De marktconforme verzorgingsstaat

In haar boek onderzoekt Naomi Woltring de beleidsmatige, sociale en economische verschuivingen die Nederland tussen 1989 en 2008 onderging. In deze bijeenkomst vertelt ze over de doelbewuste verspreiding en vanzelfsprekende omarming van marktconforme sturing tijdens de jaren negentig. Naarmate neoliberale ideeën terrein wonnen in het wetenschappelijke, ambtelijke en politieke discours, veranderde niet alleen de visie van beleidsmakers op de rol van de staat, marktwerking en individuele verantwoordelijkheid fundamenteel, ook de verzorgingsstaat zelf veranderde van karakter.

Tijdens dit programma gaat Woltring in gesprek over de complexe interacties tussen politieke ideologieën, beleidsvorming en de dagelijkse realiteit van de verzorgingsstaat met straatarts Michelle van Tongerloo, geograaf Cody Hochstenbach (Uitgewoond) en historicus Bram Mellink (Neoliberalisme. Een Nederlandse geschiedenis). Daarbij praten we niet alleen over de neoliberale invloeden in de periode tussen 1989 en 2008, maar ook hoe dit zijn doorwerking heeft gevonden in de jaren erna in domeinen zoals sociale zekerheid en wonen. Voormalig FNV-voorzitter en Europarlementariër Agnes Jongerius neemt het eerste exemplaar van De marktconforme verzorgingsstaat in ontvangst.

Over de sprekers

Naomi Woltring promoveerde op de geschiedenis van neoliberalisme in Nederland. Daarnaast schreef ze het laatste hoofdstuk van de moderne klassieker ‘Neoliberalisme. Een Nederlandse geschiedenis’ van Merijn Oudenampsen en Bram Mellink. Eerder was ze werkzaam bij de Wiardi Beckman Stichting en het Humanistisch Verbond. Bij het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis onderzoekt ze het financieel-economisch beleid van de kabinetten-Lubbers.

Agnes Jongerius was tot voor kort lid van het Europees Parlement. Zij was delegatieleider van de PvdA delegatie en woordvoerder voor de sociaaldemocratische fractie op sociaal beleid. Voorheen werkte zij 25 jaar van de FNV, de laatste 7 jaar als voorzitter. Haar hart tikt voor goed werk, een eerlijk inkomen en een verbonden maatschappij. Samen staan we sterker. 

Cody Hochstenbach is als stadsgeograaf verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft over woonongelijkheid, onder meer in zijn publieksboeken Uitgewoond (2022) en In schaamte kun je niet wonen (2023), beide uitgegeven door Das Mag. Zijn nieuwste onderzoek richt zich op wonen, financieel beleid en klimaatverandering.

Michelle van Tongerloo is huisarts in Rotterdam-Zuid en werkt daarnaast als straatarts in de Pauluskerk. Daar biedt ze zorg aan dak- en thuislozen, verslaafden en mensen zonder geldige verblijfspapieren. Ook richtte ze de stichting ‘Lekker Geven’ (www.lekkergeven.nl) op.  

Bram Mellink (moderator) is historicus en werkt als universitair docent Nederlandse Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Met Jesse van Amelsvoort onderzoekt hij de geschiedenis van hiv en aids in Nederland, met bijzondere aandacht voor de wijze waarop de epidemie van invloed was op de levens van degenen die direct met de ziekte te maken kregen. Eerder schreef hij met Merijn Oudenampsen Neoliberalisme. Een Nederlandse geschiedenis dat in 2022 verscheen bij uitgeverij Boom.