De Indische doofpot

Waarom zijn Nederlandse soldaten nooit vervolgd voor de oorlogsmisdaden die ze tussen 1945 en 1949 pleegden in toenmalig Nederlands-Indië? We onderzoeken deze kwestie met Maurice Swirc, die in zijn nieuwe boek de Nederlandse oorlogsmisdaden vanuit historisch-juridisch perspectief beschouwt.

Let op, dit programma is alleen online te volgen

Tijdens onderzoek voor De Groene Amsterdammer stuitte Maurice Swirc op documenten (met de status ‘zeer geheim’), die laten zien dat de hoogste militaire leiding en de regering in Den Haag door Nederlandse militairen gepleegde oorlogsmisdaden in de doofpot stopten. Dit gebeurde onder meer door klokkenluiders te negeren en te intimideren, bewijsmateriaal te vernietigen, onafhankelijk onderzoek te traineren. De constructie van de Verjaringswet moest de vervolging van deze oorlogsmisdaden definitief onmogelijk maken.

De Indische doofpot is het eerste boek over Nederlandse oorlogsmisdaden dat is geschreven vanuit een historisch-juridische invalshoek. Maurice Swirc, die voor zijn onderzoek tal van nieuwe bronnen raadpleegde, laat gedetailleerd zien hoe groot de impact van de Indische doofpot was op onze rechtsstaat. Tijdens deze middag gaat historicus en schrijver Jaap Cohen met Swirc in gesprek over zijn bevindingen.

Over de sprekers

Maurice Swirc is onderzoeksjournalist. Hij is gespecialiseerd in mensenrechten en rechtshistorische onderwerpen. Hij schrijft voor onder andere De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad. In 2010 verscheen het lovend ontvangen Altijd Mazzel. Een wereldreis langs Joodse gemeenschappen.

Jaap Cohen is historicus en schrijver. Hij verbindt graag de actualiteit aan de geschiedenis (en andersom) en publiceert daarover in uiteenlopende boeken, kranten en tijdschriften. In 2015 promoveerde hij cum laude op De onontkoombare afkomst van Eli d’Oliveira. Een Portugees-Joodse familiegeschiedenis (Querido). Momenteel werkt hij aan een biografie van Theo van Gogh.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25