Toekomsthistorici

Wat is de staat van de historische discipline volgens jonge geschiedkundige vakmensen? En hoe relateren zij hun geschiedpraktijk aan dat wat niet achter, maar juist voor ons ligt; hoe verhouden historici zich tot de toekomst en haar verbeelding?

Waarom en hoe bestuderen historici het verleden? Welke historische kennis streven zij na in hun werk en wat maakt die kennis relevant? Op welke manieren helpt die kennis ons vervolgens het heden beter te begrijpen en alternatieve toekomsten voor te stellen? Met andere woorden: wat is de taak van de historicus?

Tijdens dit programma gaat filosoof en historicus Lukas Verburgt in gesprek met jonge historici en kijkt met hen naar zowel de toekomst van de discipline geschiedenis als de toekomst als iets waar de geschiedenis aan kan bijdragen. In dit programma vieren het Netherlands Institute for Advanced Study en de Nederlandse Boekengids hun nieuwste samenwerking: de Wesselingreeks. In deze reeks interviewt Lukas Verburgt prominente historici om erachter te komen wat de rol van de geschiedenis in het heden is – nu de doodverklaarde geschiedenis aan een wederopstanding bezig is.

Over de sprekers

Iva Pesa is Assistant Professor in hedendaagse geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Momenteel onderzoekt zij de milieugeschiedenis van de bronextractie in Johannesburg, de Zambiaanse Copperbelt en de Niger Delta. Pesa is gespecialiseerd in oral history, archiefonderzoek en muziek- en literatuuranalyse. Van haar pen verschenen o.a. A Planetary Anthropocene? en Decarbonization, Democracy and Climate Justice.

Tim Verlaan is als universitair docent verbonden aan de afdeling Geschiedenis, en doet bij het Amsterdam Centre for Urban History onderzoek naar de sociaal-economische, politieke en culturele geschiedenis van West-Europese steden. Momenteel werkt hij met Petra Brouwer aan een monografie over Amsterdam in het laatste kwart van de twintigste eeuw, waarin de vraag centraal staat hoe de stad de crisis van de jaren zeventig heeft overleefd. Naast dit onderzoek werk hij aan studies over de geschiedenis van gentrificatie, immigratie en de opkomst van eenpersoonshuishoudens.

Rosa Kösters is promovendus aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG). Ze doet onderzoek naar oude en nieuwe vormen van collectieve actie en organisatie tussen 1970 en 2020, een periode waarin werk in Nederland ingrijpend veranderde. Als Face of Science van de KNAW en NEMOKennislink geeft ze een inkijkje in haar leven en onderzoek. Ze schreef mee aan Precaire PolderDe vakbond en de werkvloer, op zoek naar nieuwe relaties en The Dutch Neoliberal Turn.

Jan Willem Duyvendak is directeur van het Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS) en faculteitshoogleraar van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen (FMG) aan de Universiteit van Amsterdam. Van zijn hand verscheen o.a. Thuis. Het drama van een sentimentele samenleving (2017) en onlangs De macht der gewoonte. Populisme in de polder (2022), i.s.m. Menno Hurenkamp.

Dan Afrifa is een Ghanees-Amsterdamse schrijver en historicus. Hij publiceert onder meer in De Groene Amsterdammer en Het Parool. Momenteel rondt hij zijn master geschiedenis af aan de UvA.

Lukas Verburgt (moderator) is historicus en filosoof. Hij is momenteel aan NIAS verbonden als Research and Project Associate. Daarnaast is hij als onderzoeker verbonden aan de Gerda Henkel Stiftung. In zijn onderzoek is de historische ontwikkeling van wetenschap en wetenschapsfilosofie een rode draad, iets wat naar voren komt in zijn artikelen, interviews en boek John Venn: A Life in Logic.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25