Vrouwelijke Griekse filosofen van Theano tot Hypatia

In hun nieuwe boek Zorg goed voor je ziel presenteren Mieke de Vos en Michiel Leezenberg de bewaard gebleven teksten en fragmenten, en miniatuurportretten van de denkers van wie het werk grotendeels verloren is gegaan. Ze plaatsen de denkers deze vrouwen tegen hun historische achtergrond en traceren ze het opmerkelijke nachleben, en de uiteindelijke verwijdering uit de canon, van deze filosofen. We treffen onder meer brieven van Pythagoras’ vrouw Theano, met adviezen over de opvoeding van kinderen en de omgang met ontrouwe echtgenoten; een fragment van Aesara over de kosmos en de menselijke natuur; en een korte levensschets van Hypatia, die op straat door een menigte christenen aan stukken werd gescheurd.    

Onder leiding van Stine Jensen in gesprek met Mieke de Vos, Michiel Leezenberg en Marije Martijn praten we over het werk, de invloed en de erfenis van deze vrouwelijke antieke denkers. Sanne Sluis draagt een column voor.    

Over de sprekers 

Mieke de Vos is historicus en vertaler. Zij promoveerde in 2012 met haar proefschrift Negen aardse muzen. Gender en de receptie van dichteressen in de Grieks-Romeinse literatuur. Haar vertaling van de teksten van deze dichteressen verscheen in 2020 onder de titel Ik verlang en sta in brand. Van Sapfo tot Sulpicia. Verder vertaalde ze onder meer werk van Propertius en Tibullus (2022) en publiceerde ze essays in Hollands Maandblad. 

Michiel Leezenberg werkt aan de afdelingen Filosofie en Oudheidsstudies van de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde onder meer De vloek van Oedipus: Taal, democratie en geweld in de Griekse tragedie en heeft vertalingen gemaakt van al-Farabi’s De deugdzame stad en van Nagarjuna’s Basisverzen van het middenpad. 

Sanne Sluis is tweedejaars student van de onderzoeksmaster filosofie aan de Universiteit van Amsterdam, waar ze tevens lid is van de opleidingscommissie. Haar academische focus ligt op feministische filosofie en de fenomenologische traditie. In 2023 behaalde ze haar bachelor wijsbegeerte aan diezelfde universiteit, waar ze haar scriptie wijdde aan een deconstructieve analyse van de cancelcultuur. 

Stine Jensen (moderator) is filosoof, schrijver en programmamaker bij omroep HUMAN. Ze werd in Denemarken geboren als de helft van een eeneiige tweeling. Het gezin Jensen emigreerde op jonge leeftijd naar Nederland. Ze studeerde literatuurwetenschap (cum laude) en filosofie in Groningen. Stine schreef diverse boeken, over mannelijkheid en vrouwelijkheid, liegen, liefde tussen Turken en Europeanen, Scandinavië, opvoeden, emoties en identiteit. 

Beeld: Alfred Seifert (1850-1901), Hypatia (voor 1892), olieverf op paneel.