De erfenis van etnisch geweld in Kenia en Rwanda

Zeker 1100 doden en honderdduizenden ontheemden: zo eindigde de uitbarsting van etnisch geweld in Kenia eind 2007. Tijdens de genocide in Rwanda in 1994 werden in slechts 100 dagen 800.000 mensen vermoord. In dit programma onderzoeken we de erfenis van dit etnische geweld in Kenia en Rwanda, waarbij we kijken naar de gevolgen van straffeloosheid en de mogelijkheden voor verzoening. Voertaal: Nederlands en deels Engels.

Na het geweld in Kenia leek gerechtigheid voor de slachtoffers nabij. Maar het liep anders. Het Internationaal Strafhof zag zich gedwongen zijn proces te staken nadat getuigen waren omgekocht, geïntimideerd en zelfs vermoord. Een van de hoofdverdachten, William Ruto, is inmiddels president van Kenia.

Marnix de Bruyne, schrijver en Afrika-journalist, reconstrueert in zijn nieuwe boek Als een slang je bijt, blijf je altijd bang. Straffeloosheid en geweld in Kenia de verhalen van Kenianen die het geweld van dichtbij meemaakten of getuige waren. Hoe leef je samen met buren die hebben geplunderd, vee hebben gestolen, huizen hebben afgebrand — of erger — en daar nooit voor zijn gestraft? Voor het fotoboek Bloedbanden. Verzoening na de genocide in Rwanda brachten fotograaf Jan Banning en auteur Dick Wittenberg een maand door met het fotograferen en interviewen van voormalige vijanden die verzoening vonden. Deze avond staan we, geïnspireerd door deze twee boeken, stil bij de erfenis van etnisch geweld in Kenia en Rwanda.

Over de sprekers 

Marnix de Bruyne schrijft sinds 1994 met grote regelmaat over Afrika, onder meer voor De Groene Amsterdammer, NRC en de Volkskrant, waar hij tot 2011 redacteur Afrika was. Eerder verschenen van hem Het land van Soekmekaar en We moeten gaan.

Oyunga Pala is a Kenyan writer, cultural commentator, and editor. For over two decades, his incisive columns profoundly shaped contemporary African discourse. As a former editor of Adam Magazine, he was instrumental in shaping conversations around lifestyle and identity. Pala’s writing is particularly noted for its unflinching examination of African masculinity and societal norms. He is a co-founder and curator-in-chief of The Elephant, a prominent Pan African digital platform for critical thought. With Strength and Sorrow, his debut memoir, Pala crafts an intimate vocabulary for the universal experience of loss, offering an unflinching map through grief’s terrain that reveals sorrow as a crucial element of memory and strength.
 
Dick Wittenberg is journalist, schrijver en meesterverteller van grote verhalen over alledaagse gebeurtenissen. Zijn werk voor NRC Handelsblad is veelvuldig bekroond, nu schrijft hij voor De Correspondent. In 2008 won hij met Jan Banning de Bob den Uyl Prijs voor Binnen is het donker, buiten is het licht en in 2015 schreef hij de boeken Prikkeldraad en Het gezicht van de armoede.

Jan Banning is een Nederlandse fotograaf en kunstenaar. Banning is in Nederland geboren uit Nederlands-Indische ouders. Hij studeerde sociale en economische geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen en werkt sinds 1981 als fotograaf.

Munganyende is auteur en publicist in de literatuur en de kunsten. Ze creëerde het feministische audiocollectief GAG en doceert Beyoncéology aan ArtEZ university of the arts. Munganyendes werk, liefhebben en thuis-zijn strekken zich tussen Kigali, Brussel en Amsterdam. Haar favoriete voornaamwoord is tantine.

Lisette Ma Neza is slam poet en muzikant. In 2017 won ze als eerste Nederlandstalige vrouw en dichter van kleur het Belgisch Kampioenschap in Poetry Slam. In 2024 werd ze de eerste stadsdichter van Brussel. In haar kunst onderzoekt ze het leven en de gevoelens van ontheemden, overlevers van het grote geweld, van Afrikanen in Europa, van diaspora’s, van vrouwen. Dit onderzoek mondt uit in poëtische essays, woordkunst, film en theater.

Pieter van Os (moderator) is een Nederlands schrijver en journalist. Zijn artikelen verschijnen voornamelijk in NRC Handelsblad en De Groene Amsterdammer. In 2020 won hij de Brusseprijs, de jaarlijkse prijs voor het beste Nederlandstalige journalistieke boek, met Liever dier dan mens. 

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25