Week van de Klassieken 2022

Propaganda en de Klassieken in de 20e eeuw

In de propagandapolitiek van het Derde Rijk en het Italiaans fascisme in de eerste helft van de 20e eeuw werd vaak teruggegrepen op de klassiek Griekse en Romeinse cultuurgeschiedenis. Hoe werden die Klassieke elementen precies ingezet? En hoe kunnen musea deze betwiste geschiedenissen zichtbaar maken?

Oudheidkundigen schroomden niet hun expertise in te zetten voor de rechtvaardiging van de Spelen in Berlijn. Zij wezen op de verwantschap tussen de Arische noorderlingen en de antieke (niet zozeer moderne) Grieken en konden de Spelen zo als een revival van de antieke spelen presenteren. Eric Moormann bespreekt in zijn lezing ‘Van Olympia naar Berlijn en terug’ hoe de organisatoren van de Olympische spelen in het Berlijn van 1936 de oudheid inzetten om hun ‘klassieke’ achtergrond te versterken en zo bij de overheden een wit voetje te halen.

Ook binnen het Italiaanse fascisme speelden symbolen uit de Oudheid een belangrijke rol. Daniel Knegt belicht in zijn lezing ‘Fascisme en de Oudheid: een giftige relatie’ waarom de Klassieken van belang waren voor een ideologie die door Benito Mussolini werd gepresenteerd als de revolutionaire geboorte van een nieuwe staat en een nieuwe mens. De bouwprojecten van zijn regime legden even nadrukkelijk als selectief een link met het Romeinse verleden, terwijl militaire en koloniale ondernemingen in de propaganda werden gepresenteerd als de herrijzenis van een Romeins mediterraan imperium.
Na deze twee lezingen volgt een panelgesprek. Moderatie: Tamara van Kessel

Over de Week van de Klassieken 2022

De Week van de Klassieken 2022 is een jaarlijks terugkerend evenement om de klassieke oudheid bij een breed publiek voor het voetlicht te krijgen. Dit jaar wordt het thema ‘Propaganda’ belicht.

Over de sprekers

Daniel Knegt is docent nieuwste geschiedenis bij de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde aan de European University Institute in Florence (Italië) op een onderzoek naar fascisme, Europees denken en neoliberalisme bij Franse intellectuelen. Zijn aandacht gaat uit naar de geschiedenis van fascisme in transnationale context en de geschiedenis van alternatieve vormen van Europees denken. Onlangs publiceerde hij Fascisme in de Elementaire Deeltjes-reeks.

Eric M. Moormann is emeritus hoogleraar klassieke archeologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Voorheen was hij verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en het Nederlands Instituut in Rome. Zijn interesses bestrijken meerdere onderzoeksgebieden betreffende de oudheid; variërend van antieke gebouwen als huizen, tempels en graven, tot klassieke schilder- en beeldhouwkunst en de doorwerking van de oudheid in de vroeg-moderne en moderne tijd.

Laurien de Gelder is museumarcheoloog en conservator van de archeologische collecties van het oude Griekenland en het Oude Nabije Oosten in het Allard Pierson

Mirjam Hoijtink is universitair docent en verantwoordelijk voor de Master Museum Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Als archeoloog specialiseerde zij zich in een cultuurhistorische benadering van de oudheid en de receptie daarvan. Sinds het begin van de 19e eeuw maken ook musea van oudheden deel uit van politieke propaganda.

Tamara van Kessel (moderator) is universitair docent bij de afdeling Kunst en Cultuur en programma coördinator van de duale master Heritage and Memory Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is gespecialiseerd in buitenlandse cultuurpolitiek in het mediterrane gebied in het interbellum.

Gerelateerde programma’s
02 12 24
Zorg goed voor je ziel
Vrouwelijke Griekse filosofen van Theano tot Hypatia

In overzichtswerken van de antieke filosofie kom je nauwelijks vrouwen tegen. Dat is iets van recente datum: lange tijd hebben vrouwelijke antiek-Griekse denkers tot de filosofische canon behoord, maar vanaf omstreeks 1800 worden ze niet meer besproken.  Samen met Mieke de Vos en Michiel Leezenberg keren we terug naar de vrouwelijke Griekse filosofen en wat er van hun werk is nagebleven.  

Datum
Maandag 2 dec 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
22 03 25
SPUI25 X 24 uur Centrum
Amsterdam: een brakke stad

Tijdens dit programma kijken we met historicus Bob Pierik naar de geschiedenis van drinkwater in Amsterdam. Kunnen we lessen trekken uit het verleden voor toekomstig waterbeleid? Hoe kunnen we het waterbewustzijn bij Amsterdammers vergroten? Wat betekent het om in een verzilte stad te leven en hoe ziet toekomstbestendig waterbeleid eruit voor de Amsterdam?

Datum
Zaterdag 22 mrt 2025 16:00 uur
Locatie
SPUI25
30 09 24
De Groene Meet-up
Tijd van illusies. De betekenis van de buitenlandjournalistiek

Journalist Jan van der Putten reflecteert in zijn pas verschenen boek Tijd van Illusies op ruim vijftig jaar ervaring als buitenland-correspondent in landen verspreid over de wereld, waar hij telkens met zijn neus boven op de geschiedenis zat. Hierover gaat De Groene Amsterdammer met hem en een aantal gasten in gesprek.

Datum
Maandag 30 sep 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25