Hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor

Waardenloze politiek

Het politieke midden heeft het belang van inhoudelijk politiek conflict verwaarloosd. Daardoor is het richtingloos, waardenloos en alternatiefloos geworden, stelt Tom van der Meer in zijn nieuwe boek. In dit programma gaat hij in gesprek over hoe onze democratie klem is geraakt tussen technocratie en populisme. Kunnen de middenpartijen zich nog bevrijden uit deze crisis?

In hun poging een zo groot mogelijke groep kiezers na te jagen, maakten middenpartijen zich in de Rutte-jaren inwisselbaar. Elf jaar lang namen zij hun toevlucht tot middencoalities. Op de grote politieke vraagstukken van onze tijd – van het Groninger gas tot stikstof en corona – vertrouwden deze opeenvolgende regeringen op technocratie. Het gevolg was dat een echte keus de kiezer werd ontnomen. Tom van der Meer gaat vandaag naar aanleiding van zijn boek Waardenloze politiek in gesprek over de vraag waarom juist deze alternatiefloze politiek een voedingsbodem gaf aan het succes van BBB, NSC en PVV in 2023.

Over de sprekers

Tom van der Meer is hoogleraar in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Nederlandse Kiezersonderzoek. Zijn onderzoek richt zich op kiezersgedrag en vertrouwen in de politiek. Eerder publiceerde hij Niet de kiezer is gek, bekroond met de Prinsjesboekenprijs voor het beste politieke boek.

Guus Valk is een Nederlands journalist. Hij is politiek redacteur van de NRC en presenteert de podcast Haagse Zaken.

Zahra Runderkamp (moderator) is onderzoeker diversiteit in de politiek. Ze werkt aan een proefschrift in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam over de politieke vertegenwoordiging van gender en migratieachtergrond.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25