Wie investeert in de stad?

Wie en wat gaan schuil achter de woningmarkt van Amsterdam, in verleden, heden en toekomst? Waar woningcorporaties en overheden in de twintigste eeuw belangrijke partijen waren, wordt woningbouw de laatste jaren – net als rond 1900 – overgelaten aan ‘de markt’. Wat betekent dit voor Amsterdam en wie maakt de komende periode de dienst uit in de stad?

Het begrip ‘woningnood’ werd eind negentiende eeuw gemunt en is sindsdien niet weggeweest; al ruim honderd jaar zijn bouwen en wonen maatschappelijk beladen thema’s. Tijdens dit symposium reflecteren we met experts op de geschiedenis van wonen in de stad. We leren over de vroegmoderne periode, toen de markt het voor het zeggen had; de ‘Tweede Gouden Eeuw’, waarin woningbouwverenigingen en de Woningwet centraal stonden; en de naoorlogse periode, die door overheidsingrijpen werd gekenmerkt.

Inmiddels heeft de woningmarkt weer een nieuwe dynamiek. In 1989 werden corporaties financieel verzelfstandigd; de overheid maakte een terugtrekkende beweging, opdat de markt oplossingen zou aandragen. Het resultaat: van corporaties wordt nog altijd verwacht dat zij betaalbare huisvesting bieden aan mensen die niet op de vrije markt terecht kunnen, maar nu zonder financiële steun van de rijksoverheid – een schijnbaar onhoudbare situatie. Met deskundigen van de overheid, uit de projectontwikkeling en corporatiesector bespreken we de huidige en gewenste rol van de verschillende partijen op de woningmarkt.

Over de sprekers

Jaap Evert Abrahamse is architectuurhistoricus en werkt bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Hij promoveerde in 2010 cum laude op De grote uitleg van Amsterdam. Stadsontwikkeling in de zeventiende eeuw. Onlangs verscheen een herziene Engelse editie: Metropolis in the Making. A Planning History of Amsterdam in the Dutch Golden Age.

Rens Smid is planoloog en projectontwikkelaar. In 2018 promoveerde hij aan de Universiteit van Amsterdam op zijn onderzoek naar projectontwikkeling en volkswoningbouw in Amsterdam tussen 1877 en 1940. Een handelseditie verscheen bij uitgeverij Vantilt onder de titel Speculanten en revolutiebouwers. Projectontwikkeling in Amsterdam 1877-1940.

Noud de Vreeze studeerde Bouwkunde in Delft en werkte daarna in de volkshuisvesting en de stadsontwikkeling. Hij was directeur van het Stimuleringsfonds voor Architectuur en van Welstandszorg Noord-Holland en stadsarchitect van Amersfoort. De Vreeze promoveerde in 1993 op een onderzoek naar de kwalitatieve grondslagen van de sociale woningbouw in Nederland.

Tracy Metz (moderator) is journalist, auteur en moderator. Ze schrijft voor NRC Handelsblad en Architectural Record en leidt de live talkshow Stadsleven over urban issues. Daarnaast is ze directeur van het John Adams Institute. Haar bijdrage aan het publieke debat over stad en landschap werd in 2016 onderscheiden met de Grote Maaskantprijs.