Hoe meetbaar is de mens?

The quantified self

Steeds meer aspecten van onze gezondheid en gewoontes kunnen we zelf meten met digitale technologieën. Deze avond wijden we aan de vraag wat er te winnen valt met deze toegenomen kennis over onszelf, en wat de onvermoede kosten zijn.

Van het afgelegde aantal kilometers tot effectief gelezen aantal woorden, van wisselende stemmingen tot bloedsuiker: als er iets in meetbare eenheden te vatten valt, dan is er wel een app en een gebruiker voor. De meettechnologie zit meestal in je smartwatch of smartphone maar kan ook in een paar slimme sokken zitten. De gebruikers kunnen fanatieke self-trackers zijn, zoals diegenen die zich rekenen tot de Quantified Self-beweging, maar ook minder actieve zelfmeters die af en toe op de weegschaal staan. Allemaal willen ze met die data nieuwe inzichten opdoen om vervolgens gezonder te leven, zich beter te voelen of beter ergens in te worden.

Maar deze nieuwe ‘intieme technologie’ levert ook nieuwe vragen op: leren we met die data echt iets nieuws, en moeten we dat allemaal weten? Welke waarden worden door deze technologieën uitgedragen en door ons geïnternaliseerd? Gaat het alleen om effectiviteit en zelfcontrole of kan solidariteit ook een rol spelen? En zijn er andere gevolgen voor onszelf en ons mensbeeld die minder in het oog lopen? Het panel van deze avond, dat bestaat uit ervaringsdeskundigen en wetenschappers (soms verenigd in dezelfde persoon), buigt zich over deze vragen.

Over de sprekers

Fenneke Sysling is historicus en postdoc onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Ze is gespecialiseerd in de geschiedenis van de wetenschap en van kolonialisme. Haar huidige project bestudeert de Quantified Self-technieken van het verleden, zoals de weegschaal en de temperatuurmethode om vruchtbaarheid bij te houden.

Rebecca Breuer is filosoof, onderzoeker en docent aan de Hogeschool van Amsterdam, en houdt zich onder andere bezig met de relatie tussen technologie en het lichaam. Haar huidige onderzoek gaat over slimme kleding – kleren waarin technologie verwerkt is – en hoe het dragen daarvan de perceptie van ons lichaam verandert. Ze promoveerde op het proefschrift Fashion Beyond Identity. The Three Ecologies of Dress, een filosofie van de mode.

Maarten den Braber is een fanatieke self-tracker die onder andere slaap, beweging, gewicht en productiviteit bijhoudt. Hij introduceerde de Amerikaanse Quantified Self-bijeenkomsten in Nederland. Hij is oprichter van en strateeg bij Nexthealth (Digital Health Strategy), medeoprichter van SingularityU The Netherlands en toezichthouder in de zorg.

Ben Kröse is lector bij de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en emeritus hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) bij het Instituut voor Informatica. Aan de HvA leidde hij veertien jaar de Digital Life-groep. Zijn onderzoek richt zich op technologie voor het dagelijks leven, voornamelijk op de gebieden gezonde lifestyle en de openbare ruimte.