Groningen en het gas: een maand na het rapport
‘Groningers boven gas’ is de boodschap van de parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen. Na decennia van gaswinning en bevingen heeft Nederland een ‘ereschuld’ aan de Groningers. De commissie oordeelde snoeihard over de wijze waarop overheid en bedrijven alleen oog hadden voor hun financiële belangen. Hoe nu verder?
De commissie presenteerde haar kritische rapport op 24 februari, maar het politieke en maatschappelijke debat over de conclusies is pas net begonnen. Eén maand na de presentatie van het rapport is het tijd om het rapport, de reacties en de blinde vlekken te bespreken. Tijdens deze bijeenkomst gaan milieuhistorici Marin Kuijt en Peter van Dam van de Universiteit van Amsterdam in gesprek met Claudia Kammer (NRC Handelsblad), George de Kam (expert Groninger woningmarkt en activist), Peter van der Gaag (kritisch geoloog) en Hannah Porada (UvA-onderzoeker).
De bijeenkomst wordt georganiseerd door de UvA-onderzoeksgroep Milieu & Maatschappij.
Over de sprekers
George de Kam is emeritus hoogleraar Volkshuisvesting en grondmarkt aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. In 2006 entameerde hij het eerste onderzoek naar de invloed van aardbevingen op het woongenot van Groningers, en na zijn benoeming aan de RUG (2013) werd dit het belangrijkste thema van zijn onderzoek. Hij werkt daarbij samen met bewoners en hun organisaties, en zijn onderzoek heeft er aan bijgedragen dat de NAM (later IMG) een vergoeding voor waardedaling moet betalen.
Hannah Porada is sociaal wetenschapper en onderzoekt politieke ecologie als promovendus aan het Centrum voor Studie en Documentatie van Latijns-Amerika (CEDLA) van de Universiteit van Amsterdam. Zij is ook een beginnende onderzoeker bij NEWAVE, een netwerk dat zich interdisciplinair bezighoudt met vraagstukken op het gebied van water-governance. Porada heeft meerdere maanden veldwerk in Groningen gedaan.
Claudia Kammer werkt als plaatsvervangend chef op de politieke redactie van NRC. Samen met drie collega’s van NRC en twee van Dagblad van het Noorden deed zij onderzoek naar de gaswinning in Groningen. Dat leverde onder meer reconstructies op van het beleid onder de ministers Henk Kamp en Eric Wiebes. Ook volgde zij de verhoren van de parlementaire enquêtecommissie en deed zij verslag van het eindrapport dat in februari verscheen.
Jesse van Amelsvoort is docent moderne Europese letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. In zijn onderzoek staat de verhouding tussen kunst, cultuur en literatuur en maatschappelijke debatten, waaronder migratie, klimaatverandering, en gezondheid, centraal. In 2021 publiceerde hij Loft en lân. Gesprekken over Tsjêbbe Hettinga. Hij is redacteur van Armada. Tijdschrift voor wereldliteratuur en lid van de Raad van Advies van het Nederlands Letterenfonds.
Peter van der Gaag is eigenaar van Holland Innovation Team en onderzoekt als geoloog en hydroloog al meer dan 30 jaar processen in de (Nederlandse) ondergrond. Van der Gaag wees in 1989 op de noodzaak van een ondergronds bestemmingsplan. Al vanaf de eerste aardbeving in Groningen op 5 december 1991 beschreef hij aardbevingsgevoelige locaties en geo(hydro)logische processen en gesteenten, zoals de karakteristieke zwelklei die in Groningen voorkomt, de toenemende kwel, en loopzand dat zich gedraagt als drijfzand, vooral bij een aardbeving.
Marin Kuijt is promovendus aan de Universiteit van Amsterdam. Hij onderzoekt de koloniale wortels van de gaswinning in Groningen.
Peter van Dam is universitair docent aan de Universiteit van Amsterdam en coördinator van de onderzoeksgroep Milieu & Maatschappij. Hij doet onderzoek naar de geschiedenis van duurzaamheid.