Oekraïne en Rusland: de verbeelding van een regio

Narratieven

De Russische invasie in Oekraïne wordt omgeven door narratieven: verhalen die legitimeren, duiden, activeren of getuigen. Welke verhalen worden door wie en met welk doel verteld? Welke oude en nieuwe verhalen over de regio weerklinken in deze oorlog? Hoe verhouden Oekraïense en Russische narratieven zich tot elkaar – en welke rol speelt ‘het Westen’ als actor en als concept hierbinnen? Met verschillende Rusland-kenners, schrijvers en journalisten onderzoeken we deze vragen om de betekenis van de huidige oorlogsnarratieven in kaart te brengen.

Dit is het eerste programma in de reeks Oekraïne en Rusland: de verbeelding van een regio. Houd de website van SPUI25 in de gaten voor de volgende edities.

Over de sprekers

Boris Noordenbos is universitair hoofddocent Literary & Cultural Analysis aan de Universiteit van Amsterdam, en is verbonden aan de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA). Hij houdt zich bezig met de verbeelding van collectieve herinnering, trauma, identiteit en achterdocht in populaire cultuur uit Oost-Europa, met name Rusland. Boris is de auteur van onder meer Post-Soviet Literature and the Search for a Russian Identity (Palgrave Macmillan, 2016) en redigeerde samen collega’s de bundel Post-Soviet Nostalgia: Confronting the Empire’s Legacies (Routledge, 2019). Hij is ook de hoofdonderzoeker in het vijfjarige onderzoeksproject Conspiratorial Memory: Cultures of Suspicion in Post-Socialist Europe (2021-2026), dat door de European Research Council werd gefinancierd.

Dorine Schellens (moderator) is universitair docent moderne Duitse en Russische cultuur en literatuur aan de Universiteit Leiden. Haar onderzoek richt zich op de wisselwerking tussen de Russische en Duitse cultuurgeschiedenis van de late 20ste en 21ste eeuw. In haar boek Kanonbildung im transkulturellen Netzwerk (transcript, 2021) schreef zij over de receptiegeschiedenis van het Moskouse conceptualisme, een underground kunstbeweging die in de jaren 1970 in de Sovjet-Unie ontstond en met name in Duitsland na de Wende enorm populair werd. Ook publiceert zij over hedendaagse Russische protestkunst en -literatuur.

Eva Peek is redacteur Boeken bij NRC en redacteur bij de Nederlandse Boekengids. Ze behaalde haar bachelors Literatuurwetenschap en Russisch aan de Universiteit van Amsterdam en studeerde Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Ze studeerde en werkte in Sint-Petersburg, Parijs, Berlijn en Kiev.

Geert Jan Hahn is Europaverslaggever voor BNR Nieuwsradio. Ook maakt hij de populaire Oost-Europa-podcast ‘Perestrojkast’. Hij is tevens oud-Oekraïne-correspondent en slavist: hij studeerde in 2013 cum laude af aan de UvA met als slotakkoord de masterscriptie ‘A Vote for Nostalgia’: A Comparative Analysis on Post-Soviet Nostalgia in Russia and Ukraine, in Relation to Present-Day Voting Behavior.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25