Hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor

Waardenloze politiek

Het politieke midden heeft het belang van inhoudelijk politiek conflict verwaarloosd. Daardoor is het richtingloos, waardenloos en alternatiefloos geworden, stelt Tom van der Meer in zijn nieuwe boek. In dit programma gaat hij in gesprek over hoe onze democratie klem is geraakt tussen technocratie en populisme. Kunnen de middenpartijen zich nog bevrijden uit deze crisis?

In hun poging een zo groot mogelijke groep kiezers na te jagen, maakten middenpartijen zich in de Rutte-jaren inwisselbaar. Elf jaar lang namen zij hun toevlucht tot middencoalities. Op de grote politieke vraagstukken van onze tijd – van het Groninger gas tot stikstof en corona – vertrouwden deze opeenvolgende regeringen op technocratie. Het gevolg was dat een echte keus de kiezer werd ontnomen. Tom van der Meer gaat vandaag naar aanleiding van zijn boek Waardenloze politiek in gesprek over de vraag waarom juist deze alternatiefloze politiek een voedingsbodem gaf aan het succes van BBB, NSC en PVV in 2023.

Over de sprekers

Tom van der Meer is hoogleraar in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Nederlandse Kiezersonderzoek. Zijn onderzoek richt zich op kiezersgedrag en vertrouwen in de politiek. Eerder publiceerde hij Niet de kiezer is gek, bekroond met de Prinsjesboekenprijs voor het beste politieke boek.

Guus Valk is een Nederlands journalist. Hij is politiek redacteur van de NRC en presenteert de podcast Haagse Zaken.

Zahra Runderkamp (moderator) is onderzoeker diversiteit in de politiek. Ze werkt aan een proefschrift in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam over de politieke vertegenwoordiging van gender en migratieachtergrond.

Gerelateerde programma’s
02 02 26
How the Human Voice has Shaped History
From Breath to Body Politics

Why do we like listening to some people more than others? In a world suffused by speech – of politicians, influencers, salespeople and pundits alike – that question seems more relevant than ever. Join us for a panel conversation on how the power of a ‘good voice’ has been shaped and re-shaped in the last two centuries.

Datum
Maandag 2 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
11 09 25
Een fotografisch project over schaamte, identiteit en herinnering
Es gibt keine Sahne es gibt Krieg

In haar nieuwe project onderzoekt fotograaf Annaleen Louwes de erfenis van haar Duitse moeder, gevormd door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Via beeld, audio en archiefmateriaal vervaagt de grens tussen herinnering en werkelijkheid. Hoe werkt collectieve schaamte door in een volgende generatie? Tijdens dit programma wordt die vraag in verschillende gesproken en muzikale bijdragen verder verkend.  

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

Datum
Donderdag 11 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Naar een nieuw publiek debat
Stijl als antwoord (uitgesteld)

Het publieke debat is compleet stijlloos geworden, stelt Jonasz Dekkers in zijn nieuwe boek. Hij laat zien dat stijl, hoewel ogenschijnlijk ongrijpbaar, een diepgaand filosofisch concept is dat een cruciale rol speelt in iedere samenleving. Het is de lijm tussen vervreemde individuen in een geatomiseerde maatschappij. 

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25