Voltaire-lezing 2023

De democratie als volkstuin

De volkstuin (een gemeenschappelijk terrein, verdeeld in individuele percelen) bestaat sinds jaar en dag, op elke schaal en overal. In zijn combinatie van het communale en persoonlijke, lijkt hij emblematisch voor de democratie. In de Voltaire-lezing van dit jaar verkent de Franse filosoof Joëlle Zask de volkstuin als innovatieve vorm van gemeenschapsdenken in de context van de ecologische transitie.

De voertalen van dit programma zijn Frans, Nederlands en Engels. Zasks Franstalige lezing wordt van Nederlandse boventitels voorzien. Interview en Q&A zijn in het Engels.

Met zijn voedings-, politieke, educatieve en ecologische doelen, biedt de volkstuin een buitengewoon relevante ervaring in een tijd waarin het individuele en gemeenschappelijke uiteen neigen te lopen. Tijdens haar eerste publieke optreden in Nederland, de Voltaire-lezing van 2023, neemt de Franse filosoof Joëlle Zask de volkstuin dan ook als een veelbelovende vorm van samenleven waar de huidige ecologische transitie om vraagt. Na haar lezing gaat historicus Niek Pas met Zask in gesprek.

Geïnspireerd door het gedachtegoed van de Amerikaanse filosoof en pedagoog John Dewey, dat draait om democratie in dialoog, heeft Zask zich de laatste jaren toegelegd op klimaattransitie in relatie tot participatiedemocratie. Welke rol is er voor innovatief burgerschap weggelegd in het complexe maatschappelijke vraagstuk van verduurzaming? In het publieke debat over democratie en ecologie manifesteert Zask zich als een van de origineelste hedendaagse Franse denkers.

Over de sprekers

Joëlle Zask is een Franse filosoof en vertaler, gespecialiseerd in politieke filosofie en pragmatisme. Ze doceert aan de Université Aix-Marseille. Van haar hand verschenen onder meer La Démocratie aux champs (2016), Quand la forêt brûle. Penser la nouvelle catastrophe écologique (2019) en Écologie et démocratie (2022).

Niek Pas (moderator) is historicus, gespecialiseerd in de Franse contemporaine geschiedenis. Hij is als universitair docent verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

Gerelateerde programma’s
10 12 24
Bevallen van een jackfruit

Als filosoof Marthe Kerkwijk zwanger wordt, lijkt het alsof haar vermogen om zelfverzekerd haar leven te sturen door onzichtbare monstertjes wordt aangevreten. Moeder worden blijkt geen privézaak, maar een ethische en politieke kwestie. In haar net verschenen boek Bevallen van een jackfruit geeft Kerkwijk een nieuwe invulling van autonomie. 

Datum
Dinsdag 10 dec 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
03 12 24
Trots en Afgunst
De filosofie van emoties

Wat betekenen emoties als trots en afgunst voor ons begrip van het menselijk bestaan? Tijdens deze avond verkennen we de filosofie van emoties, waarin gevoelens niet zomaar stemmingen zijn, maar complexe en gelaagde aspecten van ons leven. Emoties vormen ons, sturen ons gedrag en beïnvloeden onze relaties – maar hoe goed begrijpen we ze werkelijk? En welke rol speelt de filosofie in ons begrip van de emoties?

Datum
Dinsdag 3 dec 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
02 12 24
Zorg goed voor je ziel
Vrouwelijke Griekse filosofen van Theano tot Hypatia

In overzichtswerken van de antieke filosofie kom je nauwelijks vrouwen tegen. Dat is iets van recente datum: lange tijd hebben vrouwelijke antiek-Griekse denkers tot de filosofische canon behoord, maar vanaf omstreeks 1800 worden ze niet meer besproken.  Samen met Mieke de Vos en Michiel Leezenberg keren we terug naar de vrouwelijke Griekse filosofen en wat er van hun werk is nagebleven.  

Datum
Maandag 2 dec 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25