Over de druk om alles uit je leven te halen

Ik heb succes, dus ik ben

Wanneer is “goed” goed genoeg? Moet je alles uit jezelf halen? Meteen weten wat je wilt zodra je afstudeert? Of mag je nog zoeken, twijfelen en falen?

Volgens de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving leven we in een hypernerveuze samenleving waarin prestatiedruk, versnelling en individualisme zijn doorgeschoten. Ook filosoof Byung-Chul Han schreef over deze “vermoeide samenleving”, waarin we de externe dwang tot presteren hebben geïnternaliseerd. We zijn onze eigen werkgevers en werknemers geworden: voortdurend bezig onszelf te optimaliseren en ons leven te zien als een eindeloos project dat altijd beter kan, met het idee dat we pas waardevol zijn als we iets bereiken.

Voor veel studenten die op het punt staan de wijde wereld in te gaan, voelt dit als een constante druk: je moet weten wat je wilt en een plan hebben voor de toekomst. Maar wat doet dit met het zelfbeeld en de eigenwaarde van jonge mensen? Worden we gereduceerd tot onze prestaties, of kunnen we onszelf waarderen los van succes? En hoeveel ruimte is er om te zoeken, te experimenteren en te “falen”?

In dit programma onderzoeken we deze vragen vanuit een filosofisch en psychologisch perspectief. Samen met filosofen en een psycholoog verkennen we de impact van de prestatiemaatschappij op jongeren en onderzoeken we alternatieven: hoe kunnen we betekenis, waardigheid en rust vinden buiten productiviteit en prestaties?

Over de sprekers

Lieke Knijnenburg (1994) is filosoof en schrijft vanuit Berlijn voor onder andere De Groene Amsterdammer. Dit jaar verscheen haar boek Een schitterende leegte over onze obsessie met productiviteit.

Mandy Roelfs is stagiair bij SPUI25 en volgt de master Filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Haar interesses liggen onder andere bij thema’s als de prestatiemaatschappij en de Javaans-Surinaamse geschiedenis. Tijdens haar stage schrijft ze voor het SPUI25-magazine, werkt ze mee met het maken van programma’s en ondersteunt ze het team op het gebied van communicatie, zoals het bijhouden van de website en socials.

Jolie Fraiquin (MSc.) is holistisch psycholoog en psychologiedocent aan universiteit Leiden. Haar werk richt zich op authentiek leven: van ‘doen’ naar ‘zijn’, van aanpassen naar echtheid. In haar praktijk Eye-Am begeleidt zij mensen terug naar hun eigen krachtige kern, zodat ze gezonde relaties aangaan en het leven aantrekken dat echt bij hen past.

Revka Bijl (moderator) werkt als communicatiemedewerker bij SPUI25. Ze studeerde Journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht en Media en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Naast haar werk voor SPUI25 is ze schrijver, moderator en docent.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25