Oorlogsrecht. Over de juridische achtergronden van de oorlog tussen Israël en Hamas

Het escalerende geweld in Israël en de Palestijnse gebieden roept vragen op over wat er juridisch wel en niet mag in tijden van oorlog. Wat zegt het recht over dit langslepende conflict? Marten Zwanenburg, Marieke de Hoon en André Nollkaemper kijken elk vanuit hun eigen vakgebied naar de ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Sinds de aanval van Hamas op 7 oktober is het geweld in de regio geëxplodeerd. Naast de Israëlische slachtoffers zijn in Gaza inmiddels duizenden mensen omgekomen. Er zijn nu al meer kinderen omgekomen in Gaza dan in de afgelopen drie jaar bij andere conflicten. Een oplossing lijkt nog ver weg. Is al dit geweld juridisch gesproken geoorloofd? In hoeverre mag Israël zich verdedigen tegen de aanval van Hamas? Wat zegt het oorlogsrecht hierover? En wat zijn de gevolgen als een staat zich daar niet aan houdt? We verdiepen ons in dit programma met Marten Zwanenburg (Militair Recht), Marieke de Hoon (Strafrecht) en André Nollkaemper (Internationaal Recht) in het oorlogsrecht. Wat is de verantwoordelijkheid van de rest van de wereld als het oorlogsrecht wordt geschonden? En zijn er manieren waarop het recht kan bijdragen aan een oplossing van deze oorlog?

Over de sprekers

André Nollkaemper is hoogleraar Internationaal recht en decaan van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA. Tussen 2010-en 2020 was hij extern adviseur van de Minister van Buitenlandse Zaken. Zijn onderzoek richt zich onder meer op het thema internationale verantwoordelijkheid. Nollkaemper is lid van de Raad van Advies van The Rights Forum.

Marten Zwanenburg is hoogleraar Militair recht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA, in het bijzonder het recht tijdens militaire operaties. Zwanenburg geeft leiding aan de onderzoeksgroep Law of Armed Conflict and Military Operations, een zelfstandig programma binnen het Amsterdam Center for International Law (ACIL). Zijn leerstoel is ingesteld in samenwerking met en met steun van het ministerie van Defensie.

Marieke de Hoon is universitair docent Strafrecht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de UvA. Haar onderzoek gaat over de complexiteit van gerechtigheid voor misdrijven in de context van conflicten. Ze is onder meer nauw betrokken bij de afwikkeling van de MH17-ramp.

Simone Peek (moderator) is journalist en eindredacteur bij de buitenlandredactie van NRC. Ze doet verslag van de Russische oorlog tegen Oekraine.
Gerelateerde programma’s
26 05 25
The Jewish Street: Amsterdam and Paris After 1945

Jewish urban landscapes throughout Europe changed irreversibly during the mid-twentieth century. Taking the concept of the “Jewish street” and zooming in on French and Dutch case studies, our lectures will analyse what happened to Jewish sites and quarters between the 1930s and the 1960s, with an emphasis on the post-war period. 

Datum
Maandag 26 mei 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
28 11 24
De briefwisseling tussen Jeroen Brouwers en Geert van Oorschot

Jeroen Brouwers en Geert van Oorschot ontmoetten elkaar in 1968 en dat markeert het startpunt van een intensieve briefwisseling en warme vriendschap die aanhield tot de dood van Van Oorschot in 1987. Deze avond vieren we de publicatie van deze briefwisselingen met Merijn de Boer, Dieuwertje Mertens, Désanne van Brederode en Lodewijk Verduin (moderator). 

Datum
Donderdag 28 nov 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
18 11 24
The Role of International Law in the Israeli-Palestinian Conflict
Israel before The Hague Courts

In July 2024, the International Court of Justice (ICJ) ruled that Israel’s continued presence in the occupied Palestinian territory is unlawful. South Africa has also brought a significant case before the ICJ concerning the prevention of genocide in Gaza, which is still pending. What are the implications of these legal cases for Israel and the international community? What responsibilities do the Netherlands and other EU states have in light of these developments?   

Datum
Maandag 18 nov 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25