Ethiek, recht en democratie ten tijde van klimaatineenstorting

Rechten voor de natuur – De bomen spreken zich uit

De documentaire Rechtszaak in het park – de bomen spreken zich uit speculeert op een toekomst waarin niet-menselijke entiteiten, in dit geval de bomen van het Amstelpark, vijftig jaar na dato rechten krijgen. Na vertoning van de film, gaan kunstenaars, activisten en academici in gesprek over dit project en haar betekenis voor de ethiek, het recht en de democratie tegen de achtergrond van de klimaatcrisis.

16 oktober 2022. Bomen, wetenschappers, kunstenaars, juristen en het publiek komen samen in het Amstelpark voor Rechtszaak in het park – de bomen spreken zich uit. In deze speculatieve rechtszaak stellen zij zich een toekomst voor waarin bomen dezelfde rechten hebben als mensen en lokale vervuilers ter verantwoording roepen. Een panel van drie rechters behandelt de zaak. De verdediging van de eisers – de bomen in het park – bestaat uit getuige-deskundigen, die hun zaak ondersteunen met dendrochronologisch bewijs, en juridische en artistieke pleidooien. De uitspraak betreft niet alleen de bomen in het park, maar stelt ook de huidige toestand van het democratische ecosysteem in het algemeen ter discussie.

Rechtszaak in het park – de bomen spreken zich uit is een documentaire van Elmo Vermijs en het sluitstuk van zijn onderzoeksproject Het Amstelpark – de bomen vertellen hun verhaal. Na vertoning van de documentaire, bespreekt een panel van deskundigen en activisten haar betekenis voor de ethiek, het recht en de democratie tegen de achtergrond van de klimaatcrisis.

Over de sprekers

Elmo Vermijs werkt op het snijvlak van kunst, design, architectuur en landschap. Hij onderzoekt de relatie tussen ruimte, (afval)materialen en regeneratieve processen om nieuwe perspectieven te genereren op het gebruik van materiaal in de hedendaagse samenleving. In zijn werkproces werkt Vermijs samen met lokale partijen en integreert hij materiaalonderzoek met nieuwe milieu-inzichten. Vermijs behaalde cum laude zijn BFA in Architectural Design aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam.

Jasmijn Leeuwenkamp is als promovendus binnen de filosofie verbonden aan de Amsterdam School of Cultural Analysis. Binnen haar onderzoeksproject, genaamd ‘Human Rights and the Anthropocene: Thinking Through the Implications of the Critique of Anthropocentrism for Universal Rights’, verkent ze de complexe relaties tussen politieke filosofie, ecologie en rechtvaardigheidstheorie, met als doel om mensenrechten vanuit een niet-antropocentrisch perspectief te herconceptualiseren. Van haar hand verscheen onlangs ‘Posthumanism and the “posterizing impulse”’ in de bundel Post-Everything: An Intellectual History of Post-Concepts.

Sem Bakker is sinds 2010 advocaat te Amsterdam. Zijn expertise strekt zich met name uit op de gebieden arbeidsrecht, intellectuele eigendomsrecht en privacy. Sinds 2021 werkt hij samen met juridisch collectief Backstage Legal. Hiernaast heeft Bakker een fascinatie voor complexe maatschappelijke (juridische) vraagstukken, waaronder de klimaatcrisis. Voordat hij advocaat werd was hij werkzaam als juridisch docent en popmuzikant. Verder heeft Bakker diverse nevenwerkzaamheden, waaronder vice-voorzitter bij de omroep HUMAN.

Mert Kumru is student Public International Law en campagnevoerder voor World’s Youth for Climate Justice.

Marieke Nooren (moderator) is dramaturg en programmamaker en specialiseert zich in de kracht van de verbeelding om een complex thema als de klimaatcrisis ervaarbaar te maken. Zo is ze programmamaker bij het Almeerse theatergezelschap Gouden Haas, dat ‘ademruimte schept in benauwde tijden’. Hier ontwikkelde ze o.m. theaterinstallatie en gelijknamige podcast De Groene Kliniek. Ook is ze betrokken bij experience-designcollectief Polymorf dat met Symbiosis een andere wereld na het Antropoceen onderzoekt. Met o.a. kunstenaar Elmo Vermijs onderzoekt ze natuurrechten en meer specifiek bosrechten.