menu
De biografie van Willem van Oranje

De zwijger

Omstreeks 1560 was Willem van Oranje de rijkste en meest veelbelovende edelman van de Nederlanden. Nog geen tien jaar later was hij zo goed als alles kwijt: zijn bezit, zijn macht en ook zijn goede reputatie. Wat was er gebeurd?

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen.

Oranje had zich gekeerd tegen het bewind van de Spaanse koning Filips II, dat in zijn ogen despotisch en geldbelust was. Vanaf 1566, met de Beeldenstorm, kwamen de Nederlanden in opstand. Filips II stuurde er de gevreesde hertog van Alva met een grote troepenmacht op af. Die confisqueerde alle bezit van Oranje. Dit was voor Oranje het moment om zelf de wapens op te pakken: het begin van een uitputtingsslag die de Nederlanden in een diepe crisis stortte. Er vielen tienduizenden doden. Het maakte de opstandelingen onder aanvoering van Oranje alleen maar vastberadener. Het bewind van Filips II begon te wankelen. Wat dreef Oranje? Hij was geen heilige en riep in zijn tijd meer weerzin op dan wel wordt aangenomen.

Deze middag buigen we ons naar aanleiding van de nieuwe biografie De zwijger van René van Stipriaan over de duizelingwekkende loopbaan van een van de meest onverzettelijke figuren uit de wereldgeschiedenis: zijn ambities, successen, manipulaties en nederlagen. En ook de spanningen in zijn familie, zijn bizarre huwelijksleven – en zijn neiging om, als het erop aankwam, in het verborgene te opereren. Moderatie: Diederik Burgersdijk.

Over de sprekers

Rene van Stipriaan is cultuurhistoricus, deskundig op het terrein van de zestiende en zeventiende eeuw. Hij stelde met Geert Mak Ooggetuigen van de wereldgeschiedenis samen en met Luc Panhuysen Ooggetuigen van de Tachtigjarige Oorlog. Veel succes oogstte hij ook met Het volle leven, over de Nederlandse literatuur en cultuur ten tijde van de Republiek, en De hartenjager, zijn biografie van Gerbrandt Adriaensz. Bredero. De zwijger is zijn meest recente biografie.

Diederik Burgersdijk is moderator bij SPUI25, en doceert Latijn en Oude geschiedenis aan University College Utrecht en Cartesius Lyceum Amsterdam. Hij schreef diverse boeken bij Athenaeum, Polak en Van Gennep, waaronder recentelijk Cornelius Nepos. Macht en moraal.

Anton van der Lem is historicus en verdeelt zijn aandacht tussen enerzijds leven en werk van Huizinga en anderzijds de Tachtigjarige Oorlog. Zijn boek De Opstand in de Nederlanden is vertaald in het Duits en Engels en zal dit jaar in het Spaans verschijnen. Hij is voormalig conservator oude drukken in de UB Leiden en beheert voor de Universiteit Leiden zowel de site Dutchrevolt.leiden.edu als Huizinga-online.nl. Hij vond het een eer en plezier om vooraf het boek van René van Stipriaan mee te mogen lezen.

Yolanda Rodríguez Pérez is Universitair Hoofddocent Europese Literatuur en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is, onder andere, de auteur van De Tachtigjarige Oorlog in Spaanse ogen (2003) en editor van Literary Hispanophobia and Hispanophilia in Britain and the Low Countries (1550-1850) (2020).
Gerelateerde programma’s
04 11 25
Towards a common approach to Europe’s colonial past
European Integration and Co-Imperialism

Until recently, the former imperial nation states of Europe often regarded themselves as historically homogeneous nation states with a colonial past that was separate from their European continental history. Recent research shows that the European integration process was closely intertwined with modern imperialism and decolonization. Tonight, our speakers will discuss these new developments in historiography.  

Datum
Dinsdag 4 nov 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
Aanmelden
03 04 25
From World War II to Sudan, South Sudan, and Gaza
Hunger as a Weapon of War and Genocide

80 years after the ‘Hunger Winter’ killed an estimated 20,000 people in the western part of the Netherlands, the use of starvation is rising as a tool of war and genocide in global conflicts. Today, around 223 million people living in conflict-affected areas face starvation with devastating long-term consequences. Hunger extends beyond physical sustenance, encompassing moral, emotional, sensorial, and political dimensions. Taking World War II, contemporary Gaza, Sudan, and South Sudan as examples, our expert panel will explore the weaponisation of hunger in its historical, social, economic and political contexts. 

Datum
Donderdag 3 apr 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
21 03 25
Opera Forward Festival
What Does National Identity Sound Like?

*Unfortunately we will not have a livestream for this program*

How can we comprehend the connection between politics and music? In what ways does ‘the canon’ shape national identity, and how do policies and grassroots movements influence this dynamic? By exploring the sounds of national identity, the Think Tank of the Opera Forward Festival 2025 presents its insights into the musical aspects of nationalism, focusing on the impact of canonization, politics, and identity.

Datum
Vrijdag 21 mrt 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25