menu
Maus Bullhorst
Dansen met de hydra

De prijs van verlangen naar veiligheid

Van de gezondheidsrisico’s van de zomertijd tot het gevaar van wensballonnen – als we de krantenkoppen mogen geloven, zijn er steeds meer gevaren om rekening mee te houden. En als we politici en bestuurders mogen geloven, kunnen en moeten we al deze gevaren zo snel mogelijk elimineren. Wat betekent deze manier van denken voor ons mens-zijn? Wat is de prijs van ons verlangen naar veiligheid?

Het idee dat we gevaren totaal kunnen oplossen door technische en wetenschappelijke inspanning ligt besloten in het maakbaarheidsgeloof. Ongeluk en pech hoeven niet langer iets noodlottigs te zijn, maar zijn zaken die voorkomen hadden kunnen worden als we maar meer hadden gedaan. Hannah Arendt voorzag het gevaar van een maatschappij die zich verschanst achter haar eigen maakbaarheidsgeloof. Als we risico’s alleen maar willen uitsluiten en hopen op verlossing van hogerhand, gaan we de verantwoordelijkheid uit de weg om samen na te denken over wat gevaar betekent.

In zijn nieuwe boek Dansen met de hydra laat Gerben Bakker zien dat de schaduwzijden van onze controledrift dwingen tot een mentaliteitsverandering. Wie zich creatief en betekenisvol wil verhouden tot de wereld zal gevaar moeten aanvaarden en leren dansen met de monsters van onze tijd. Deze avond gaat Bakker hierover in gesprek met Josette Daemen, Marli Huijer en Lieke Knijnenburg.

Over de sprekers

Gerben Bakker is docent wijsbegeerte aan de Haagse Hogeschool en onderzoeker op het gebied van ethiek en veiligheid. In 2021 promoveerde hij op het thema filosofie van de veiligheid. Hij publiceerde eerder Ethiek en veiligheid (2015) en, samen met Gert Jan Geling, Over politieke correctheid (2018, shortlist Socratesbeker).

Josette Daemen promoveert aan het Instituut Politieke Wetenschap in Leiden. Haar masterscriptie (Oxford University) wijdde ze aan de vraag of een basisinkomen de samenleving gelijker zou maken. Voor haar promotieonderzoek verkent ze de ethiek van zekerheid: hoe verhoudt onze (on)zekerheid over de toekomst zich tot ons welzijn, en de vrijheid en gelijkheid die we in onze samenleving genieten? Daarnaast is Daemen redacteur bij filosofieblog Bij Nader Inzien.

Marli Huijer is emeritus hoogleraar Publieksfilosofie aan de Erasmus School of Philosophy, Erasmus Universiteit Rotterdam, voorzitter Stichting Maand van de Filosofie en columnist voor dagblad Trouw. Ze is voormalig Denker des Vaderlands (2015-2017). Huijers onderzoek richt zich op de filosofie van mens en cultuur. Van haar hand verschenen o.a. Beminnen. Nieuw licht op seksuele vrijheid (2018), Achterblijven. Een nieuwe filosofie voor een grenzeloze wereld (2016), Discipline (2013). Onlangs verscheen De toekomst van het sterven (2022).

Lieke Knijnenburg (moderator) werkt als webredacteur bij De Groene Amsterdammer en schrijft daarnaast met een filosofische blik over ongelijkheid, macht en verzet.
Gerelateerde programma’s
06 04 22
Een gesprek over filosofie, natuur, verwondering en een leven tussen vita activa en contemplativa
Vlindertje van Methusalem

Magische vlinders, verdwenen woorden en de tombe van Jean-Jacques Rousseau. Tijdens de presentatie van zijn essaybundel Het vlindertje van Methusalem gaat filosoof en natuurhistoricus Johan van de Gronden in gesprek met Kester Freriks en Andrea van Pol over filosofie, natuur, landschap en onze verhouding daartoe.

Datum
Woensdag 6 apr 2022 17:00 – 18:30
Locatie
SPUI25
29 06 22
De eeuwigheidswaarde van een denker
Descartes 2.0

Meditaties over de eerste filosofie, voor het eerst verschenen in 1641, is de pregnantste uiteenzetting van de filosofie van René Descartes en een van de belangrijkste teksten van de westerse filosofie. Naar aanleiding van de eerste grote Nederlandse vertaling introduceren de bezorgers dit canonieke werk. Ook reflecteren zij met verschillende experts over het belang van Descartes vandaag; wat kunnen of moeten wij met zijn erfenis?

Datum
Woensdag 29 jun 2022 20:00 – 21:30
Locatie
SPUI25
Aanmelden
25 05 22
Karen Armstrong over onze omgang met natuur
De heilige natuur

Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis is de natuur als heilig beschouwd en geloofden we dat God of de goden alomtegenwoordig waren in de natuur. Nu leven we in een klimaatcrisis. Wat is er veranderd in onze omgang met de natuur? En kunnen we het tij nog keren? De Britse auteur Karen Armstrong spreekt in de Vondelkerk over de wezenlijke verbinding van de mens met de natuur, naar aanleiding van haar nieuwe boek De heilige natuur (Querido Facto), en gaat hierna in gesprek met schrijver Marjolijn van Heemstra.

Datum
Woensdag 25 mei 2022 20:00 – 21:30
Locatie
Vondelkerk