Femke van Heerikhuizen
Rechtspreken in tijden van efficiency

Hoe meer vonnissen, hoe meer geld

In de afgelopen vijftien jaar is er fors bezuinigd op de rechtspraak. Rechtbanken zijn bedrijven geworden waarin rechters, opgejaagd door het belang van hoge productiecijfers, te weinig tijd hebben om te reflecteren. Naar aanleiding van een artikel in De Groene Amsterdammer, Rechtspreken onder politieke druk, gaan (voormalig) rechters en rechtswetenschappers in debat over het ‘rechterlijke bedrijf’ dat in de greep is van efficiency.

‘Al in een evaluatie in 2006 was de conclusie dat rechters werkdruk voelen omdat gerechtsbestuurders aanstuurden op het verhogen van de productie. De kwaliteit kwam in het gedrang’, schreef oud-rechter en publicist Annerie Smolders afgelopen februari in De Groene Amsterdammer. Volgens ingewijden schaadt de in 2002 opgerichte Raad voor de Rechtspraak daarbij de rechterlijke onafhankelijkheid. Vanavond vraagt ons panel van (voormalig) rechters en rechtswetenschappers zich dan ook af: staat rechtspreken onder druk? Moet het anders? En kan dat wel? Wat verwacht de samenleving van de rechter en wat is daar voor nodig?

Over de sprekers

Annerie Smolders is oud-rechter, onderzoeker en publicist voor onder andere De Groene Amsterdammer.

Ruth de Bock is advocaat-generaal bij de Hoge Raad en hoogleraar civiele rechtspleging aan de Universiteit van Amsterdam. Eerder was zij onder andere rechter te Assen, (senior) raadsheer gerechtshof Leeuwarden en senior raadsheer gerechtshof Amsterdam.  

Paul Bovend’Eert is hoogleraar Staatsrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Recent verscheen van hem het boek Rechter, rechterlijke organisatie en rechtspraak.

Cindy Seinen is rechter bij de rechtbank Den Haag en promovendus civiel recht aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Niels Graaf (moderator) is universitair docent Constitutioneel Recht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid Staats- en bestuursrecht, UvA.

Gerelateerde programma’s
28 11 25
Fragments, Clues, and Surprises in Literary Biographies: Writing Cavafy’s Life

Following the release of a new biography of the Greek diasporic queer poet Constantine Cavafy, author Gregory Jusdanis will read from the book alongside selections of Cavafy’s poetry. He will then engage in conversation with Dutch literary biographer Koen Hilberdink on the thrills and challenges of literary biography as a genre.

Datum
Vrijdag 28 nov 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
14 05 25
The Center Cannot Hold: A Case for Left Populism?

It has become redundant to say that the Left is in crisis. The electoral decline of traditional left-wing parties across Western democracies, fueled by the defection of their historical voter base to the populist Right, paints a bleak picture for progressive politics. The old anchors are slipping, and the Left, long the bearer of emancipatory promises, finds itself disoriented If the far Right thrives by mobilizing populist rhetoric, could a left variant offer a viable alternative? And if so, what are the costs? 

Datum
Woensdag 14 mei 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
06 05 25
Boekpresentatie Maarten Asscher
Oscar Wilde’s crucifix. Een biografisch experiment

Tijdens deze bijeenkomst, waarop het nieuwe boek van Maarten Asscher wordt gepresenteerd, gaat de auteur in gesprek met schrijver en journalist Geertjan de Vugt over de grenzen en de (on)mogelijkheden van de literaire biografie. Het boek, dat een mix vormt van literatuurgeschiedenis, detective, literatuurwetenschap en zelfs fictie, lijkt voor zo’n verkenning een geschikte basis te bieden. 

Datum
Dinsdag 6 mei 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25