Democratie is niet voor bange mensen

Democratie is niet voor bange mensen is een bundeling van de eerste drie jaar columns die Marcia Luyten schreef voor de Volkskrant. Op 20 juni wordt het boek ten doop gehouden met een debat. Luyten spreekt met Extinction Rebellion-activist Hannah Prins, schrijver Tommy Wieringa en hoogleraar politicologie Tom van der Meer over de vraag: is de democratie in staat tot de ingrijpende transformatie nodig om de opwarming van de aarde te stoppen? Wat zijn de risico’s en de valkuilen? En wat zijn de sleutels voor een vreedzame transformatie?

Nadat ze stopte als Buitenhof-presentator maakte Marcia Luyten snel naam als columnist van de Volkskrant. Daar ontleedt ze veranderende verhoudingen in een revolutionaire tijd: een opwarmende aarde, onhoudbare sociale ongelijkheid, de opkomst van populisme en extreemrechts, een pandemie en dictators op het wereldtoneel. In dat tumult verschuift de macht. Na decennia business first zoeken economie en samenleving naar een andere ordening. Een waarin mens en natuur niet langer ondergeschikt zijn aan winst. Maar de weg naar een nieuw evenwicht is geplaveid met protest en conflict.

 

Over de sprekers

Marcia Luyten is schrijver, journalist en televisiepresentator. Zij schreef verschillende boeken, waaronder Het geluk van Limburg waarvoor zij in 2016 de Brusseprijs ontving. Eerder verschenen Dag Afrika, Ziende blind, Witte geef geld en Moederland, de jonge jaren van Máxima Zorreguieta (De Bezige Bij). Ze presenteerde zes jaar Buitenhof. Luyten is cultuurhistoricus en econoom en werkt nu aan een boek over de Nederlandse suikerkolonie in 17e-eeuws Brazilië.

Hannah Prins is klimaatactivist en volgt de masters Strafrecht en Internationaal Recht. Het recht is haar instrument in de strijd tegen de klimaatcrisis. Zo is ze actief voor Stop Ecocide, een organisatie die de grootschalige verwoesting van de natuur strafbaar wil stellen. Daarnaast zet Hannah zich in voor Extinction Rebellion, die met burgerlijke ongehoorzaamheid het gebrek aan urgentie op klimaatterrein aan de kaak stelt. Binnen XR traint ze actievoerders voor ze de straat op gaan, onderhandelt ze met de politie en biedt ze ondersteuning bij de rechtszaken die op hun acties volgen. Ook gaat Prins zelf de barricades op en is ze al actievoerend op straat te vinden.

Tommy Wieringa is de auteur van onder meer Joe Speedboot (F. Bordewijk-prijs), CaesarionDit zijn de namen (Libris Literatuurprijs), De dood van Murat Idrissi en De heilige Rita (Bookspot Literatuur- en Lezersprijs). Zijn werk wordt in meer dan twintig landen vertaald. Tweewekelijks schrijft hij op zaterdag een column in de Volkskrant. In september verschijnt zijn nieuwe roman Nirvana.

Tom van der Meer is hoogleraar Political Science, in het bijzonder Legitimacy, Inequality, and Citizenship, aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onder andere onderzoek naar vertrouwen in de politiek en kiezersgedrag. Daarnaast is Van der Meer directeur van de Dutch Parliamentary Election Survey en medeoprichter van de blog StukRoodVlees.

Pieter Hilhorst (moderator) is politicus, politicoloog en publicist. Van 2012 tot 2014 was hij wethouder van financiën, onderwijs en jeugdzorg van Amsterdam, als opvolger van Lodewijk Asscher. Hilhorst schreef columns voor de Volkskrant was programmamaker en ombudsman bij de VARA.

Gerelateerde programma’s
18 04 23
Europa tussen kosmopolitisme en nationaal conservatisme

Europa in de eenentwintigste eeuw lijkt verdeeld tussen kosmopolieten aan de ene kant, en nationaal conservatieven aan de andere kant. Het nieuwe boek Europe against Revolution (Oxford University Press 2023) van Matthijs Lok laat zien dat conservatieven in het verleden juist geen nationalisten waren maar Europeanen die zich lieten inspireren door de Verlichting. Lok gaat in gesprek met historici en journalisten over de conclusies en de actualiteit van zijn boek.

Datum
Dinsdag 18 apr 2023 20:00 uur
Locatie
SPUI25
22 02 23
De integrale staat. Kritiek van de samenhang

In politiek en bestuur lijkt samenhang een universele waarde te zijn: het geheel is meer dan de som der delen, en daarin heeft alles en iedereen een plaats. Gelijkheid en gelijkwaardigheid zijn onlosmakelijk verbonden. Volgens Paul Frissen is deze stelling niet alleen theoretisch problematisch, maar ook politiek gevaarlijk. In zijn nieuwe boek De integrale staat bekritiseert hij het verlangen naar samenhang dat alomtegenwoordig is in de theorieën en praktijken van de staat. Hij gaat hierover in gesprek met collega-bestuurskundigen en (ervarings)deskundigen uit journalistiek en politiek.

Datum
Woensdag 22 feb 2023 20:00 uur
Locatie
SPUI25
20 03 23
Over de rol van conflict in de democratie
Tegen/stellingen

Hoe organiseer je politiek conflict? Het is een van de belangrijkste vragen in een goed functionerende democratie. Onder invloed van neoliberaal gedachtegoed en beleid zijn politieke verschillen de afgelopen decennia afgevlakt. Als gevolg worden tegenstellingen vooral kunstmatig gecreëerd om kiezers te mobiliseren en tegen elkaar af te zetten. Een panel van journalisten, schrijvers, wetenschappers en activisten onderzoekt deze gevaarlijke impasse en hoe haar te overstijgen.

Datum
Maandag 20 mrt 2023 20:00 uur
Locatie
SPUI25