Unsplash
Op zoek naar woorden in de psychiatrie

Taal grijpt altijd in

De taal die we gebruiken beïnvloedt ons begrip van psychisch lijden. In het pas verschenen Taal grijpt altijd in belicht Bram de Ridder, psychiater en schrijver, de risico’s van stoornistaal en stoornisdenken voor de samenleving en zoekt hij naar een andere benadering: naar taal die ruimte schept en openstaat voor het ongekende. Vanavond gaat hij onder leiding van Robin Goudsmit in gesprek met Sanneke de Haan en Arthur Eaton. De ideeën worden omlijst door muziek van Margot Stam en poëzie van Yasmin Namavar.

Dit programma is volgeboekt, kijk mee met de livestream. 

Wanneer behandelaren ons leed herkaderen in termen van psychische stoornissen, krijgt dit lijden nieuwe woorden: depressieve stoornis, ADHD, autisme, psychose, anorexia. Deze ‘stoorniswoorden’ sturen vervolgens sterk onze omgang met het psychisch lijden – en ook hoe we er niet mee omgaan. Met Taal grijpt altijd in levert Bram de Ridder een pleidooi voor meer zoektaal en minder weettaal. Vanuit zijn eigen ervaringen in de praktijk verkent hij nieuwe denkrichtingen en onderzoekt hij of een taal mogelijk is die meer recht doet aan context, complexiteit en verwevenheid. 

Over de sprekers 

Bram de Ridder is psychiater, socioloog en schrijver. Eerder verschenen van zijn hand de verhalenbundel Andere Kamers, de roman Een aangenaam zwaar hoofd en diverse artikelen over psychiatrie, waarbij hij samen met collega’s nieuwe begrippen als ‘stoornisme’, ‘zoektaal’ en ‘weettaal’ introduceerde. 

Sanneke de Haan is Socrates Hoogleraar Psychiatrie en Filosofie aan de Erasmus School of Philosophy van de Erasmus Universiteit Rotterdam en universitair docent aan het Ethiek Instituut van de Universiteit Utrecht. Ze werkt aan onderwerpen op het snijvlak van filosofie en psychiatrie, vaak gebruikmakend van kwalitatieve onderzoeksmethoden. In 2020 verscheen haar boek Enactive Psychiatry bij Cambridge University Press, waarin ze een holistische benadering van psychische aandoeningen ontwikkelt.

Arthur Eaton is psycholoog, filosoof en schrijver. Hij heeft een praktijk voor analytische therapie in Amsterdam en schrijft onder meer voor NRC Handelsblad. In De Groene Amsterdammer heeft hij een tweewekelijkse column waarin hij levensvragen van lezers bespreekt. In 2017 promoveerde hij in psychoanalyse studies aan University College London.

Yasmin Namavar is psychiater en dichter. Ze was finalist bij de El-Hizjra Literatuurprijs (2022) en ze won de Hollands Maandblad Schrijversbeurs 2023/2024 categorie poëzie. Haar debuutbundel Verblijf verscheen in maart 2025.

Margot Stam is orthopedagoog in de jeugd-ggz en heeft daarnaast een achtergrond in de muziekwetenschap. Eerder werkte ze in het primair onderwijs als leerkracht en muziekdocent. Ze zong in verschillende bands en vormt samen met Bram de Ridder het singer-songwritersduo Stam & de Ridder.

Robin Goudsmit (moderator) is journalist bij Trouw. Haar werk verscheen ook in De Revisor en rekto:verso. In 2021 werd ze door Vlaams-Nederlands huis deBuren en het Brusselse podium Pilar benoemd tot Scherpsteller, een positie voor een veelbelovende jonge denker. 

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25