Nieuwe smaken van het nationaal populisme
Het dominante liberalisme en humanisme van de post-1945-orde heeft tradities als de contra-Verlichting lang onder de duim weten te houden. Maar nu het liberalisme steeds meer onder druk komt te staan, lijkt de markt voor thema’s als traditie, identiteit en gemeenschapsdenken te groeien. Afgelopen februari kwamen verschillende rechtse politici bij elkaar in Rome voor een grote conferentie over nationaal-conservatisme, onder wie Thierry Baudet, Viktor Orbán en Marion Maréchal-Le Pen.
In deze NIAS Talk gaan journalist Marijn Kruk en historicus Matthijs Lok in gesprek met politicoloog Sarah de Lange en politiek redacteur Mark Lievisse Adriaanse (NRC) over de vraag wat we moeten verstaan onder de ideologische substantie van het huidige nationaal populisme. Hoe uit deze stroming zich tot nu toe en hoe te kijken naar de term ‘nationaal conservatisme’?
Over de sprekers
Matthijs Lok is NIAS fellow (2020) en universitair docent Moderne Europese Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Lok is onder meer geïnteresseerd in de rol van ideeën in politieke geschiedenis. Aan het NIAS onderzoekt Lok de conceptuele en historische relatie tussen conservatisme en trans- en internationalisme tussen 1770-1830.
Marijn Kruk is journalist-in-residence bij het NIAS (2020) en schrijft onder andere voor De Groene Amsterdammer, Trouw, de Correspondent en NRC Handelsblad. Hij werkt gedurende zijn fellowship bij het NIAS aan een boek over de opkomst en impact van nationaal populisme.
Sarah de Lange is bijzonder hoogleraar Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, waar zij de J.M. Den Uyl-leerstoel van de Wiardi Beckman Stichting bekleedt. In haar onderzoek richt zij zich onder andere op populisme, extremisme en partijpolitiek.
Mark Lievisse Adriaanse is sinds 2017 politiek journalist bij NRC Handelsblad. Hij studeerde filosofie en politicologie in Leiden en studeerde af op de relatie tussen postmoderniteit, globalisering en populisme.
Jan Willem Duyvendak (moderator) is directeur van het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS-KNAW) en hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Zij onderzoek richt zich onder andere op de thema’s belonging, thuis en nativisme.