Lof van de combinatie. Literaire kritiek zoals ze bedoeld is

De meest inspirerende werkelijkheid ontstaat soms door het combineren van ideeën. Bijvoorbeeld als twee culturen bij elkaar komen, of tegenstrijdige eigenschappen in één persoon, eenvoud en complexiteit die samengaan, traditie en vernieuwing die gecombineerd worden. Ook in de literatuur zijn deze combinaties veelvuldig te vinden. Hierover gaat literair criticus Carel Peeters deze middag in gesprek, naar aanleiding van de presentatie van zijn boek Lof van de combinatie.

Lof van de combinatie toont de kunst van het combineren in vijftig essays en kritieken over het literaire werk van onder meer Rudy Kousbroek, Menno ter Braak, Wislawa Szymborska, Maxim Februari, Heraclitus, Jordan Peterson en vele anderen. Deze middag geven Marja Pruis en Arnold Heumakers hun reactie op het lezen van het boek en gaan onder leiding van Marjolijn Pouw in gesprek met Carel Peeters over de betekenis van het combineren van ideeën, de ars combinatoria, voor de essayistiek en de literatuurkritiek.

Over de sprekers

Carel Peeters werd in 1944 in Nijmegen geboren. Hij studeerde vanaf 1964 Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam. In zijn eerste studiejaar richtte hij met enkele vrienden het Literair jongerentijdschrift Muza op.Tijdens zijn studie schreef Peeters zijn eerste kritieken voor Het Parool. In 1970 brak hij zijn studie af om naast Wim Zaal redacteur van Elseviers Literair Supplement te worden. Dat werd december 1973 opgeheven. Niet lang daarna maakte Peeters de overstap naar Vrij Nederland waar hij de maandelijkse Boekenbijlage, later de wekelijkse Republiek der Letteren redigeerde. Van 1987-1992 was hij Bijzonder hoogleraar literaire kritiek aan de Vrije Universiteit. In Vrij Nederland schrijft hij wekelijks zijn Literaire Kroniek.

Marja Pruis is schrijver, criticus en redacteur van De Groene Amsterdammer. Haar romans Bloem (2002), De vertrouweling (2005) en Atoomgeheimen (2008) ontvingen nominaties voor De Gouden Uil, de AKO Literatuurprijs en de Anna Bijns Prijs en haar roman Zachte riten werd genomineerd voor zowel de ECI Literatuurprijs als de Libris Literatuur Prijs. In 2016 ontving Marja Pruis de J.L. Heldringprijs voor ‘Beste columnist van Nederland’ en voor de essaybundel Genoeg nu over mij (2017) ontving zij de J. Greshoff-prijs. Binnenkort verschijnt Boos meisje. Over vrouwen en frictie.

Arnold Heumakers is essayist en criticus. Hij doceerde cultuurgeschiedenis aan de UvA, was criticus bij onder meer de Volkskrant en NRC Handelsblad en schrijft regelmatig essays voor de Nederlandse BoekengidsIn 2020 verscheen zijn boek Langs de afgrond. Het nut van foute denkers.

Marjolijn Pouw (moderator)

Gerelateerde programma’s
02 02 26
How the Human Voice has Shaped History
From Breath to Body Politics

Why do we like listening to some people more than others? In a world suffused by speech – of politicians, influencers, salespeople and pundits alike – that question seems more relevant than ever. Join us for a panel conversation on how the power of a ‘good voice’ has been shaped and re-shaped in the last two centuries.

Datum
Maandag 2 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
11 09 25
Een fotografisch project over schaamte, identiteit en herinnering
Es gibt keine Sahne es gibt Krieg

In haar nieuwe project onderzoekt fotograaf Annaleen Louwes de erfenis van haar Duitse moeder, gevormd door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Via beeld, audio en archiefmateriaal vervaagt de grens tussen herinnering en werkelijkheid. Hoe werkt collectieve schaamte door in een volgende generatie? Tijdens dit programma wordt die vraag in verschillende gesproken en muzikale bijdragen verder verkend.  

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

Datum
Donderdag 11 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Naar een nieuw publiek debat
Stijl als antwoord (uitgesteld)

Het publieke debat is compleet stijlloos geworden, stelt Jonasz Dekkers in zijn nieuwe boek. Hij laat zien dat stijl, hoewel ogenschijnlijk ongrijpbaar, een diepgaand filosofisch concept is dat een cruciale rol speelt in iedere samenleving. Het is de lijm tussen vervreemde individuen in een geatomiseerde maatschappij. 

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25