Geschiedenis van een eliteschool

Gymnasium

Het gymnasium bestaat sinds 1876. Hoe komt het dat scholieren veel tijd willen besteden aan dode talen? Wat bepaalt de wonderlijke aantrekkingskracht van die geheimtaal? En waarom wekt die tevens weerzin op?

Het gymnasium was lang de enige weg naar alle universiteiten. De gymnasiale cultuur heeft vele decennia doorstaan en bloeit nog altijd. Gymnasiasten kunnen zingen in het Latijn, weten wat ceterum censeo betekent en wanneer Caesar werd vermoord. De exclusiviteit en kennis van sociale codes leidden tot een hoogopgeleide klasse met een gevoel van wederzijdse herkenning. Zo werd het de eliteschool van Nederland. Hoe kijken we nu aan tegen dit instituut? En heeft het naast een rijke traditie, ook nog altijd een bloeiende toekomst? Naar aanleiding van de boekpresentatie van Gymnasium. Geschiedenis van een eliteschool van Diederik Burgersdijk onderzoeken we geschiedenis en toekomst van deze veelbesproken schoolsoort.

Over de sprekers

Diederik Burgersdijk doceert klassieke talen aan het Cartesius Lyceum en University College Utrecht en Oude Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij is als gastonderzoeker verbonden aan Allard Pierson, Universiteit van Amsterdam, en aan het Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies van de Radboud Universiteit. Bij Athenaeum, Polak & Van Gennep verschenen eerder de boeken De Macht van de Traditie. Het keizerschap van Augustus en Constantijn, en De Sluipwesp en de Leliën. Geloof en ongeloof in de klassieken. In 2020 verscheen zijn eerste vertaling vanuit het Latijn, in samenwerking met Peter Burgersdijk en Richard Haasen: Cornelius Nepos. Macht en Moraal, nagelaten werk.

Kurano Bigiman is docent klassieke talen aan het ir. Lelylyceum in Amsterdam Zuidoost, en aan het Vossius Gymnasium in Amsterdam. Voor het opzetten van de eerste gymnasiumafdeling ooit in Zuidoost is hij tot Amsterdammer van het jaar bekroond. Hij studeerde Klassieke Talen, Europese Studies en Nieuwgrieks aan de Universiteit van Amsterdam.

Christine Hylkema is rector van het Vossius gymnasium en lid van het bestuur van de Onderwijsstichting Zelfstandige Gymnasia (OSZG). Ze heeft leiding gegeven aan veel scholen met veel onderwijssoorten, van vmbo tot vwo en aan alle niveaus van het mbo. Zij bekijkt het gymnasium vanuit een brede blik.

Maurice Seleky (moderator) is auteur, moderator en communicatiestrateeg. Sinds 2020 werkt hij als hoofd Communicatie & Marketing bij het Amsterdam Museum. Eerder werkte hij onder meer bij Pakhuis de Zwijger, waarvoor hij in ruim zestig podcasts wetenschappers, schrijvers, bestuurders en kunstenaars interviewde. Ook is hij oprichter van de Jonge Schrijversavond in de Stadsschouwburg Amsterdam en auteur van de romans Ego Faber en Een tragedie in New York (Ambo|Anthos).
Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25