Maand van de Filosofie

De Socratesbeker 2025

Wie schreef het afgelopen jaar het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek? Tijdens deze feestelijke bijeenkomst worden de genomineerden voor de Socratesbeker 2025 geinterviewd en wordt de winnaar aan het eind van de avond bekendgemaakt. 

Sinds 2002 reikt Stichting Maand van de Filosofie jaarlijks de Socratesbeker uit. Op de shortlist van dit jaar staan Blinde vlekken van Lieke Asma, In onze tijd van Tim Fransen, Toeval van Jeroen Hopster, Hoe we uit het dorp vertrokken van Wouter Mensink en Filosofie van de kroeg van Hans Schnitzler. Voorafgaand aan de bekendmaking van de winnaar, gaat journalist Frénk van der Linden met de genomineerden in gesprek.

Over de genomineerden:  

Lieke Asma is filosoof en psycholoog. In 2018 promoveerde ze aan de Vrije Universiteit Amsterdam op een proefschrift over vrije wil en wetenschappelijk onderzoek. Ze werkt aan de Munich School of Philosophy, waar ze onderzoek doet naar impliciete vooroordelen, zelfontplooiing en handelen. Met haar debuut, Mijn intenties en ik. Filosofie van de vrije wil (2021), haalde ze de shortlist van de Socratesbeker en van de Hypatia-prijs. 

Tim Fransen is cabaretier, schrijver en filosoof. Voor zijn cabaretprogramma’s ontving hij verschillende prijzen. Zijn debuutvoorstelling ‘Het failliet van de moderne tijd’ werd bekroond met de cabaretprijs Neerlands Hoop en met zijn tweede voorstelling, ‘Het kromme hout der mensheid’, won hij de Poelifinario. Van zijn hand verschenen eerder Brieven aan Koos (2018) en Het leven als tragikomedie‘ (2019), het essay voor de Maand van de Filosofie. 

Jeroen Hopster is universitair docent Ethiek aan de Universiteit Utrecht en columnist voor Filosofie Magazine. Hij promoveerde met een proefschrift over evolutionaire ethiek en doet onderzoek naar morele vraagstukken over techniek en klimaat. Over toeval en ‘what if-geschiedenis’ schreef hij eerder het boek De andere afslag (2018). 

Wouter Mensink studeerde bestuurskunde aan de Universiteit Twente en filosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde aan de Universiteit Leiden op een proefschrift over het beleidsdiscours over de relatie tussen patiënt en technologie. Daarna werkte hij als onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau, en nu is hij conflictbemiddelaar en gespreksbegeleider bij Public Mediation. Eerder schreef hij Kun je een betere wereld kopen (shortlist Socratesbeker 2016).  

Hans Schnitzler is filosoof en publicist. Zijn essays en columns verschenen onder meer in de Volkskrant NRC Handelsblad De Standaard De Groene Amsterdammer Hard Gras en op het journalistieke platform Follow the Money . In 2015 debuteerde hij met Het digitale proletariaat, gevolgd door Kleine filosofie van de digitale onthouding (2017; heruitgegeven als Digitale detox , 2023) en Wij nihilisten (2021, shortlist Socratesbeker). 

Over de jury:  

De jury dit jaar bestaat uit Alexandra van Ditmars (redacteur Filosofie Magazine en voorzitter van de jury), Laura Molenaar (freelance journalist voor onder andere dagblad Trouw), Khadija al Mourabit (docent aan de Universiteit Leiden en jurylid van de Hypatia-prijs), Paul van Tongeren (emeritus hoogleraar aan de Universiteit Nijmegen en voormalig Denker des Vaderlands) en Sarah Vankersschaever (journalist en redacteur van De Standaard). 

Gerelateerde programma’s
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Naar een nieuw publiek debat
Stijl als antwoord (uitgesteld)

Het publieke debat is compleet stijlloos geworden, stelt Jonasz Dekkers in zijn nieuwe boek. Hij laat zien dat stijl, hoewel ogenschijnlijk ongrijpbaar, een diepgaand filosofisch concept is dat een cruciale rol speelt in iedere samenleving. Het is de lijm tussen vervreemde individuen in een geatomiseerde maatschappij. 

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Post-truth, kritiek en media
De waarheidscrisis

In hun nieuwe boek De waarheidscrisis analyseert Martine Prange het post-truth tijdperk, dat volgens hen de democratie lam legt en autocratische leiders in het zadel helpt. Hen doet een aanzet tot een ‘nieuwe politiek van de waarheid’, die de herwaardering van waarheid, democratie en menselijkheid centraal stelt. Vanavond gaat hen over hun ideeën in gesprek.  

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25