Opgebrand
De burn-out lijkt een aandoening die tot het domein van de arbeidssociologen en psychologen behoort, waarbij de focus veelal ligt op therapieën om ervan af te komen. Deze avond probeert filosoof Maarten Coolen de burn-out te begrijpen als een conditie die kenmerkend is voor onze hoogmoderne cultuur. Wie niet in staat is een biografie over zichzelf op gang te houden, verliest zijn identiteit. Hij houdt op te bestaan.
Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.
Dit programma is ook online bij te wonen.
In een voormoderne cultuur ontleent iemand zijn identiteit aan de plaats die hij in een gemeenschap inneemt. De moderne tijd kent de psychologische roman, waarin de toevallige gebeurtenissen die de hoofdpersoon overkomen, in een voor hem noodzakelijk verband worden geplaatst. Het zoeken naar een eigen identiteit is daarmee een narratieve onderneming geworden. In een hoogmoderne cultuur is het zelf een reflexief project. Er treedt een verandering op in de structuur van het narratief waarin de identiteit wordt gevat. De huidige biografie van het zelf wil namelijk van het gewenste leven een controleerbaar traject ontwerpen, dat men aan het volgen is. Wie te moe is geworden om deze taak op zich te nemen, is existentieel opgebrand. Burn-out is geen individueel medisch probleem waar je van af kunt worden geholpen, maar drukt een hoogmodern verlies uit van een ik dat een zinvol leven leidt. En wat dan? Maarten Coolen zal te rade gaan bij onder anderen de socioloog Anthony Giddens en de filosofen Paul Ricoeur, Helmuth Plessner en Charles Taylor.
Over de spreker
Maarten Coolen was universitair docent aan de Afdeling Filosofie van de FGw van de UvA. Hij zet bij dezelfde afdeling zijn activiteiten op het gebied van de filosofische antropologie en de cultuurfilosofie als gast voort. Hij publiceerde o.a. De machine voorbij (1992), Het eigen gewicht van de dingen (red. met Koo van der Wal, 2002) en ‘Reflexieve zedelijkheid in de hoogmoderne samenleving’ (in het boek Hegel actueel, 2008).