Over de invloed van burgerparticipatie op de stedelijke vormgeving

Burgers als contractpartners

In participatieve processen onderhandelen bewoners met beleidsmakers over de toekomst van hun buurt. In de afgelopen decennia gebeurde dit steeds vaker in co-creatiesessies, waarin burgers een gelijkwaardige positie innemen ten opzichte van ontwikkelaars en ambtenaren. Maar hoe beïnvloedt dit stedelijk beleid?

Voor elk ontwikkelingsproject wordt een overeenkomst gesloten tussen de gemeente en ontwikkelaars. Deze overeenkomsten worden vaak uitonderhandeld alvorens burgerparticipatie is georganiseerd. In dit programma onderzoeken we naar aanleiding van Michiel Stappers boek Contracting with Citizens de rol van contracten, stadsmakers, en participatieprocessen binnen ontwikkelingsprojecten en ruimtelijk beleid. Aan de hand van een vergelijkende casestudy van Amsterdam, Hamburg en New York laat het boek zien hoe ogenschijnlijk vernieuwende planningspraktijken kunnen leiden tot het reproduceren van sociale ongelijkheid. Maar in dit programma onderzoeken wij ook hoe stadsplanning verbeterd kan worden.

Over de sprekers 

Michiel Stapper is universitair docent aan de afdeling Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies van de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek bevindt zich op het snijvlak van stad, samenleving en recht. In 2020 ontving hij als een Horizon Europe-subsidie voor een project dat onderzoekt hoe de European Green Deal invloed heeft op – en vorm krijgt mét – gemarginaliseerde gemeenschappen. In 2023 ontving hij een Nederlandse startersbeurs voor een sociaal-juridische studie naar grootschalige klimaatplannen in de Verenigde Staten, Europese Unie, Japan en Korea.

Mike Brantjes is een Nederlandse buurtbouwer actief in Amsterdam Zuidoost. Sinds 2015 hielp hij bij het vormen van het bewonerscollectief Hart voor de K‑buurt, waarmee hij samen met buurtgenoten een krachtig geluid gaf in lokale participatietrajecten. In 2018 leidde hij de ‘participatiestaking’ tegen de bouwplannen rond metrostation Kraaiennest, waarmee hij aandacht vroeg voor échte betrokkenheid van bewoners, ook diegene die je vaak niet hoort of ziet. Dankzij zijn inzet kreeg Hart voor de K‑buurt in 2022 de Nieuw Amsterdam Prijs, als waardering voor jarenlange burgerkracht en creatieve initiatieven zoals ‘Flatcoaches’ K-buurt uurtje de speeltuin moeders van Kraaiennest. Tegen ieders verwachtingen in is het Mike en zijn team, inclusief vele jongeren, gelukt de OBA Next in Kraaiennest te laten landen.

Caroline van Campen is planoloog en werkzaam bij Bureau Social Return van de gemeente Amsterdam. Naast haar werk bij de gemeente is ze als PhD verbonden aan de afdeling Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies van de Universiteit van Amsterdam. Haar onderzoek richt zich op sociale impact bij gebiedsontwikkeling, onder supervisie van Dr. Michiel Stapper en Prof. dr. Tuna Tasan-Kok.

Anouk Munting (moderator) is kunsthistoricus en criticus met een focus op architectuur, hedendaagse kunst en culturele theorie. Sinds 2024 is zij werkzaam als projectleider bij SPUI25.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25