Jouke Turpijn en John Jansen van Galen over het individu en de samenleving

Wij en het Ik-Tijdperk

Op de drempel van 1980 verscheen Het Ik-Tijdperk als kerstspecial van het roemruchte tijdschrift Haagse Post. De tekst sloeg in als een bom en Het Ik-tijdperk groeide uit tot een gevleugeld begrip voor een samenleving die de weg kwijt was. John Jansen van Galen en Jouke Turpijn kijken in hun boek Wij en het Ik-tijdperk terug naar deze woelige jaren. Op deze avond bespreken tijdgenoten van toen en nu het Ik-tijdperk van verleden en heden.

John Jansen van Galen introduceerde Het Ik-tijdperk in een verwarrende tijd. De droom dat de welvaartsgroei van de naoorlogse wederopbouw eeuwig zou duren, spatte uiteen. De werkloosheid liep op, de economie stortte in, een nieuwe internationale wapenwedloop was in de maak, de grote steden waren vervallen, grote groepen Nederlanders wendden zich teleurgesteld af van de maatschappij, en de politiek had geen idee hoe dat alles op te lossen. En nu, meer dan veertig jaar later, is de verwarring minstens zo groot: de coronapandemie, de klimaatapocalyps, de oorlog in Oekraïne, de polarisering en de wankele participatiesamenleving. Opnieuw staan de samenhang van onze samenleving en de plaats van het individu erin ter discussie.

Deze avond reiken Jansen van Galen en Turpijn het eerste exemplaar van Wij en het Ik-tijdperk uit aan toenmalig eindredacteur Bert Vuijsje. Hedy d’Ancona en Daan Heerma van Voss reflecteren op het Ik-tijdperk van toen en nu. De gespreksleiding is in handen van Larissa Pans.

Over de sprekers

Hedy d’Ancona is een zeer gezaghebbend feministe en mede-oprichtster van Man-Vrouw-Maatschappij. Zij werkte bij de VARA, was redactrice bij Opzij en was universitair onderzoeker. Zij groeide uit tot een vooraanstaand PvdA-politica en was senator, staatssecretaris van emancipatie, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur en tien jaar lid van het Europees Parlement. In 2021 verscheen haar boek Vrolijk verval dat wekenlang in de bestsellerlijst stond.

Daan Heerma van Voss is romanschrijver en historicus. Ook schrijft hij voor verscheidene nationale en internationale kranten en tijdschriften, zoals NRC, Humo, De Morgen, Vrij Nederland, De Volkskrant, Haaretz en The New York Times. Voor zijn interviews voor De Groene Amsterdammer kreeg hij in 2012 De Tegel uitgereikt. Heerma van Voss schreef meerdere succesvolle en vertaalde romans, zoals Een zondagsman, Ultimatum en De laatste oorlog. In 2020 schreef hij De coronakronieken.

John Jansen van Galen is een van de bekendste Nederlandse journalisten van na de Tweede Wereldoorlog. Hij werkte voor verschillende kranten en tijdschriften en voor radio en tv. Hij heeft boeken geschreven over de voormalige Nederlandse koloniën, Joop den Uyl, wandelen en poëzie.

Jouke Turpijn is universitair docent Nederlandse Geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in publieksgeschiedenis en de politieke en culturele geschiedenis van Nederland in de laatste twee eeuwen. Naast Wij en het Ik-tijdperk schreef hij Onbehagen in de Polder (met Peter van Dam en Bram Mellink), 80s Dilemma. Nederland in de jaren tachtig en het proefschrift Mannen van Gezag. De uitvinding van de Tweede Kamer.

Bert Vuijsje is journalist, schrijver en jazz-expert. Tussen 1969 en 1981 was hij in diverse functie werkzaam bij de Haagse Post. In de zomer van 1979 kwam hij met het idee om een special over Het Ik-Tijdperk uit te brengen. Verder werkte Vuijsje als hoofdredacteur van Intermagazine, als adjunct-hoofdredacteur bij De Volkskrant en als hoofdredacteur bij HP/De Tijd.

Larissa Pans (moderator) is journalist, historicus en debatleider. Zij schrijft voor meerdere kranten en tijdschriften. In 2018 verscheen Onbeperkt vruchtbaar, over de dilemma’s die moederschap op latere leeftijd met zich meebrengt. Momenteel werkt zij aan haar dissertatie: de biografie van Mary Zeldenrust.

Gerelateerde programma’s
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
25 03 25
Cybernetic Capitalism

Today’s form of capitalism is organized on principles of information and communication, the domain of what used to be called “cybernetics”. At work as well as in our free time, we merge with our computers, networks, and, increasingly, artificial intelligence. What does it mean to live under this regime of cybernetic capitalism?

Datum
Dinsdag 25 mrt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
12 03 25
Verder denken met René Gude (1957-2015)
Kritisch optimisme

‘Een kritisch optimist beschouwt de wereld niet als minimum (een totale chaos) en ook niet als maximum (een paradijs).’ Aldus René Gude, voormalig Denker des Vaderlands. Vanavond staan we stil bij zijn ‘kritisch optimisme’. Hoe staat het met het voorlopig optimum van de wereld? Een gesprek met schrijver Marc van Dijk, filosoof en Eerste Kamerlid Daan Roovers en filosoof en activist Harriët Bergman. Moderatie: Florian Jacobs.

Datum
Woensdag 12 mrt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25