Onbegrensd

De tweeheid voorbij

Mens óf dier, man óf vrouw, mentaal óf fysiek: tweeheid ligt besloten in het westerse denken en heeft haar wortels in de fundamenten van onze taal. De tweeheid schept orde, dwingt ons te kiezen tussen het een of ander – maar willen of kunnen we die keuze wel altijd maken? Steeds luider klinkt het protest tegen dichotomieën die ons begrenzen. Is het mogelijk de tweeheid achter ons te laten?

Zoals Plato en Aristoteles hun denken structureerden en zoals Genesis aanvangt met de scheiding van licht en donker, zo delen we in het Westen de wereld nog altijd in. Maar brengt die ordening niet het gevaar van onderdrukking met zich mee, bijvoorbeeld in ons denken over gender?

In dit programma zullen schrijvers, wetenschappers en kunstenaars ons met nieuwe ogen laten kijken. Vanuit hun eigen disciplines reflecteren zij op zwart-wit denken en de mogelijkheden die alle kleuren en mogelijkheden van het spectrum kunnen bieden. Zij verkennen ook de grenzen daarvan; zo wordt in de psychologie de toepassing van een concept als het ‘autismespectrum’ als verouderd en ineffectief beschouwd. Met elkaar en de zaal zullen de sprekers tijdens deze avond de grote tocht van dichotomie naar spectrumdenken verkennen.

Over de sprekers

Mounir Samuel is een Egyptisch-Nederlandse politicoloog, auteur van tien boeken waaronder als laatste titel God is groot: eten, bidden en beminnen met moslims en veelvuldig bekroond journalist voor De Groene Amsterdammer. In maart ging zijn eerste grote solovoorstelling En toen schiep God Mounir in première. Een hedendaags scheppingsverhaal waarin hij op zoek gaat naar de geboorte van een nieuwe Adam: niet man of vrouw, maar mens. Voor meer info en speeldata.

Jannah Loontjens is schrijver en filosoof. Ze schrijft romans, dichtbundels en essayboeken. In haar essaybundels Mijn leven is mooier dan literatuur en Roaring Nineties vermengde zij autobiografie met filosofie. Haar recentste romans Misschien wel niet en Wie weet zijn geëngageerde romans, waarin zij onze samenleving een spiegel voorhoudt. Haar werk werd naar het Deens en Hongaars vertaald.

Arthur Eaton is psycholoog en filosoof. Hij werkt in een praktijk in Haarlem en publiceert regelmatig in De Groene Amsterdammer, NRC en de Nederlandse Boekengids.

Gijsje Heemskerk is beeldend kunstenaar en filosoof. Zij studeerde Wijsbegeerte en Arts and Culture aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens haar studie heeft ze zich voornamelijk verdiept in het posthumanisme en kunst en dieren. Haar werk bestaat onder andere uit teksten, performances, sculpturen, tekeningen en schilderijen en verwijst naar folklore, ‘outsider art’ en kindertekeningen. Dit is onder meer gepresenteerd in het Zeeuwsmuseum (Middelburg), Nieuw Dakota (Amsterdam) en Expoplu (Nijmegen).

Moderator: Jetske Brouwer