Jouke Turpijn en John Jansen van Galen over het individu en de samenleving

Wij en het Ik-Tijdperk

Op de drempel van 1980 verscheen Het Ik-Tijdperk als kerstspecial van het roemruchte tijdschrift Haagse Post. De tekst sloeg in als een bom en Het Ik-tijdperk groeide uit tot een gevleugeld begrip voor een samenleving die de weg kwijt was. John Jansen van Galen en Jouke Turpijn kijken in hun boek Wij en het Ik-tijdperk terug naar deze woelige jaren. Op deze avond bespreken tijdgenoten van toen en nu het Ik-tijdperk van verleden en heden.

John Jansen van Galen introduceerde Het Ik-tijdperk in een verwarrende tijd. De droom dat de welvaartsgroei van de naoorlogse wederopbouw eeuwig zou duren, spatte uiteen. De werkloosheid liep op, de economie stortte in, een nieuwe internationale wapenwedloop was in de maak, de grote steden waren vervallen, grote groepen Nederlanders wendden zich teleurgesteld af van de maatschappij, en de politiek had geen idee hoe dat alles op te lossen. En nu, meer dan veertig jaar later, is de verwarring minstens zo groot: de coronapandemie, de klimaatapocalyps, de oorlog in Oekraïne, de polarisering en de wankele participatiesamenleving. Opnieuw staan de samenhang van onze samenleving en de plaats van het individu erin ter discussie.

Deze avond reiken Jansen van Galen en Turpijn het eerste exemplaar van Wij en het Ik-tijdperk uit aan toenmalig eindredacteur Bert Vuijsje. Hedy d’Ancona en Daan Heerma van Voss reflecteren op het Ik-tijdperk van toen en nu. De gespreksleiding is in handen van Larissa Pans.

Over de sprekers

Hedy d’Ancona is een zeer gezaghebbend feministe en mede-oprichtster van Man-Vrouw-Maatschappij. Zij werkte bij de VARA, was redactrice bij Opzij en was universitair onderzoeker. Zij groeide uit tot een vooraanstaand PvdA-politica en was senator, staatssecretaris van emancipatie, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur en tien jaar lid van het Europees Parlement. In 2021 verscheen haar boek Vrolijk verval dat wekenlang in de bestsellerlijst stond.

Daan Heerma van Voss is romanschrijver en historicus. Ook schrijft hij voor verscheidene nationale en internationale kranten en tijdschriften, zoals NRC, Humo, De Morgen, Vrij Nederland, De Volkskrant, Haaretz en The New York Times. Voor zijn interviews voor De Groene Amsterdammer kreeg hij in 2012 De Tegel uitgereikt. Heerma van Voss schreef meerdere succesvolle en vertaalde romans, zoals Een zondagsman, Ultimatum en De laatste oorlog. In 2020 schreef hij De coronakronieken.

John Jansen van Galen is een van de bekendste Nederlandse journalisten van na de Tweede Wereldoorlog. Hij werkte voor verschillende kranten en tijdschriften en voor radio en tv. Hij heeft boeken geschreven over de voormalige Nederlandse koloniën, Joop den Uyl, wandelen en poëzie.

Jouke Turpijn is universitair docent Nederlandse Geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in publieksgeschiedenis en de politieke en culturele geschiedenis van Nederland in de laatste twee eeuwen. Naast Wij en het Ik-tijdperk schreef hij Onbehagen in de Polder (met Peter van Dam en Bram Mellink), 80s Dilemma. Nederland in de jaren tachtig en het proefschrift Mannen van Gezag. De uitvinding van de Tweede Kamer.

Bert Vuijsje is journalist, schrijver en jazz-expert. Tussen 1969 en 1981 was hij in diverse functie werkzaam bij de Haagse Post. In de zomer van 1979 kwam hij met het idee om een special over Het Ik-Tijdperk uit te brengen. Verder werkte Vuijsje als hoofdredacteur van Intermagazine, als adjunct-hoofdredacteur bij De Volkskrant en als hoofdredacteur bij HP/De Tijd.

Larissa Pans (moderator) is journalist, historicus en debatleider. Zij schrijft voor meerdere kranten en tijdschriften. In 2018 verscheen Onbeperkt vruchtbaar, over de dilemma’s die moederschap op latere leeftijd met zich meebrengt. Momenteel werkt zij aan haar dissertatie: de biografie van Mary Zeldenrust.

Gerelateerde programma’s
02 02 26
How the Human Voice has Shaped History
From Breath to Body Politics

Why do we like listening to some people more than others? In a world suffused by speech – of politicians, influencers, salespeople and pundits alike – that question seems more relevant than ever. Join us for a panel conversation on how the power of a ‘good voice’ has been shaped and re-shaped in the last two centuries.

Datum
Maandag 2 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
11 09 25
Een fotografisch project over schaamte, identiteit en herinnering
Es gibt keine Sahne es gibt Krieg

In haar nieuwe project onderzoekt fotograaf Annaleen Louwes de erfenis van haar Duitse moeder, gevormd door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Via beeld, audio en archiefmateriaal vervaagt de grens tussen herinnering en werkelijkheid. Hoe werkt collectieve schaamte door in een volgende generatie? Tijdens dit programma wordt die vraag in verschillende gesproken en muzikale bijdragen verder verkend.  

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

Datum
Donderdag 11 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Naar een nieuw publiek debat
Stijl als antwoord (uitgesteld)

Het publieke debat is compleet stijlloos geworden, stelt Jonasz Dekkers in zijn nieuwe boek. Hij laat zien dat stijl, hoewel ogenschijnlijk ongrijpbaar, een diepgaand filosofisch concept is dat een cruciale rol speelt in iedere samenleving. Het is de lijm tussen vervreemde individuen in een geatomiseerde maatschappij. 

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25