Girl, Woman, Other en Milkman

Bernardine Evaristo
Girl, Woman, Other

Lekker veel lezen tijdens de lockdown, zonder forenzen en terwijl de hele wereld binnen zit? Dat viel tegen! De potentiële zeeën van tijd werden opgeslokt door online onderwijs en de kinderen in huis; in de avonden bleek het moeilijk van sociale media af te blijven voor de laatste ontwikkelingen rondom het virus.

Tot Girl, Woman, Other van Bernardine Evaristo me meesleurde naar het Londen van de jaren zestig, en ik het vervolgens niet meer neer kon leggen. De 2019 Booker Prize Winnaar vertelt de verweven maar verschillende verhalen van twaalf (voornamelijk) zwarte vrouwen in en om Engeland, van de laat negentiende eeuw tot nu, met hun transnationale, postkoloniale connecties. Zoals het verhaal van het visserskoppel uit Barbados, dat in de jaren vijftig door Zuidwest Engeland zwerft op zoek naar een vestigingsplek om het vissersleven voort te zetten, maar dat uiteindelijk weer in Londen belandt omdat zij in de dorpen overduidelijk niet welkom zijn. Zoals verteld door Winsome: “Imagine us, a coloured man and a woman, Clovis six foot four with me a foot shorter, wearing my smart dress, coat and heels because we had to look respectable, a suitcase each, walking down country lanes where it seemed most people has never seen coloured people before, by the way the cars slowed down to gawp or hurl insults” (p. 261). Girl, Woman, Other is onthaald als dé stem van de tot nu toe te weinig gehoorde zwarte vrouw in het VK. Maar het juist de multipliciteit en gelaagdheid van de vele stemmen die dit zo’n onweerstaanbare roman maken.

Anna Burns
Milkman

Binnen lezen is ook niet weggelegd voor de hoofdpersoon van de 2018 Booker Prize winnaar Milkman. Zij is immers het meisje dat bekendstaat vanwege haar gekke gewoonte van ‘lezen- op-straat’. In een fictief universum dat veelal gelezen wordt als het Noord-Ierland tijdens The Troubles, zijn de spanningen tussen verschillende politieke-religieuze groepen zo hevig dat een verkeerde beweging of uitlating al genoeg kan zijn om de situatie te laten escaleren. Het onzichtbare geweld is altijd aanwezig op de achtergrond, en in dit bizarre psycho-politieke universum blijkt lezen-op-straat zeer verdacht. Want het maakt de hoofdpersoon ongrijpbaar. Zoals Longest friend tegen haar zegt: “You are not inferable. You cannot be deduced – and they don’t like that … What you don’t offer – especially in volatile times – people will make up for themselves” (p. 241). Milkman biedt één van de meest originele stemmen in de recente literatuur; het vindt een nieuw vocabulaire uit dat de verwevenheid van terrorisme en seksisme stem geeft.

Jammer dat ik deze twee fantastische romans al uit heb. Gelukkig komt de Man Booker Prize in juli met een nieuwe longlist.