Jouke Turpijn en John Jansen van Galen over het individu en de samenleving

Wij en het Ik-Tijdperk

Op de drempel van 1980 verscheen Het Ik-Tijdperk als kerstspecial van het roemruchte tijdschrift Haagse Post. De tekst sloeg in als een bom en Het Ik-tijdperk groeide uit tot een gevleugeld begrip voor een samenleving die de weg kwijt was. John Jansen van Galen en Jouke Turpijn kijken in hun boek Wij en het Ik-tijdperk terug naar deze woelige jaren. Op deze avond bespreken tijdgenoten van toen en nu het Ik-tijdperk van verleden en heden.

John Jansen van Galen introduceerde Het Ik-tijdperk in een verwarrende tijd. De droom dat de welvaartsgroei van de naoorlogse wederopbouw eeuwig zou duren, spatte uiteen. De werkloosheid liep op, de economie stortte in, een nieuwe internationale wapenwedloop was in de maak, de grote steden waren vervallen, grote groepen Nederlanders wendden zich teleurgesteld af van de maatschappij, en de politiek had geen idee hoe dat alles op te lossen. En nu, meer dan veertig jaar later, is de verwarring minstens zo groot: de coronapandemie, de klimaatapocalyps, de oorlog in Oekraïne, de polarisering en de wankele participatiesamenleving. Opnieuw staan de samenhang van onze samenleving en de plaats van het individu erin ter discussie.

Deze avond reiken Jansen van Galen en Turpijn het eerste exemplaar van Wij en het Ik-tijdperk uit aan toenmalig eindredacteur Bert Vuijsje. Hedy d’Ancona en Daan Heerma van Voss reflecteren op het Ik-tijdperk van toen en nu. De gespreksleiding is in handen van Larissa Pans.

Over de sprekers

Hedy d’Ancona is een zeer gezaghebbend feministe en mede-oprichtster van Man-Vrouw-Maatschappij. Zij werkte bij de VARA, was redactrice bij Opzij en was universitair onderzoeker. Zij groeide uit tot een vooraanstaand PvdA-politica en was senator, staatssecretaris van emancipatie, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Cultuur en tien jaar lid van het Europees Parlement. In 2021 verscheen haar boek Vrolijk verval dat wekenlang in de bestsellerlijst stond.

Daan Heerma van Voss is romanschrijver en historicus. Ook schrijft hij voor verscheidene nationale en internationale kranten en tijdschriften, zoals NRC, Humo, De Morgen, Vrij Nederland, De Volkskrant, Haaretz en The New York Times. Voor zijn interviews voor De Groene Amsterdammer kreeg hij in 2012 De Tegel uitgereikt. Heerma van Voss schreef meerdere succesvolle en vertaalde romans, zoals Een zondagsman, Ultimatum en De laatste oorlog. In 2020 schreef hij De coronakronieken.

John Jansen van Galen is een van de bekendste Nederlandse journalisten van na de Tweede Wereldoorlog. Hij werkte voor verschillende kranten en tijdschriften en voor radio en tv. Hij heeft boeken geschreven over de voormalige Nederlandse koloniën, Joop den Uyl, wandelen en poëzie.

Jouke Turpijn is universitair docent Nederlandse Geschiedenis. Hij is gespecialiseerd in publieksgeschiedenis en de politieke en culturele geschiedenis van Nederland in de laatste twee eeuwen. Naast Wij en het Ik-tijdperk schreef hij Onbehagen in de Polder (met Peter van Dam en Bram Mellink), 80s Dilemma. Nederland in de jaren tachtig en het proefschrift Mannen van Gezag. De uitvinding van de Tweede Kamer.

Bert Vuijsje is journalist, schrijver en jazz-expert. Tussen 1969 en 1981 was hij in diverse functie werkzaam bij de Haagse Post. In de zomer van 1979 kwam hij met het idee om een special over Het Ik-Tijdperk uit te brengen. Verder werkte Vuijsje als hoofdredacteur van Intermagazine, als adjunct-hoofdredacteur bij De Volkskrant en als hoofdredacteur bij HP/De Tijd.

Larissa Pans (moderator) is journalist, historicus en debatleider. Zij schrijft voor meerdere kranten en tijdschriften. In 2018 verscheen Onbeperkt vruchtbaar, over de dilemma’s die moederschap op latere leeftijd met zich meebrengt. Momenteel werkt zij aan haar dissertatie: de biografie van Mary Zeldenrust.

Gerelateerde programma’s
04 11 25
Towards a common approach to Europe’s colonial past
European Integration and Co-Imperialism

Until recently, the former imperial nation states of Europe often regarded themselves as historically homogeneous nation states with a colonial past that was separate from their European continental history. Recent research shows that the European integration process was closely intertwined with modern imperialism and decolonization. Tonight, our speakers will discuss these new developments in historiography.  

Datum
Dinsdag 4 nov 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
03 04 25
From World War II to Sudan, South Sudan, and Gaza
Hunger as a Weapon of War and Genocide

80 years after the ‘Hunger Winter killed an estimated 20,000 people in the western part of the Netherlands, the use of starvation is rising as a tool of war and genocide in global conflicts. Today, around 223 million people living in conflict-affected areas face starvation with devastating long-term consequences. Hunger extends beyond physical sustenance, encompassing moral, emotional, sensorial, and political dimensions. Taking World War II, contemporary Gaza, Sudan, and South Sudan as examples, our expert panel will explore the weaponisation of hunger in its historical, social, economic and political contexts. 

Datum
Donderdag 3 apr 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
21 03 25
Opera Forward Festival
What Does National Identity Sound Like?

*Unfortunately we will not have a livestream for this program*

How can we comprehend the connection between politics and music? In what ways does ‘the canon’ shape national identity, and how do policies and grassroots movements influence this dynamic? By exploring the sounds of national identity, the Think Tank of the Opera Forward Festival 2025 presents its insights into the musical aspects of nationalism, focusing on the impact of canonization, politics, and identity.

Datum
Vrijdag 21 mrt 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25