In his Amsterdam German Studies Lecture, Frank Uekötter offers a novel approach.

10 05 23

Ethiek, recht en democratie ten tijde van klimaatineenstorting

Rechten voor de natuur – De bomen spreken zich uit

De documentaire Rechtszaak in het park – de bomen spreken zich uit speculeert op een toekomst waarin niet-menselijke entiteiten, in dit geval de bomen van het Amstelpark, vijftig jaar na dato rechten krijgen. Na vertoning van de film, gaan kunstenaars, activisten en academici in gesprek over dit project en haar betekenis voor de ethiek, het recht en de democratie tegen de achtergrond van de klimaatcrisis.

10 05 23

Islam, Democracy and Development

Many Muslim-majority countries struggle with problems of authoritarianism and underdevelopment. In this year’s ACMES annual lecture, Ahmet Kuru will explore this issue by discussing Islam and its relation to Western political and socioeconomic institutions. He will address the matter by referring to his award-winning book Islam, Authoritarianism, and Underdevelopment: A Global and Historical Comparison (Cambridge University Press, 2019).

09 05 23

Alternatieve visies op detentie – en hoe kunst hieraan bijdraagt

Door de jaren heen is niet alleen de criminaliteit maar ook de maatschappelijke blik op straffen en detentie veranderd. Zo kan bepaalde media-framing een sterk ‘wij-zij’-gevoel aanwakkeren, en wordt het humane aspect van gevangenen soms uit het oog verloren. Maar hoe komt iemand in deze situatie terecht? En past de architectuur van gevangenissen nog wel bij de huidige tijdgeest? Tijdens dit programma gaan kunstenaars, wetenschappers en een docent Strafrecht met elkaar in gesprek om het thema ‘misdaad en straf’ van verschillende kanten te belichten.

09 05 23

Hoe onze cultuur en samenleving inwerken op ons geestelijk welbevinden

Paul Verhaeghe over Onbehagen

Een gevoel van onbehagen maakt deel uit van ons mens-zijn. In zijn nieuwe boek Onbehagen laat Paul Verhaeghe zien dat iedere tijd een eigen gevoel van onbehagen kent, met de daarbij horende typische problemen – zoals in onze tijd een burn-out, het imposter–syndroom, de angst om uitgesloten te worden en een groeiende maatschappelijke onrust ondanks de stijgende welvaart. Tijdens de presentatie van Verhaeghes nieuwe boek geeft Marian Donner een laudatio en voelt psycholoog en filosoof Arthur Eaton hem aan de tand over het menselijk onbehagen anno 2023.

08 05 23

On epics and counter-epics

Is Europe a Joke?

As the The European Review of Books turns one year old, the questions remain: Books? Review? Europe? To ask what makes a “European” magazine is to ask what and who makes (or unmakes) a European culture.

03 05 23

Connemara: Henk Steenhuis interviewt Prix Goncourt-winnaar Nicolas Mathieu

Tijdens dit programma interviewt Henk Steenhuis de Franse auteur Nicolas Mathieu over zijn nieuwe roman Connemara. In 2014 verscheen Mathieus veelgeprezen debuutroman De uitzichtlozen, die bewerkt is tot een televisieserie en waarvoor hij de Prix Goncourt ontving. Op filmische wijze en met groot psychologisch inzicht beschrijft zijn nieuwe roman het leven van twee veertigers: over thuiskomen, nieuwe liefde en hoe het leven niet altijd loopt zoals je je had voorgesteld.

25 04 23

Nederlands-Duitse cultuurdialogen: Hetty Berg & Sasha Waltz

Tijdens de Nederlands-Duitse cultuurdialogen brengen wij Nederlandse en Duitse kunstenaars en cultuurmakers bij elkaar om te spreken over hun werk en inspiratie, maar ook over het cultuurlandschap in beide landen. Welke thema’s houden cultureel Nederland en Duitsland bezig? Waar kunnen wij van de ander leren? In de eerste editie een dialoog tussen Hetty Berg, directeur van het Joods Museum in Berlijn, en choreograaf Sasha Waltz, oprichter van het internationale dansgezelschap Sasha Waltz & Guests. Moderatie: Hanco Jürgens (DIA).

24 04 23

Trots. De filosofie van een emotie

In haar nieuwe boek Trots. De filosofie van een emotie, schijnt Martha Claeys licht over die ogenschijnlijk ambigue emotie: trots. Wat betekent het om trots te zijn? Waarom zou je trots zijn als je ook dankbaar of blij kunt zijn? Wat kunnen we bereiken met trots? Samen met schrijver Marja Pruis buigt Martha Claeys zich vanavond over deze en aanverwante vragen.

21 04 23

Het Nederlandse kamp dat na de oorlog verzwegen werd

Kamp Erika

‘Hij heeft in Westerbork gezeten’, zo verklaarde de familie van onderzoeksjournalist Hester den Boer de woedeaanvallen van haar opa. Na zijn dood ontdekte Den Boer dat dat niet klopte: op een archiefkaart stond ‘Kamp Erika’ achter zijn naam gekrabbeld. Had hij daar gevangen gezeten? Waarom had hij dat al die tijd verzwegen? En: waarom kon niemand haar iets vertellen over dat kamp? Zij begon een zoektocht naar haar opa’s verleden en naar Kamp Erika, het concentratiekamp dat verzwegen werd.

19 04 23

De toekomst van het sterven

Publieksfilosoof en voormalig Denker des Vaderlands Marli Huijer onderzoekt in haar boek De toekomst van het sterven de menselijke omgang met veroudering en de dood, zowel op persoonlijk als maatschappelijk en politiek vlak. Tijdens dit programma zal Huijer een filosofische lezing geven over haar boek, waarin reflectie op de laatste levensfase centraal staat.

19 04 23

Digital Childhoods: Learning Within New Media

How do digital media impact children’s experiences and learning? What is at stake when apps, robots, voice assistants and the so-called internet of toys are used by children? What role do big tech companies play in this critical period of life? With the help of experts in linguistics, communications, media studies, and cognitive science, this thought-provoking roundtable explores challenges and opportunities that digital technologies pose to bringing up children today.

18 04 23

Europa tussen kosmopolitisme en nationaal conservatisme

Europa in de eenentwintigste eeuw lijkt verdeeld tussen kosmopolieten aan de ene kant, en nationaal conservatieven aan de andere kant. Het nieuwe boek Europe against Revolution (Oxford University Press 2023) van Matthijs Lok laat zien dat conservatieven in het verleden juist geen nationalisten waren maar Europeanen die zich lieten inspireren door de Verlichting. Lok gaat in gesprek met historici en journalisten over de conclusies en de actualiteit van zijn boek.

18 04 23

Climate Change and Academia: What Role to Play?

What is the role of academics in confronting the climate crisis? Do academics have a special responsibility to get involved in climate justice activism? During this panel discussion, Gerrit Schaafsma discusses the subject with the academics Harriët Bergman, Thomas Wells, Anne Kervers, Christel van Eck and Marthe Wens.

17 04 23

Over de opera Der Rosenkavalier

Heimwee naar de pruikentijd

Der Rosenkavalier vertelt een frivool liefdesverhaal – tegen de achtergrond van een teloorgaande aristocratie. Cultuurhistoriscus Joep Leerssen legt de spanningen bloot van deze opera vol weemoed naar een verloren wereld.

17 04 23

Beter denken met Marcus du Sautoy

Wiskunde als kunst van de shortcut

In zijn nieuwe boek Beter denken introduceert Marcus du Sautoy de wiskunde als kunst van de shortcut. Aan de hand van verhalen, raadsels en puzzels verhaalt hij over zowel shortcuts waardoor de menselijke beschaving mogelijk werd, als handige shortcuts die ons dagelijks leven makkelijker maken. Vanavond presenteert Du Sautoy deze ingenieuze strategieën, waarna hij in gesprek gaat met Desiree Agterberg.

14 04 23

Rechtspreken in tijden van efficiency

Hoe meer vonnissen, hoe meer geld

In de afgelopen vijftien jaar is er fors bezuinigd op de rechtspraak. Rechtbanken zijn bedrijven geworden waarin rechters, opgejaagd door het belang van hoge productiecijfers, te weinig tijd hebben om te reflecteren. Naar aanleiding van een artikel in De Groene Amsterdammer, Rechtspreken onder politieke druk, gaan (voormalig) rechters en rechtswetenschappers in debat over het ‘rechterlijke bedrijf’ dat in de greep is van efficiency.

14 04 23

Communistische gezinnen in naoorlogs Nederland

Mama las Marx

Tijdens de Koude Oorlog was de Nederlandse communistische partij een echte familieaangelegenheid en had, naar Sovjet-voorbeeld, een recept voor alle aspecten van het bestaan. Historicus Elke Weesjes interviewde jarenlang mannen en vrouwen die in naoorlogs Nederland opgroeiden in communistische gezinnen en tekende hun verhalen op in haar nieuwe boek Mama las Marx. Vanavond gaat ze over haar bevindingen in gesprek met Jos van Dijk, Marisca Milikowski en Hannah van Binsbergen.

13 04 23

Esthetische oplossingen ten tijde van woningnood

Schoonheid in het woonbeleid

Kunnen schoonheid en functionaliteit verenigd worden in het woonbeleid van de toekomst? Tegen de achtergrond van de huidige wooncrisis vraagt studentenredactie SPUI25 in Spe zich af of die ene levensbehoefte – een dak boven het hoofd – niet verbonden moet worden met een andere: het verlangen naar schoonheid. Wijst ‘arbeiderspaleis’ het Schip, uit de koker van wijlen Michel de Klerk, de weg?

13 04 23

Female rewritings of ancient myths

The End of the Silence of the Girls

Unlike holy texts such as the Bible, Greek myths have always been extremely flexible and open to all kinds of rewriting. Recent years have witnessed a notable surge of rewritings of female characters, largely by female authors. Scholar Jacqueline Klooster and author Natalie Haynes will jointly reflect on this phenomenon.

12 04 23

De Socratesbeker 2023 – Live in Kunststof

De Socratesbeker is de prijs voor het prikkelendste filosofieboek van het voorgaande jaar. Tijdens een speciale uitzending van Kunststof, live aan het Spui, reiken we de prijs uit aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek.

06 04 23

Een pleidooi voor esthetiek

Tegen de communicatie

Een online wereld vol alternatieve waarheden, politici die regeren via talkshows en persconferenties, marketingmanagers die overal een draai aan geven: we leven in een tijd die wordt gedomineerd door de communicatie. Inhoud is ondergeschikt gemaakt aan vorm, politieke partijen zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden en tegelijkertijd nergens op vast te pinnen, en bij wetenschappers, kunstenaars en schrijvers gaat het niet om wat ze maken of bedenken maar om hoe ze zichzelf weten te profileren en hun waar aan de man brengen. Hoe is die communicatiesamenleving ontstaan – en kunnen we er nog aan ontsnappen?

05 04 23

Christoph Menke in dialogue with Beate Roessler and Titus Stahl

What is Liberation?

In his latest book A Theory of Liberation (Suhrkamp, 2022), German philosopher Christoph Menke claims that we live in a time of failed liberations: Sooner or later, all attempts at liberation have produced new forms of domination and thus of servitude. Tonight, Menke discusses this topic with philosophers Titus Stahl and Beate Roessler.

04 04 23

Wat wil de vrouw?

Brief aan Freud

In hun voorstelling Brief aan Freud zoekt theatercollectief Maatschappij Discordia antwoord op de vraag: ‘wat wil de vrouw?’ Vanuit een eenentwintigste-eeuwse vrouw schrijven zij brieven aan Freud en proberen zij te achterhalen wat hij nou precies (niet) betekend heeft voor de vrouw. Tijdens dit programma diepen de actrices van Discordia de vragen uit waarop de twaalfde voorstelling van hun theaterserie Weiblicher Akt gebaseerd is.

03 04 23

Helga Ruebsamen is niet dood!

Het bekendste boek van Helga Ruebsamen (1934-2016) is ongetwijfeld Het lied en de waarheid (1997). In deze roman schrijft ze over opgroeien in vooroorlogs Indië en leven in koud naoorlogs Nederland, een overgang die ze aan den lijve ondervonden had. Tijdens Helga Ruebsamen is niet dood! gaan liefhebbers en kenners van Ruebsamens werk met elkaar in gesprek over wat haar zo goed maakt en waarom haar werk toen en nu mensen inspireert.

30 03 23

Hoe een generatie God inruilde voor het ware socialisme

Kind van Maria en Mao

In Kind van Maria en Mao vertelt Jos Palm het grotere verhaal over de breuk in de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen God verdween uit Nederland. Een hele generatie zette God aan de kant voor socialistische idealen. Wim Berkelaar en Laura Stek praten met Jos Palm over roomse en christelijke jongeren die hun barmhartige energie gingen richten op de arbeidersklasse en onderdrukten elders in de wereld. Nelleke Noordervliet draagt een column voor.