Hoe vrouwen kijken naar vrouwen
Mannen kijken en vrouwen worden bekeken: dat is althans het idee achter de ‘male gaze’. Maar hoe kijken vrouwen dan naar andere vrouwen? Wie kiezen ze als rolmodel, en wat betekent dat?
De male gaze, zoals geduid door filmtheoreticus Laura Mulvey, stelt dat vrouwen elkaar en zichzelf altijd bekijken met de blik van de man. Waar die mannenblik – die tevens hetero, wit en cis is – een vrouw reduceert tot (lust)object, daar zal de vrouw zich eerder aan haar spiegelen. Maar wie kiezen vrouwen uit als rolmodel, en waarom? Verheerlijken ze het tragische slachtoffer, zoals Marilyn Monroe, of de ongenaakbare koningin, zoals Beyoncé? En als de symboliek van rolmodellen verandert – van sexy naar oud, van oppervlakkig naar tragisch, van nietszeggend naar veelbetekenend – wat zegt dat dan over onze tijd?
In de essaybundel Pose – Over hoe we kijken en wie we spelen van Basje Boer spelen vrouwbeelden een belangrijke rol, zowel de voorbeelden die we volgen als de stereotypen waarin we vastzitten. Tijdens ‘Hoe vrouwen kijken naar vrouwen’ gaat zij in gesprek met auteurs Munganyende Hélène Christelle, Iduna Paalman en Eva Hofman over verschillende rolmodellen uit de popcultuur, en wat die zeggen over hoe we kijken.
Over de sprekers
Basje Boer is schrijver en filmessayist. Ze schreef vier boeken, waaronder twee romans en de essaybundel Pose – Over hoe we kijken en wie we spelen (Nijgh & Van Ditmar, 2022). Ze schrijft met regelmaat over film en (pop)cultuur voor De Groene Amsterdammer en zit in de redactie van de Filmkrant.
Munganyende Hélène Christelle is auteur en publicist in de literatuur en de kunsten. Ze creëerde het feministische audiocollectief GAG en doceert Beyoncéology aan ArtEZ university of the arts. Munganyendes werk, liefhebben en thuis-zijn strekken zich tussen Kigali, Brussel en Amsterdam. Haar favoriete voornaamwoord is tantine.
Iduna Paalman is dichter en schrijver. In 2019 verscheen haar poëziedebuut De grom uit de hond halen, dat bekroond werd met de Poëziedebuutprijs en genomineerd werd voor de Ida Gerhardt Poëzieprijs en de C. Buddingh’-Prijs. De Volkskrant riep haar uit tot literatuurtalent van het jaar. In september 2022 kwam haar nieuwe bundel Bewijs van bewaring uit. Paalman schrijft naast poëzie ook proza, toneel en recensies. Haar werk verscheen onder meer in De Groene Amsterdammer, NRC, De Gids en De Revisor.
Eva Hofman is journalist bij De Groene Amsterdammer, waar zij schrijft over technologie en internetcultuur. Het afgelopen jaar publiceerde ze stukken over onder meer schoonheidsidealen in Instagram-filters en de wisselende identiteiten van Taylor Swift.