menu

Oorlogsrecht. Over de juridische achtergronden van de oorlog tussen Israël en Hamas

Het escalerende geweld in Israël en de Palestijnse gebieden roept vragen op over wat er juridisch wel en niet mag in tijden van oorlog. Wat zegt het recht over dit langslepende conflict? Marten Zwanenburg, Marieke de Hoon en André Nollkaemper kijken elk vanuit hun eigen vakgebied naar de ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Sinds de aanval van Hamas op 7 oktober is het geweld in de regio geëxplodeerd. Naast de Israëlische slachtoffers zijn in Gaza inmiddels duizenden mensen omgekomen. Er zijn nu al meer kinderen omgekomen in Gaza dan in de afgelopen drie jaar bij andere conflicten. Een oplossing lijkt nog ver weg. Is al dit geweld juridisch gesproken geoorloofd? In hoeverre mag Israël zich verdedigen tegen de aanval van Hamas? Wat zegt het oorlogsrecht hierover? En wat zijn de gevolgen als een staat zich daar niet aan houdt? We verdiepen ons in dit programma met Marten Zwanenburg (Militair Recht), Marieke de Hoon (Strafrecht) en André Nollkaemper (Internationaal Recht) in het oorlogsrecht. Wat is de verantwoordelijkheid van de rest van de wereld als het oorlogsrecht wordt geschonden? En zijn er manieren waarop het recht kan bijdragen aan een oplossing van deze oorlog?

Over de sprekers

André Nollkaemper is hoogleraar Internationaal recht en decaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA. Tussen 2010-en 2020 was hij extern adviseur van de Minister van Buitenlandse Zaken. Zijn onderzoek richt zich onder meer op het thema internationale verantwoordelijkheid. Nollkaemper is lid van de Raad van Advies van The Rights Forum.

Marten Zwanenburg is hoogleraar Militair recht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA, in het bijzonder het recht tijdens militaire operaties. Zwanenburg geeft leiding aan de onderzoeksgroep Law of Armed Conflict and Military Operations, een zelfstandig programma binnen het Amsterdam Center for International Law (ACIL). Zijn leerstoel is ingesteld in samenwerking met en met steun van het ministerie van Defensie.

Marieke de Hoon is universitair docent Strafrecht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA. Haar onderzoek gaat over de complexiteit van gerechtigheid voor misdrijven in de context van conflicten. Ze is onder meer nauw betrokken bij de afwikkeling van de MH17-ramp.

Simone Peek (moderator) is journalist en eindredacteur bij de buitenlandredactie van NRC. Ze doet verslag van de Russische oorlog tegen Oekraine.
Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
Aanmelden
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25