In samenwerking met alle ‘... Des Vaderlands’ (denker, stripmaker, theoloog, fotograaf en componist)

Wat zegt een naam? Feestelijke doop van de nieuwe naam voor de …‘Des Vaderlands’

We hebben in Nederland zes erefuncties in de culturele sector, en wel in de disciplines componeren, dichten, fotograferen, denken, stripmaken en theologie. Wie deze functie bekleedt heeft de taak om als ambassadeur van zijn/haar ambt in de publieke ruimte op te treden. Tot op heden werden zij de des Vaderlandsen genoemd, maar die naam is niet meer van deze tijd. Deze avond vindt de feestelijke doop plaats van de nieuwe naam!  

Toen Babs Gons werd aangesteld als dichter des Vaderlands was het eerste dat zij zich afvroeg: is deze benaming nog wel van deze tijd? Gons riep alle des Vaderlands bij elkaar en opende het gesprek over de naam van deze zes erefuncties in de culturele sector. Na een aantal gesprekken met Anne-Maartje Lemereis (componist), Mirella Klomp (theoloog), Marwan Magroun (fotograaf), Marjan Slob (denker) en Jan Vriends (stripmaker) is er gezamenlijk besloten om voortaan onder een andere naam verder te gaan.  
Deze feestelijke avond zijn alle ambassadeurs aanwezig en zijn er bijdragen van onder andere Marjan Slob en Babs Gons, waarin zij kritisch reflecteren op de zeggingskracht van een naam, en uiteindelijk de nieuw gekozen naam feestelijk ten doop houden.

Over de sprekers

Babs Gons is schrijver, spoken word-dichter en host. Ze is al decennia een drijvende kracht achter tal van poëziepodium initiatieven. Vanaf 2000 organiseerde ze bijna tien jaar Palabras in Paradiso. Daarna was ze betrokken bij de oprichting en ontwikkeling van de Poetry Circle.

Gons debuteerde in 2021 met haar dichtbundel Doe het toch maar. In datzelfde jaar schreef ze het Boekenweekgedicht. In 2022 won ze De Johnny, een oeuvreprijs voor podiumpoëzie en in 2024 is haar de Gouden Ganzenveer toegekend. Ze presenteert verschillende programma’s en een selectie van haar columns werd gebundeld onder de naam Alles wat je liefhebt wordt mooi.

Gons is de Dichter des Vaderlands van 2023 tot 2025. De selectiecommissie roemde Gons als ‘een van de meest aansprekende dichters die Nederland op dit moment heeft, met een stem vol vuur, brandend en warm, zowel op het podium als op papier. “Ze is een dichter die gepassioneerd en geëngageerd woorden weet te geven aan wat er in deze tijd speelt, in een samenleving die zij, vol overtuiging, met poëzie verbindt.”

Marjan Slob is de huidige Denker des Vaderlands. Als richtinggevend motto voor haar termijn koos zij voor ‘ruim denken’. Marjan studeerde filosofie en werkte als zelfstandig filosoof vaak achter de schermen voor nationale kennisinstituten. Zij treedt op als spreekster en schrijft voor kranten en tijdschriften, waaronder Filosofie Magazine en de Volkskrant, waar zij jarenlang een column had op de opiniepagina’s. Haar vrije werk, waaronder Hersenbeest (2017), De lege hemel: over eenzaamheid (2020) en Door de bomen het huis (2022), won meerdere prijzen.

Mirella Klomp is sinds november 2024 Theoloog des Vaderlands, dat wil zeggen, op Nederlandse bodem. Haar thema dit jaar is ‘grond’: ze gaat op zoek naar het collectieve Nederlandse verhaal over de grond waarop we wonen, die we bewerken, waarop we recreëren, waar we onze doden in begraven of over uitstrooien. Ze maakt in twaalf maanden een grondreis door de twaalf Nederlandse provincies. Klomp is als hoogleraar Praktische Theologie verbonden aan de Protestantse Theologische Universiteit in Utrecht. Ze houdt zich voornamelijk bezig met hoe ‘geloof’ vormen zoekt in de concrete werkelijkheid. Als liturgiewetenschapper is ze bijzonder geïnteresseerd in hoe christelijke rituelen zich van het kerkelijke domein verplaatsen naar het bredere domein van de hedendaagse cultuur. Zo deed ze jarenlang onderzoek naar het media-ritueel The Passion dat ze ook duidde voor menige microfoon en camera. Op 31 oktober as. houdt ze aan de PThU haar oratie, waarin ze de opbrengsten van haar grondreis zal verwerken. 

Omar Chamnaoui (2006) is een van de Jonge Denkers der Nederlanden. Chamnaoui zit in zijn laatste jaar VWO aan het Pleysier College Westerbeek in Den Haag.

Andrea van Pol (moderator) is presentator op radio en tv (o.a. Vroege Vogels, Opium, Koffietijd) en treedt geregeld op als moderator (o.a. KNAW, gedichtenwedstrijd, DuPho). Daarnaast maakt ze podcasts (Nooit van Gehoord). Van Pol is breed georiënteerd, van natuur en wetenschap tot kunst en cultuur en weet van veel dingen een beetje, maar is immer enthousiast en positief. 

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25