Oekraïne en Rusland: de verbeelding van een regio

Letteren

De Russische oorlog in Oekraïne speelt zich af op straat, in media, online, en hij wordt verbeeld in taal en literatuur. Woorden brengen troost en verbinding, maar ze kunnen ook verdelen en schaden. Welke rol spelen journalistieke teksten in deze en andere oorlogen? Waarom kunnen we niet zonder proza en poëzie in tijden van strijd? En hoe verandert een oorlog de manier waarop we praten en schrijven? We bestuderen deze vragen met literair vertalers en journalisten die Rusland, Oekraïne en de voormalige Sovjet-Unie van binnenuit kennen.

Over de sprekers

Arie van der Ent is slavist, vertaler Russisch, Oekraïense poëzie, permanent woonachtig in Hermanivka, Kyivska oblast, Oekraïne. Publiceerde vertalingen uit het Russisch, verlegt zijn aandacht het laatste jaar meer en meer naar ‘het Oekraïense’- publiceerde een bloemlezing uit het werk van Lina Kostenko (Cipressen branden) en De Vermoorde Dichtersalmanak, met werk van dichters die in de jaren dertig om het leven werden gebracht. Publiceerde in 2000 de Poesjkinbiografie De buurman van God. Legt momenteel met tegenzin de allerlaatste hand aan een gloednieuwe vertaling van Poesjkins Jevgeni Onegin. Met veel meer zin de eveneens laatste hand aan de roman Grijze bijen van Andrej Koerkov. Als de oorlog afgelopen is verschijnt 666 Repercussies uit het Russisch, met werk van 666 dichters, geboren tussen begin zeventiende en begin twintigste eeuw.

Elmaz Asanova is een Krim-Tataarse/Oekraïense journalist (ATR Channel, Kyiv, Oekraïne) en activiste. Ze is auteur van enkele documentaires (“Those Who Open the Way to the Homeland…”, “Who are Crimean Tatars?”) over het verleden en heden van de Krim-Tataren, problemen met repatriëring, politieke en religieuze vrijheden. Producent en coproducent van tv-programma’s, vertegenwoordiger van het Krim-Tataarse journalistennetwerk op de conferenties in de VS (inclusief speciale VN-sessie over de inheemse bevolking), Oekraïne en Turkije. Ze is afgestudeerd aan de Taras Shevchenko Kyiv National University, werkt momenteel aan een proefschrift over de ontwikkeling van religieus en seculier onderwijs in de vroege 20e eeuw op de Krim. Sinds april 2022 werkt ze als journalist-in-residence aan het NIAS, Amsterdam.

Marina Snoek groeide op in Loehansk (het toenmalige Vorosjylovhrad) en volgde de kunstacademie in Charkiv, in de jaren dat Oekraïne nog deel uitmaakte van de Sovjet-Unie. Zij volgde daarna de ITV opleiding tot tolk en vertaler Russisch en Oekraïens in Nederland. Naast haar activiteiten als professioneel illustrator vertaalde zij onder meer, samen met Helen Saelman, Oksana Zaboezjko’s roman Veldonderzoek naar Oekraïense seks. Momenteel werkt ze samen met Tobias Wals aan een vertaling van Tetiana Maliartsjoeks roman Vergetelheid (werktitel) en, in samenwerking met Saelman, aan vertalingen van verhalen van Zaboezjko.

Eric Metz (moderator) is docent vertaalwetenschap en Slavische taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onder meer onderzoek naar de vertalingen en receptie van Tsjechische en Russische literatuur in de Lage Landen. Hij is redactielid van Tijdschrift voor Slavische Literatuur. Sporadisch vertaalt hij poëzie en korte verhalen uit het Oekraïens, Russisch, Belarussisch, Tsjechisch en Pools. Metz heeft bijzondere belangstelling voor modernistische poëzie uit Tsjechië en Rusland, poëzievertalingen en de receptie van westerse poëticale tradities in de Slavische wereld.

Gerelateerde programma’s
16 05 22
Ukraine and Russia: the Imagination of a Region
Identities

Do countries have their own unique identity? How do identities on geographical maps relate to identities on our mental maps of the world? Where is Ukraine (and where Russia) on the mental map of public and academic communities? How are assumptions about cultural and local identities deployed in political domains? And what role do these assumptions play in international relations? These old questions achieve new meaning in the Russian war in Ukraine. We investigate them with renowned European scholars and writers, who each have special personal and/or family ties with Central and Eastern Europe.

Datum
Maandag 16 mei 2022 20:00 uur
Locatie
SPUI25
21 04 22
Oekraïne en Rusland: de verbeelding van een regio
Narratieven

De Russische invasie in Oekraïne wordt omgeven door narratieven: verhalen die legitimeren, duiden, activeren of getuigen. Welke verhalen worden door wie en met welk doel verteld? Welke oude en nieuwe verhalen over de regio weerklinken in deze oorlog? Hoe verhouden Oekraïense en Russische narratieven zich tot elkaar – en welke rol speelt ‘het Westen’ als actor en als concept hierbinnen? Met verschillende Rusland-kenners, schrijvers en journalisten onderzoeken we deze vragen om de betekenis van de huidige oorlogsnarratieven in kaart te brengen.

Datum
Donderdag 21 apr 2022 17:00 uur
Locatie
SPUI25