Hoe vrouwen kijken naar vrouwen

Mannen kijken en vrouwen worden bekeken: dat is althans het idee achter de ‘male gaze’. Maar hoe kijken vrouwen dan naar andere vrouwen? Wie kiezen ze als rolmodel, en wat betekent dat?

De male gaze, zoals geduid door filmtheoreticus Laura Mulvey, stelt dat vrouwen elkaar en zichzelf altijd bekijken met de blik van de man. Waar die mannenblik – die tevens hetero, wit en cis is – een vrouw reduceert tot (lust)object, daar zal de vrouw zich eerder aan haar spiegelen. Maar wie kiezen vrouwen uit als rolmodel, en waarom? Verheerlijken ze het tragische slachtoffer, zoals Marilyn Monroe, of de ongenaakbare koningin, zoals Beyoncé? En als de symboliek van rolmodellen verandert – van sexy naar oud, van oppervlakkig naar tragisch, van nietszeggend naar veelbetekenend – wat zegt dat dan over onze tijd?

In de essaybundel Pose – Over hoe we kijken en wie we spelen van Basje Boer spelen vrouwbeelden een belangrijke rol, zowel de voorbeelden die we volgen als de stereotypen waarin we vastzitten. Tijdens ‘Hoe vrouwen kijken naar vrouwen’ gaat zij in gesprek met auteurs Munganyende Hélène Christelle, Iduna Paalman en Eva Hofman over verschillende rolmodellen uit de popcultuur, en wat die zeggen over hoe we kijken.

Over de sprekers

Basje Boer is schrijver en filmessayist. Ze schreef vier boeken, waaronder twee romans en de essaybundel Pose – Over hoe we kijken en wie we spelen (Nijgh & Van Ditmar, 2022). Ze schrijft met regelmaat over film en (pop)cultuur voor De Groene Amsterdammer en zit in de redactie van de Filmkrant.

Munganyende Hélène Christelle is auteur en publicist in de literatuur en de kunsten. Ze creëerde het feministische audiocollectief GAG en doceert Beyoncéology aan ArtEZ university of the arts. Munganyendes werk, liefhebben en thuis-zijn strekken zich tussen Kigali, Brussel en Amsterdam. Haar favoriete voornaamwoord is tantine.

Iduna Paalman is dichter en schrijver. In 2019 verscheen haar poëziedebuut De grom uit de hond halen, dat bekroond werd met de Poëziedebuutprijs en genomineerd werd voor de Ida Gerhardt Poëzieprijs en de C. Buddingh’-Prijs. De Volkskrant riep haar uit tot literatuurtalent van het jaar. In september 2022 kwam haar nieuwe bundel Bewijs van bewaring uit. Paalman schrijft naast poëzie ook proza, toneel en recensies. Haar werk verscheen onder meer in De Groene Amsterdammer, NRCDe Gids en De Revisor.

Eva Hofman is journalist bij De Groene Amsterdammer, waar zij schrijft over technologie en internetcultuur. Het afgelopen jaar publiceerde ze stukken over onder meer schoonheidsidealen in Instagram-filters en de wisselende identiteiten van Taylor Swift.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25