Over ‘positivity’ en ‘neutrality’

In dit programma onderzoeken we welk soort relatie dit fenomeen stimuleert: trots, respect of misschien wel iets anders? Wat betekent het als de reclames van Dove en Gillette allerhande lichamen tonen, en hoe beïnvloeden ‘imperfecte’ Insta-stories ons schoonheidsideaal of – misschien zelfs – onze collectieve neiging tot objectivering? Met verschillende sprekers analyseren wij de nieuwe verhalen van het lichaam.

Tatjana Almuli bekijkt hoe body positivity wordt gepresenteerd in de media en betoogt dat het concept (of de beweging) vaak nog steeds over de buitenkant en maakbaarheid gaat. Zij vraagt zich af hoe we een neutralere kijk op het lichaam kunnen bereiken. Liesbeth Woertman vertelt hoe ons lichaamsbeeld tot stand komt; het is multidimensionaal en relationeel ten opzichte van iets of iemand anders. Zij legt bloot dat tevredenheid over het uiterlijk veel te maken heeft met een ideaalbeeld en veel minder met het feitelijke lichaam. Volgens Maaike Meijer hebben individualisering, autonomiedenken en commercie ervoor gezorgd dat wij ons lichaam ervaren als strikt privébezit, dat we voortdurend moeten vervolmaken. Zij houdt een pleidooi voor een mentale ontprivatisering van het lichaam, voor het lichaam als onderdeel van een bio-netwerk, voor lichaamsgemeenschappen.

Over de sprekers

Tatjana Almuli is freelance journalist (onder andere voor Vice en Glamour), fotograaf en spreker. In 2019 verscheen haar debuut Knap voor een dik meisje.

Liesbeth Woertman is hoogleraar psychologie aan de Universiteit Utrecht (UU), waar zij in 2008 werd uitgeroepen tot docent van het jaar. Haar expertise ligt op het gebied van lichaamsbeelden en hun relatie tot (sociale) media. Van haar hand verschenen onder meer Moeders mooiste. De schone schijn van het uiterlijk (2003), Psychologie van het uiterlijk. Tevreden met het uiterlijk, maar de perfectie lonkt (2013). In haar jongste boek, Je bent al mooi. De schoonheid van imperfectie (2019), onderzoekt zij het verband tussen de huidige beeldcultuur en ons (vaak negatieve) zelfbeeld.

Maaike Meijer is biograaf, literatuurwetenschapper en emeritus hoogleraar genderstudies aan de Universiteit Maastricht. Zij schrijft over poëzie, populaire cultuur, biografie, feminisme en hedendaagse verbeeldingen van mannelijkheid. Zij schreef een biografie van de dichter M. Vasalis (2011) die zeven drukken beleefde, maakte met Joost Kircz Stoeten ritseldingen, een schrijversprentenboek over F. Harmsen van Beek, en werd met haar recente biografie Hemelse mevrouw Frederike genomineerd voor de BookSpot Literatuurprijs.

Jetske Brouwer (moderator) is programmamaker bij SPUI25 en freelance redacteur, onder meer bij de Nederlandse Boekengids en De Groene Amsterdammer.