Vier decennia ervaringen en beleid

Alleenstaand ouderschap

Er zijn vandaag de dag rond de 600.000 alleenstaande ouders in Nederland, waarvan ongeveer 90% een alleenstaande moeder is. Toch is het traditionele kerngezin – een man en vrouw plus kind(eren) – nog vaak het uitgangspunt in beleid en maatschappelijk debat. Welke uitdagingen ervaren alleenstaande ouders in Nederland sinds de jaren ‘80? Wat is er in al die tijd verbeterd – in het beleid en in de praktijk – en welke problemen bestaan nog steeds?

Alleenstaande ouders leven relatief vaak in armoede: drie op de vier gezinnen in de bijstand zijn een eenoudergezin. De problemen die hiermee gepaard gaan kunnen zich opstapelen: moeilijk aan (goed) betaald werk kunnen komen, geen toegang hebben tot betaalbare kinderopvang en passende zorg, sociale isolatie, stress en gezondheidsproblemen door geldgebrek en schulden, verminderd zelfvertrouwen, enzovoort. Dit raakt in het bijzonder alleenstaande moeders met een migratieachtergrond en een lager opleidingsniveau.

Al in de jaren ’80 vroegen Zwarte feministen daarom om intersectioneel beleid dat uitgaat van de ervaringen van de betrokkenen zelf. Maar in hoeverre is dat beleid er gekomen? Wat is er nog nodig? In dit rondetafelgesprek gaan ervaringsdeskundigen, politici en wetenschappers met elkaar in gesprek. Ze bespreken de geboekte vooruitgang maar ook langslepende issues. Ze buigen zich over de vraag: wat is nodig om de positie van alleenstaande ouders in de Nederlandse maatschappij duurzaam te verbeteren?

Over de sprekers

Anja Meulenbelt is feministe, schrijfster, politica en activiste. In de jaren zestig kreeg zij een zoon, en werd na de vlucht uit een gewelddadig huwelijk alleenstaande moeder. Dat was in een tijd dat vrouwen geacht werden vooral voor het moederschap te leven, omdat dat in hun aard zou liggen. Sinds 2018 is Anja weer meer professioneel bezig geweest met het onderwerp alleenstaand moederschap, en in 2022 publiceerde zij haar boek Alle Moeders Werken Al, dat hier ook over gaat.

Isra Lee is de oprichter van Stichting Single SuperMom. De stichting helpt alleenstaande moeders door ze vaardigheden en zelfinzicht te geven die een basis vormen voor economische zelfstandigheid en maatschappelijke participatie. Isra is deze stichting 16 jaar geleden begonnen vanuit haar eigen ervaringen met het alleenstaande moederschap en het gebrek aan hulp voor alleenstaande moeders in het maatschappelijk middenveld. Op deze wijze zet zij zich tot vandaag de dag met ziel en zaligheid in voor alleenstaande moeders.

Franca van Hooren is Universitair Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is verbonden aan het Amsterdam Institute for Social Science Research en is opleidingsdirecteur van de Social Science Research Master. Ze doet internationaal vergelijkend onderzoek naar ontwikkelingen van verzorgingsstaten op het gebied van kinderopvang, ouderenzorg en huishoudelijk werk. Daarnaast bestudeert zij de politieke vertegenwoordiging van werknemers in deze sectoren en onderzoekt zij hoe immigratie in verschillende landen wordt gezien als oplossing voor personeelstekorten in de zorg.

Eline Westra (moderator) is promovenda bij de afdeling politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze doet onderzoek naar postkoloniaal burgerschap en Surinaams-Nederlands activisme in Nederland. In een recent gepubliceerd artikel onderzocht ze hoe Zwarte feministen in de jaren ’80 naar de Nederlandse verzorgingsstaat keken en hoe hun politieke eisen zich verhouden tot hedendaagse maatschappelijke debatten. Ook schreef ze een intersectionele analyse van het toeslagenschandaal.

Gerelateerde programma’s
04 11 25
Towards a common approach to Europe’s colonial past
European Integration and Co-Imperialism

Until recently, the former imperial nation states of Europe often regarded themselves as historically homogeneous nation states with a colonial past that was separate from their European continental history. Recent research shows that the European integration process was closely intertwined with modern imperialism and decolonization. Tonight, our speakers will discuss these new developments in historiography.  

Datum
Dinsdag 4 nov 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
31 03 25
Over de rand laait vuur

Miep van der Velde en Henk van der Heijden, de ouders van historicus Chris van der Heijden, bewogen zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de verkeerde kant van het politieke spectrum. Die keuze wierp een schaduw over hun leven en dat van hun gezin. In zijn nieuwe boek Over de rand laait vuur verdiept Van der Heijden zich in de levens van zijn ouders. Hoe kwamen zij tot de keuzes die zij maakten? Vanavond gaat de auteur over zijn bevindingen in gesprek met Anne-Lot Hoek, Ewout Kieft en Laura Stek.

Datum
Maandag 31 mrt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
20 03 25
Colonial Collections under Scrutiny: Researching the Origin of Objects

How can academics and museum professionals research the provenance of a colonial museum collection? And can we trace possible ‘involuntary loss of possession’ or looted objects? During the colonial era, a variety of objects were taken to the Netherlands, often against the will of their original owners. For some years now, these collections and the possible return of colonial objects have been under scrutiny.

Datum
Donderdag 20 mrt 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25