Kellis in de Dakhla-oase

Religie in Romeins Egypte

De Dakhla-oase is momenteel één van de best onderzochte provincies van Romeins Egypte. De vondsten van goed bewaard gebleven tempels, huizen en papyrus-archieven hebben het dagelijks leven van het gebied in de oudheid tastbaarder gemaakt dan elders. Deze middag gaan Olaf Kapers en Mattias Brand in twee lezingen dieper in op het (religieuze) leven in vierde-eeuws Egypte.

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen.

In de eerste lezing geeft Olaf Kaper een inleiding op het dorp Kellis (Ismant el-Kharab). Hij zal kort de opgravingsgeschiedenis en de plattegrond van het dorp bespreken, om vervolgens meer gedetailleerd in te gaan op het tempelcomplex van het dorp. De bijzondere omstandigheden van de oase hebben ervoor gezorgd dat de resten ervan uitzonderlijk goed bewaard zijn gebleven.

De tweede lezing wordt verzorgd door Mattias Brand, die gespecialiseerd is in de religie en het dagelijks leven van de manicheeërs en christenen in het dorp Kellis. Gedurende de late oudheid veranderde het type religie in de Dakhla-oase: christenen en manicheeërs kwamen bij elkaar in kleine groepen om te lezen, bidden en zingen buiten de traditionele tempelstructuren om. Hoe revolutionair anders waren deze religies? En wat leren we over grootschalige religieuze veranderingen uit de papyri en archeologie van vierde-eeuws Egypte?

Over de sprekers

Olaf Kaper is sinds 2005 hoogleraar Egyptologie aan Universiteit Leiden en is gespecialiseerd in het Nieuwe Rijk en de Grieks-Romeinse periode in Egypte. Hij werkte jaren als archeoloog in de Dakhla-oase en is nauw betrokken bij de publicatie van de vondsten.

Mattias Brand is godsdienstwetenschapper en historicus en promoveerde in 2019 op het proefschrift The Manichaeans of Kellis. Religion, Community and Everyday Life aan de Universiteit Leiden. Hij is momenteel als postdoc werkzaam aan de University of Zürich.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25