Journalistiek onder de loep

Autoriteit en activisme

In het publieke debat wordt neutraliteit steeds vaker als een illusie beschouwd, uiteraard met gevolgen voor de journalist. Welke rol spelen transparantie en privilege in opvattingen over journalistiek? Sommige journalisten zijn expliciet over hun activisme en menen dat het naast hun professionele praktijk kan bestaan. Ook zijn er activisten die een podium krijgen als columnist en journalist zonder dit als hun voornaamste bezigheid te zien. Hoe verhoudt de journalistiek zich tot autoriteit en activisme?

Is de journalist onderdeel van het publieke debat of eerder een objectieve waarnemer? Het is niet altijd duidelijk waar de grens ligt tussen transparant reflecteren en ideologisch betogen. De rol van de journalist ligt onder vuur, zowel binnen de eigen beroepsgroep als in het publieke debat. Wat is daarvan de impact op journalisten zelf? Tijdens dit programma slaan NIAS en het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten de handen ineen voor een talkshow waarin journalisten, columnisten en activisten verschillende standpunten rondom autoriteit verkennen.

Over de sprekers

Yvonne Zonderop is journalist en auteur. Ze is al jaren actief in de journalistiek en werkte onder meer voor Het Vrije Volk en de Volkskrant. Momenteel werkt ze bij De Groene Amsterdammer, waar ze schrijft over diverse maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast is ze betrokken bestuurder en is zij lid van de Raad van Toezicht van o.a. Omroep Human, Stichting Democratie en Media en instituut Clingendael. Meer: https://yvonnezonderop.nl/over-yvonne/

Sander Heijne is onderzoeksjournalist en historicus. Hij werkte jaren op de economieredactie van de Volkskrant en schreef daarna voor De Correspondent over marktwerking in de publieke sector. Daarover schreef hij Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u (2017) en samen met Hendrik Noten het boek Fantoomgroei (2020). In 2011 werd Heijne genomineerd voor de belangrijkste Nederlandse journalistieke onderzoeksprijs De Loep.

Fleur van der Bij is journaliste, historica en schrijfster. Momenteel werkt ze als journalist-in-residence aan een boek over postercollectief Loesje en creatief activisme. Eerder schreef zij De Nijl in mij. Een ontdekkingsreis naar het hart van de waanzin (2018) en Verkeersslachtoffer 22/10 (2019).

Henk Blanken schreef voor de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en The Guardian. Voor zijn journalistieke werk kreeg hij een Tegel, een Gouden Pennetje en een EU Health Prize for Journalists. Hij heeft parkinson en daardoor een grote kans op dementie. Voor De Correspondent onderzoekt hij hoe om te gaan met aftakeling en de dood.

Zará Kars (moderator) is publiekshistoricus en programmamaker bij het Netherlands Institute for Advanced Study.

Gerelateerde programma’s
22 05 24
Academische perspectieven en alledaagse ervaringen van activisten
De drijvende krachten achter sociale verandering

De wereld is de afgelopen jaren getuige van een heropleving van activisme, gedreven door sociale rechtvaardigheid, antiracisme, klimaatverandering, dekolonisatie en politiek wantrouwen. Met als doel: sociale verandering en vooruitgang. De drijvende krachten hierachter zijn veelal niet-gezaghebbende entiteiten, “gewone” mensen die strijden voor gelijkheid, rechtvaardigheid en solidariteit. De verhalen en inzet van deze mensen blijven vaak onderbelicht in de geschiedschrijving en publieke opinie. Of de activisten worden afgeschilderd als ‘extreem’ of ‘polariserend’, waardoor zij steeds vaker te maken krijgen met excessief politiegeweld. Om de obscuriteit rond het wezen en de handelingen van activisten te verhelderen, richt SPUI25 in Spe zich op hun verhaal.

Datum
Woensdag 22 mei 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 04 24
‘Thanks, I actually made it myself’: de herwaardering van handwerk en de relatie met activisme

Een draad verbindt, verweeft, verstrikt en verstrengelt zich. Het is materiaal dat talloze mogelijkheden biedt, zowel metaforisch als concreet. Toch is de draad vanuit kunsthistorisch perspectief nooit zo gewaardeerd als olieverf of marmer. Dominante associaties met het medium beperken zich vaak tot het ouderwetse imago van een brave, eenzame bezigheid. Anno 2024 lijkt deze benadering op zijn retour: jongeren, kunstenaars en collectieven omarmen handwerk en transformeren het tot activistische praktijk. Vanavond verkent SPUI25 in Spe dit nieuwe ‘craftivism’.

Datum
Woensdag 24 apr 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
01 07 24
The Female Impact: 17th Century Women on the Dutch Art Market

Since 2021 the Female Impact project has been studying the impact of women artists, patrons, and other prominent women on the seventeenth-century Dutch art market. What are their latest insights? And which hurdles lie ahead? During the project’s annual summer event, short presentations covering a wide range of topics will show where the Female Impact stands today.

Datum
Maandag 1 jul 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25