Hannah Arendt over vriendschap en democratie

Het geluk van nabijheid

Praten met vrienden maakt Hannah Arendt gelukkig. Ze koestert haar vele vrienden middels brieven en frequente bezoeken. In haar nieuwste boek ‘Het geluk van nabijheid’ onderzoekt filosoof Lieve Goorden de nauwe verbintenis van vriendschap en democratie in Arendt’s denken en doen.

Volgens Arendt zorgt vriendschap voor een open en vertrouwde sfeer en voor spontane gesprekken zonder hiërarchie. Wat vrienden gemeen hebben, is de wereld tussen hen in. Die wereld doet er voor hen toe. Dat noemt Arendt amor mundi, of de liefde voor de wereld. De dingen en gebeurtenissen worden pas menselijk wanneer we ze kunnen delen met vrienden. En zo verrijkt onze omgang met vrienden ook de praktijk van het democratische proces. Maar hoe verhouden vriendschap en democratisch burgerschap zich precies tot elkaar? Kunnen we ook nu nog van Arendt’s opvattingen over vriendschap leren? We gaan erover in gesprek met kenners en liefhebbers.

‘Voor mij zijn menselijke betrekkingen veel belangrijker dan publieke stellingnames. Weet dat een mens meer waard is dan zijn opinies. Eenvoudigweg omdat mensen de facto veel meer zijn dan wat ze denken of doen.’
– Hannah Arendt

Over de sprekers:

Lieve Goorden promoveerde in de politieke en sociale wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Eerder verschenen bij ISVW Uitgevers van haar hand De sprong in de techniek. Nadenken over wat we doen (2016) en De essentie van Arendt (2020).

Josef Früchtl is emeritus–hoogleraar Filosofie van kunst en cultuur. Hij promoveerde in ‘86 in Frankfurt am Main, waarna hij als onderzoeker en professor verbonden was aan verschillende universiteiten (o.a. in Pisa, Frankfurt en Münster). In de periode 2005-2020 was hij voorzitter Filosofie van kunst en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ook was hij van 2003 tot 2023 co-editor van Zeitschrift für Ästhetik und Kunstwissenschaft. Hij schreef verschillende boeken, waaronder The Impertinent Self. A Heroic History of Modernity (2004/2009), Trust in the World. A Philosophy of Film (2013/2018) en Demokratie der Gefühle. Ein ästhetisches Plädoyer (2021).

Lieke Knijnenburg (moderator) is schrijver en webredacteur bij De Groene Amsterdammer. Vanuit Berlijn werkt ze daarnaast aan een boek over hoe de obsessie met productiviteit onze intieme levens beïnvloedt.

Meer sprekers worden spoedig bekend gemaakt.