De veertiende Jacob van Lennep-lezing

De invloed van Betje Wolff en Aagje Deken op romanschrijvers in de 19e eeuw

In deze veertiende Jacob van Lennep-lezing zal Marita Mathijsen ingaan op de doorbraak die de romans van Betje Wolff en Aagje Deken veroorzaakten. Zij onderzoekt daarbij op welke wijze deze romans ook negentiende-eeuwse schrijvers, zoals Jacob van Lennep, beïnvloedden.

Romans werden in de achttiende eeuw gezien als een genre dat minder betekende dan poëzie, en dat alleen lezers uit de laagste klasse kon trekken. Wolff en Deken wisten met hun brievenromans een ontwikkeld publiek te bereiken. Dat werkte door in de negentiende eeuw. Hoewel de romans van het duo speelden in de eigen tijd en een kenschets gaven van het burgerlijk leven in de achttiende eeuw, bouwden ook de historische romans van de negentiende-eeuwers verder op het fundament dat Wolff en Deken aangelegd hadden. Met name in de romans van Jacob van Lennep ziet men types optreden zoals die ook bij Wolff en Deken voorkomen. Net als Wolff en Deken karakteriseert hij zijn personages in hun taalgebruik en net als zij heeft hij veel aandacht voor de locaties. Ook andere schrijvers betraden de weg die Wolff en Deken voor de romankunst geplaveid hadden.  

Over de sprekers:

Marita Mathijsen is emeritus hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zij heeft talloze publicaties op het gebied van de negentiende-eeuwse literatuur uitgegeven, variërend van edities van klassieke werken tot een studie over wat er werkelijk gelezen werd. Hooggeprezen werd haar biografie: Jacob van Lennep: een bezielde schavuit, die in 2018 verscheen. Binnenkort verschijnt haar biografie: Betje Wolff: een vrije geest. 

Jan Rock is universitair docent Nederlandse letterkunde bij de Universiteit van Amsterdam. 

Lotte Jensen is neerlandicus en filosoof. Ze werkt als hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Haar onderzoek richt zich op rampen en identiteitsvorming. Recent publiceerde ze Napoleons nalatenschap. Sporen in de Nederlandse samenleving, Wij en het water. Een Nederlandse geschiedenis en Rampen. Een nieuwe geschiedenis van Nederland.

Gerelateerde programma’s
18 03 24
Osamu Dazai: een leven vol schaamte

De Japanse schrijver Osamu Dazai schreef een van Japans bestverkochte boeken allertijden: Als mens mislukt. Deze semi-autobiografische roman verscheen in Japan in 1948, enkele maanden voordat Dazai een eind aan zijn leven maakte. Lisanne Snelders gaat over dit bijzondere boek in gesprek met Ellen Deckwitz en Dazai-vertaler Luk Van Haute.

Datum
Maandag 18 mrt 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
13 06 24
‘Sta op en herinner jezelf’
Het vrouwelijke personage als mens

In Moeders.Heiligen, de debuutroman van Dieuwertje Mertens, maken we kennis met vijf vrouwen die elk op eigen wijze geklonken zijn aan mythes en moederschap. Kunnen zij  ontsnappen aan de verhalen die hen hebben gevormd? Wat vertellen Mercedes, Maria, Marian, Clémence en Graziella ons over ‘het vrouwelijke personage’ anno 2024? Hoe is het met haar vrijheid gesteld? Dieuwertje Mertens, Marja Pruis en Simone Atangana Bekono gaan onder leiding van Joyce Roodnat in gesprek.

Datum
Donderdag 13 jun 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
19 06 24
De Groene Meet-up
Hoe te schrijven over literatuur? Met en over Cyrille Offermans

‘Ik heb er een schrijversleven aan oefening en ervaring op zitten om te weten wat ik ongeveer aankan en wat niet.’ De Groene Amsterdammer viert het schrijverschap van Cyrille Offermans, een leven lang criticus, chroniqueur, essayist. Onlangs verscheen een nieuwe persoonlijk journaal Een koord boven de afgrond, en zijn biografische essay over het werk van Thomas Bernhard, Een beschadigd leven.

Datum
Woensdag 19 jun 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25