Helga Ruebsamen is niet dood!
Het bekendste boek van Helga Ruebsamen (1934-2016) is ongetwijfeld Het lied en de waarheid (1997). In deze roman schrijft ze over opgroeien in vooroorlogs Indië en leven in koud naoorlogs Nederland, een overgang die ze aan den lijve ondervonden had. Tijdens Helga Ruebsamen is niet dood! gaan liefhebbers en kenners van Ruebsamens werk met elkaar in gesprek over wat haar zo goed maakt en waarom haar werk toen en nu mensen inspireert.
De Nederlandstalige literatuur is notoir goed in het vergeten van haar overleden schrijvers. Hun werk wordt niet echt meer gelezen en verdwijnt al snel uit druk, misschien op dat ene belangrijke boek na. Dat creëert ten onrechte het beeld dat de Nederlandse literatuurgeschiedenis de hedendaagse lezer weinig te bieden heeft. In de vierdelige serie De auteur is niet dood! willen Jesse van Amelsvoort en Aafje de Roest dat beeld kantelen. Dat doen zij door met vier gasten te bespreken wat het werk van telkens één schrijver of dichter uit het Nederlandse taalgebied voor hen betekent. Waarom moeten wij dit werk in de 21ste eeuw blijven lezen? Wat is er zo mooi aan?
Vandaag is dat Helga Ruebsamen, auteur van vele korte verhalen, romans, en columns. Het lied en de waarheid is ongetwijfeld de bekendste, maar Ruebsamen heeft nog veel meer geschreven dat de moeite van het lezen en discussiëren waard is. Van Amelsvoort en De Roest gaan met een viertal kundige lezers in gesprek over het rijke oeuvre.
Over de sprekers
Jesse van Amelsvoort is docent moderne Europese letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. In november 2021 promoveerde hij aan de Rijksuniversiteit Groningen op een proefschrift over hedendaagse minderheidsliteratuur in Europa. Hij is redacteur van Armada. Tijdschrift voor wereldliteratuur en per 2023 lid van Raad van Advies van het Nederlands Letterenfonds.
Aafje de Roest promoveert aan de Universiteit Leiden op culturele identiteitsvorming onder Nederlandse jongeren in online Nederlandse jeugdcultuur. Zij concentreert zich op hedendaagse Nederlandse hiphop. Ze is een van de Faces of Science van NEMO en de KNAW, lid van de Raad van Toezicht van het Nederlands Letterenfonds en bedenker van de trending hashtag #wijzijnneerlandici.
Robin Block is dichter en muzikant. Zijn werk begeeft zich op het grensvlak van taal, muziek en performance en onder zijn thema’s bevindt zich de gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië. Momenteel werkt hij aan de poëziebundel Handleiding voor Onheemden (zomer 2023, Atlas-Contact) en is hij columnist bij Moesson. Voor zijn muziek (Indiefolk) ontving Block de prijs voor Beste Muzikant bij de Grote Prijs van Nederland.
Rosemarie Buikema is hoogleraar Kunst, cultuur en diversiteit aan de Universiteit Utrecht. In haar boek Het heilige huis. De gotieke vertelling in de Nederlandse literatuur (2006) schreef ze onder meer over Helga Ruebsamen.
Petra Boudewijn is als universitair docent Moderne Nederlandse Letterkunde verbonden aan de Universiteit Leiden. Ze publiceert regelmatig over (post)koloniale onderwerpen uit de Nederlandse literatuur. Ze is gepromoveerd aan de Rijksuniversiteit Groningen op een onderzoek naar de representatie van Indische Nederlanders in de Indisch-Nederlandse letterkunde (1860-heden). Haar proefschrift is verschenen onder de titel Warm bloed (2016).
Esther ten Dolle werkt als specialist wetenschappelijke informatie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze promoveerde in 2009 aan University College London op haar onderzoek Het laatste uur: feit, fictie en retoriek van een koloniale oorlog en schreef in het verlengde hiervan over Indisch-Nederlandse letteren en geschiedenis. Momenteel ontsluit zij voor het Literatuurmuseum de literaire nalatenschap van Helga Ruebsamen, met wie zij goed bevriend was.