Welkom in het Symbioceen
Het leven is onlosmakelijk verbonden met competitie, strijd en vernietiging, maar minstens zo belangrijk is symbiose: het samenleven en samenwerken van mensen, andere levensvormen en technische artefacten. In zijn nieuwe boek Welkom in het Symbioceen laat Jos de Mul zien dat symbiose een onuitputtelijke bron van vernieuwing is. Hij gaat hierover in gesprek met Lydia Baan Hofman en Sophie van Balen.
In Welkom in het Symbioceen combineert De Mul recente inzichten uit de natuur- en geesteswetenschappen met romans, sciencefictionfilms en games. Met deze symbiotische aanpak beschouwt hij actuele problemen als ecologische catastrofes, toenemende geopolitieke spanningen en kunstmatige intelligentie. Hij stelt dat de wonderlijke verstrengeling van natuur, cultuur en techniek steeds opnieuw onverwachte oplossingen én nieuwe uitdagingen schept. Ook moedigt De Mul zijn lezers aan deze uitdagingen met een ‘voorzichtige roekeloosheid’ tegemoet te treden.
Over de spreker
Jos de Mul is emeritus hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Zijn bekendste boeken zijn Cyberspace Odyssee (winnaar Socratesbeker 2003, zesde druk 2010), De domesticatie van het noodlot (vijfde druk 2014) en Kunstmatig van nature (derde druk 2024, Essay Maand van de Filosofie). Ook publiceert hij geregeld in toonaangevende media als Trouw, NRC, Vrij Nederland en De Groene Amsterdammer. Zijn werk is in meer dan tien talen vertaald.
Lydia Baan Hofman is feministisch klimaatfilosoof. In haar proefschrift aan de EUR heeft ze, geïnspireerd door Donna Haraway’s wetenschapsfilosofische notie van ‘antwoordelijkheid’, of ‘response-ability’, een pedagogiek in tijden van klimaatcrisis voorgesteld. Zij geeft regelmatig lezingen en workshops over het werk van Donna Haraway en haar eigen onderzoek. Ze werkt nu als filosoof en adviseur bij de Wetenschappelijke Klimaatraad.
Sophie van Balen (moderator) is promovenda klimaatfilosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze onderzoekt wat het betekent om als ademend wezen te leven in tijden van klimaatverandering en luchtvervuiling, en werkt toe naar een feministische en dekoloniale politieke filosofie die alternatieve – adembare – toekomsten denkbaar maakt. Ook doceert ze, houdt ze lezingen en moderaties, en is ze voorzitter van de PhD-commissie van de Onderzoeksschool Wijsbegeerte en van Stichting An Sich, die filosofisch café Felix en Sofie organiseert.