Terugblik

Programma’s uit het verleden

Meer filters Minder filters

Alle locaties SPUI25 Online Rialto Posthoornkerk Paradiso Odeonzaal Amsterdamse Academische Club (AAC) Doelenzaal Nationale Opera & Ballet De Brug (Roeterseiland) De Duif De Brakke Grond Binnengasthuisstraat 9 Aula Roeterseiland Nationale Opera & Ballet, Odeonzaal Singelkerk OBA Theater Vondelkerk Agnietenkapel

08 10 25

IK, AI

Robots die keuzes voor ons maken, auto’s die zichzelf besturen, supermarkten die bestellingen namens ons doen: wat eens sciencefiction was, is werkelijkheid geworden. Hoe blijft de mens toch zelf verantwoordelijk in deze nieuwe werkelijkheid? Hoe verandert AI ons zelfbeeld? En welke rol zou AI in ons leven mogen spelen?

08 10 25

Joegoslavië. Kroniek van zes of zeven landen

Joegoslavië begon als een droom. Een nobel ideaal om de Slavische volken van het zuiden te verenigen. Wat volgde was een kronkelige geschiedenis: van koninkrijk tot socialistische republiek, van toeristisch paradijs tot oorlogsgebied. Deze middag buigen we ons met Johan de Boose over dit verleden vol idealen, conflicten en onderzoeken we de fragiele kunst van het samenleven.

02 10 25

Oneindigheid – een filosofische gids

Het oneindige is grenzeloos fascinerend. Het lijkt evident dat wij eindige wezens het oneindige nooit zullen begrijpen. Toch duikt het telkens opnieuw op in de filosofie – we kunnen er kennelijk ook niet aan ontkomen. Aan de hand van de vele denkers die zich met het thema hebben beziggehouden, leidt filosoof Victor Gijsbers ons in zijn nieuwe boek Oneindigheid langs de belangrijkste vragen over het oneindige in de wiskunde, de natuur, de werkelijkheid en het menselijk leven. Dichter Lieke Marsman komt voordragen uit eigen werk.

02 10 25

How emotions spark and sustain (climate) activism

Fueling the Fire

From marches and assemblies to public debate, emotions are pivotal in every part of climate activism. How can we take into account emotions in our communication and organizing? How can we foster resilient activism? How can we support each other in the fight for climate justice?

01 10 25

Met Sarah Arnolds en Sophia Blyden

De Literaire Letterenshow

Iedere eerste woensdag van de maand vindt De Literaire Letterenshow plaats. Hierin geven we het podium aan schrijvers, biografen, dichters en andere literaire makers om het project waaraan ze werken voor het voetlicht te brengen. Deze editie zijn Sarah Arnolds en Sophia Blyden te gast.

29 09 25

Wat Jezus, apostelen en evangelieschrijvers werkelijk zeggen over Israël

In discussies over de staat Israël wordt vanuit joodse en christelijke kring vaak verwezen naar de historische bronnen: in het Nieuwe Testament en andere joodse geschriften zou de staat Israël al zijn verkondigd en daarmee ook in het heden gerechtvaardigd zijn. Naar aanleiding van het nieuwe boek van theoloog Hans van Oort buigen we ons in deze bijeenkomst over de vraag wat Jezus, apostelen en evangelieschrijvers hier nou werkelijk over zeggen.

26 09 25

Met liefde heeft het niets te maken. Over intieme terreur en femicide

Intieme terreur, een vorm van huiselijk geweld, treft jaarlijks tienduizenden vrouwen uit alle lagen van de Nederlandse samenleving. Een pleger van intieme terreur stelt alles in het werk om zijn partner in de relatie gevangen te houden. Eerst subtiel door love bombing, daarna door isolatie, manipulatie, gaslighting, dwang en intimidatie. Probeert een vrouw zich aan de controle van de pleger te onttrekken, dan loopt zij het risico slachtoffer te worden van fysiek geweld, soms zelfs femicide.

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

25 09 25

Toegang tot het recht begint aan de rechtenfaculteiten

Als er geen advocaten meer zijn die burgers bij de rechter of tegen de overheid bijstaan, bestaat onze democratische rechtsstaat alleen nog op papier. Die situatie lijkt meer en meer reëel te worden, doordat er steeds minder sociaal advocaten zijn. Dit terwijl bijna 40% van de bevolking van hun rechtsbijstand afhankelijk is. Is het aan universiteiten om te bevorderen dat rechtenstudenten gaan werken als sociaal advocaat?

24 09 25

Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

11 09 25

Een fotografisch project over schaamte, identiteit en herinnering

Es gibt keine Sahne es gibt Krieg

In haar nieuwe project onderzoekt fotograaf Annaleen Louwes de erfenis van haar Duitse moeder, gevormd door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Via beeld, audio en archiefmateriaal vervaagt de grens tussen herinnering en werkelijkheid. Hoe werkt collectieve schaamte door in een volgende generatie? Tijdens dit programma wordt die vraag in verschillende gesproken en muzikale bijdragen verder verkend.

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

11 09 25

Actualiteit en (dis)continuïteit

Nederlandse historici over Duitsland

De Duitse geschiedenis lijkt alleen maar uit breuken te bestaan, met de periode tussen 1933-1945 voorop. Het boek Nederlandse historici over Duitsland laat zien dat er ook doorgaande lijnen zijn. Zo waren de voorlopers van de belangrijkste politieke partijen van nu, CDU en SPD, al vóór 1914 cruciaal voor de parlementaire democratie. Over de (dis)continuïteiten in de Duitse geschiedenis, ook in de Duits-Nederlandse relaties, spreken wij met de auteurs en verschillende gastsprekers.

10 09 25

Komen we ooit van ‘forever chemicals’ zoals PFAS af?

Een moderne verslaving? Over chemophilia en chemophobia

Sinds de jaren zeventig is het gebruik van synthetische chemicaliën explosief toegenomen. Deze stoffen zijn niet weg te denken uit ons dagelijks leven; we passen ze op allerhande wijzen toe, in onder meer douchegel, kleding en medicijnen. Die ‘chemophilia’ heeft een enorme impact op de kwaliteit van onze leefomgeving, in kwalijke zin. Is het tij nog te keren? Hoe maken we onderscheid tussen ‘need–to-have’ en ‘nice–to-have’ als het gaat om synthetische chemicaliën?

09 09 25

Book launch Mieke Bal

Moments of Meaning-Making

With Moments of Meaning-Making, cultural theorist, video artist, and writer Mieke Bal has written her 50^th book. This remarkable work, published by Valiz, is both her most personal and her most associative – an ABC of concepts, memories, and reflections shaped by a life of teaching, writing, making, and thinking.

05 09 25

Een gesprek over de eerste generatie Turkse migrantenvrouwen

De stille vrouw

Actrice en theatermaker Dilan Yurdakul ontmoet voormalig staatssecretaris voor Cultuur en Media Gunay Uslu rond een gedeeld verhaal en een gedeelde behoefte: het geven van een stem aan de eerste generatie Turkse migrantenvrouwen – moeders, grootmoeders. Wat betekent het om hun leven, dromen en pijn te erkennen? Hoe luid of hoe stil waren hun stemmen? En hoe leeft hun nalatenschap voort in de generaties na hen?

04 09 25

Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker

De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

03 09 25

Over poëzie, Tata Steel, AI en gezin

Met wie spreek ik?

In poëzie zijn eeuwenlang anderen aangeroepen. Denk aan de muze, God, de afwezige geliefde, of de natuur. Maar hoe richt je je tot een vervuilende fabriek? Of tot de oligarchen die nieuwe technologieën op ons loslaten? In Huishoudboekje van de verborgen dingen van Maarten van der Graaff gaat een dichter in gesprek met een vorm van kunstmatige intelligentie, die de rol van Tata Steel speelt. Vanavond denken wij vanuit deze bundel over aansprakelijkheid en aanspreekbaarheid – in het bijzonder als het gaat over klimaatontwrichting.

Let op: de aanvangsttijd van deze bijeenkomst is verschoven naar 20.30

03 09 25

Wat iedereen aangaat. Over de crisis van de democratie

De grootste crisis van deze tijd is de crisis van de democratie. Die is niet begonnen toen Trump en andere radicale populisten op het toneel verschenen: de democratie wordt al decennia verzwakt. Hoe kan een betere democratie eruitzien? Dat onderzoeken we deze middag met onder meer Mark Lievisse Adriaanse naar aanleiding van zijn nieuwe boek Wat iedereen aangaat.

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

30 06 25

Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen

De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten.

26 06 25

Post-truth, kritiek en media

De waarheidscrisis

In hun nieuwe boek De waarheidscrisis analyseert Martine Prange het post-truth tijdperk, dat volgens hen de democratie lam legt en autocratische leiders in het zadel helpt. Hen doet een aanzet tot een ‘nieuwe politiek van de waarheid’, die de herwaardering van waarheid, democratie en menselijkheid centraal stelt. Vanavond gaat hen over hun ideeën in gesprek met Wytske Versteeg.

25 06 25

Op zoek naar woorden in de psychiatrie

Taal grijpt altijd in

De taal die we gebruiken beïnvloedt ons begrip van psychisch lijden. In het pas verschenen Taal grijpt altijd in belicht Bram de Ridder, psychiater en schrijver, de risico’s van stoornistaal en stoornisdenken voor de samenleving en zoekt hij naar een andere benadering: naar taal die ruimte schept en openstaat voor het ongekende. Vanavond gaat hij onder leiding van Robin Goudsmit in gesprek met Sanneke de Haan en Arthur Eaton. De ideeën worden omlijst door muziek van Margot Stam en poëzie van Yasmin Namavar.

Dit programma is volgeboekt, kijk mee met de livestream.

25 06 25

Infrastructures of Solidarity and Struggle

Resistant Energy

This panel examines the shifting infrastructures of resistance and repression that define solidarity from Palestine to South Africa, focusing on legal and institutional frameworks, social and material infrastructures, and social justice archives.

24 06 25

Bekendmaking shortlist Europese Literatuurprijs 2025

Twaalf romans – uit acht talen vertaald door vijftien vertalers – maken kans op de Europese Literatuurprijs 2025 die dit jaar voor de 15e keer wordt uitgereikt. De prijs bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in het afgelopen jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Ook dit jaar maken lezers, schrijvers en critici middels lofredes bekend welke boeken de shortlist hebben gehaald.

24 06 25

De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.

20 06 25

Annual Wertheim-Lecture

Can universities be antiracist? Liberal scholarship in genocidal times

The Moving Matters research group has invited Arun Kundnani to deliver this year’s Wertheim lecture on the urgent topic of how universities can become antiracist institutions in our current political context. After the lecture, the floor will be open for debate.

Fully booked, watch our livestream

19 06 25

Groene Meet-Up

Fabeltjespolitiek. Nederland na het kabinet-Schoof

Ophef en debat was er in het kabinet-Schoof genoeg, beleidsmatig gebeurde er weinig. Hoe moeten we de erfenis van deze regering begrijpen en wat betekent haar simulacrumpolitiek voor de toekomst van Nederland? Hierover gaat De Groene Amsterdammer in gesprek met verschillende deskundigen.

18 06 25

How graphic novels strengthen historical understanding of witnesses’ experiences

Visualizing Survivors’ Voices

Mass violence and genocide are a frequent topic in the daily news coverage. Mass media confront audiences with almost countless images of the physical destruction of cities, dead bodies of victims and the unfathomable grief of bereaved relatives – most of whom remain anonymous. A growing number of graphic novels chooses a different approach. Providing a platform for survivors to share their personal testimonies, these graphic novels focus on individual fates, offering coherent and intimate portrayals in an accessible way. How can these stories help us to understand the past?

17 06 25

Nederlandse voorvechters van een verenigd Europa 1914-1948

De Groote Vrede

Terwijl Europa opnieuw wordt geconfronteerd met verdeeldheid en geopolitieke spanningen, laat Wim de Wagt in zijn nieuwe boek De Groote Vrede zien dat het ideaal van samenwerking en eenheid veel oudere wortels heeft dan vaak wordt gedacht, zeker ook in Nederland. Vanavond gaat hij in gesprek over zijn bevindingen.

17 06 25

Ambient Extremism in Reactionary Digital Politics

In this second talk of ACES’s “Diagonalism” series, Robert Topinka engages with the idea of “ambient extremism.” This type of contemporary digital reactionary politics entails a dissolution of distinctions between democracy and authoritarianism, information and misinformation, legitimacy and illegibility. How does this phenomenon reshape the terrain of democratic discourse and, thus, democratic public life generally speaking?

16 06 25

Over de invloed van burgerparticipatie op de stedelijke vormgeving

Burgers als contractpartners

In participatieve processen onderhandelen bewoners met beleidsmakers over de toekomst van hun buurt. In de afgelopen decennia gebeurde dit steeds vaker in co-creatiesessies, waarin burgers een gelijkwaardige positie innemen ten opzichte van ontwikkelaars en ambtenaren. Maar hoe beïnvloedt dit stedelijk beleid?

16 06 25

Questions of Justice and Democracy

Bringing Climate Change to Court

Climate change affects everyone, everywhere. But the way we deal with it—especially in court—is mostly local. Lawsuits over climate issues usually happen in national or regional courts, using local laws. Meanwhile, climate change is a global problem, with impacts that cross borders and generations. This creates a big challenge: how do we balance the need for global justice with the limits of local democracy?

13 06 25

Hoe kunnen we het recht inzetten om mensen minder te laten vliegen?

Luchtvaart is een vervuilende bezigheid: Iemand die van Lissabon naar New York vliegt en terug, veroorzaakt ongeveer evenveel uitstoot als een gemiddelde EU-burger doet door zijn huis een heel jaar te verwarmen. Sinds 1992 maakt de EU wetten en beleid om de uitstoot van de luchtvaart aan te pakken, maar ondertussen heeft de uitstoot door de luchtvaart recordhoogtes bereikt. Hoe kunnen we dit inperken?

13 06 25

Zieke zorg

In zijn nieuwe boek Zieke zorg luidt hoogleraar intensive care geneeskunde Armand Girbes de noodklok. De Nederlandse gezondheidszorg is de afgelopen jaren in de uitverkoop gedaan, het is hoog tijd voor een nieuwe koers. Over zowel zijn diagnose als remedie gaat Girbes in gesprek met verschillende deskundigen.

12 06 25

Bipolar Transitions: Situated Worlds, Uneven Futures

Energy transitions don’t simply replace one system with another — they transform how territories breathe, how bodies absorb, and how futures fragment. Today we introduce “bipolar transitions” as a name for tracing the unstable humors — manic and melancholic — that transform our planet unevenly. What persists amid all this movement? And how do we stay with what endures — quietly, unevenly?

12 06 25

In cooperation with BC and Open Science Community Amsterdam

Celebrating Open Science: The 2025 OSCAWARDS

In recent years, the Netherlands has taken significant steps toward embracing Open Science. However, as this movement gains momentum, concerns about protecting scientific output and growing skepticism toward science are also on the rise. The third annual OSCAWARDS aims to strengthen the Open Science Community in Amsterdam by recognizing and celebrating the outstanding contributions of its members in advancing Open Science.

10 06 25

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Taal is overal. Mensen maken taal en omgekeerd: taal maakt wie wij zijn. Toch lijkt taal in belang af te nemen nu computers onze spelling controleren en smartphones voor ons vreemde talen spreken. Voor haar nieuwe boek Met andere woorden ging Marjolijn Voogel op taalreis en vroeg zich af hoe taal verandert, verbindt en verdeelt. Vanavond gaat zij over haar bevindingen in gesprek met Margot Dijkgraaf, Barend Last en Fresco Sam-Sin.

10 06 25

A Twentieth-Century European History

The Quest for Individual Freedom

In his new book, Moritz Föllmer studies the yearning for freedom as experienced by ordinary Europeans in the twentieth century. It is published in a world in which freedom is once again at stake. Looking back at past experiences of and debates on freedom enables us to put current developments in perspective. This afternoon, Hanco Jürgens will discuss the book with the author and historians Willemijn Ruberg and Josephine Hoegaerts.

04 06 25

Onderzoek naar vroegmoderne vrouwen in verleden, heden en toekomst

Van marge naar middelpunt

Vroegmoderne vrouwen: verleden tijd? Allerminst! Van stadhoudersvrouwen als Amalia van Solms, prominente geleerden als Anna Maria van Schurman en innovatieve auteurs als Betje Wolff tot de verhalen van naamloze vrouwen uit archieven. De afgelopen decennia bloeit de studie naar vrouwen uit de periode tussen 1500 en 1800 als nooit tevoren. Daarnaast vinden ze hun weg naar het bredere publiek via tentoonstellingen, publiekboeken en podcasts. Vanavond werpen verscheidene deskundigen hun licht op hen.

02 06 25

The Future of Journalism (Studies) in the Age of AI

This panel examines the range of approaches currently used in journalism studies to analyze AI and news. It aims to identify which approaches are proving most productive, which may be less useful, and which areas are being overlooked. The discussion will also focus on key trends in the development and use of AI in journalism, as well as the implications of these developments for research and education.

30 05 25

Bosnian-Dutch Perspectives

Thirty Years after Srebrenica

Three decades after the Srebrenica genocide of July 1995, the scars of the Bosnian war remain deeply visible both in Bosnia and Herzegovina and its diaspora—perhaps nowhere more so than in the Netherlands. This event explores the many facets of this war’s complex legacy and contributes to the ongoing conversation about the impact of the Srebrenica genocide in the Netherlands.

28 05 25

Met Laura van der Haar en Joost Zwagerman-biograaf Maria Vlaar

De Literaire Letterenshow #2

Iedere laatste woensdag van de maand vindt De Literaire Letterenshow plaats. Hierin geven we het podium aan schrijvers, biografen, dichters en andere literaire makers om het project waaraan ze werken voor het voetlicht te brengen.

*Dit is een podcastopname, daarom is er geen livestream.*