Het leven van een prins in ballingschap

Bernhards oorlog

Bernhards oorlog gaat over het wonderlijke en niet zelden spectaculaire leven van de Prins der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Biograaf Dik van der Meulen gaat deze avond in gesprek over Bernhard als een complexe figuur, die opportunisme paarde aan doodsverachting; een man die egocentrisch was en tegelijk loyaal aan zijn vrienden – hoewel niet altijd aan zijn eigen echtgenote Juliana, de toekomstige koningin.

Tijdens zijn ballingschap in Londen beleefde prins Bernhard een komeetachtige militaire carrière. Binnen vier jaar klom hij op van kapitein zonder bevoegdheden tot luitenant-generaal, en werd hij bevelhebber van het georganiseerde verzet in Nederland. Toch vonden koningin Wilhelmina en hijzelf dat er nóg meer in had gezeten. Bernhards oorlog. Het leven van een prins in ballingschap bevat tal van nieuwe inzichten in het doen en laten van de prins in de Tweede Wereldoorlog, en laat bovenal zien dat Bernhard, mede door toedoen van zijn schoonmoeder, een aanzienlijk veiligheidsrisico was.

In dit programma gaat Dik van der Meulen naar aanleiding van zijn nieuwe biografie met nader bekend te maken gasten in gesprek over de vraag: Hoe is het mogelijk dat een in Duitsland geboren prins, die in 1936 nog een onbezoldigde kantoorbaan had, in 1945 een van de invloedrijkste en populairste Nederlanders was geworden?

Over de sprekers

Dik van der Meulen schrijft over uiteenlopende onderwerpen. Voor zijn biografie van Multatuli ontving hij in 2003 de AKO Literatuurprijs. Zijn biografie van koning Willem III kreeg in 2014 de Libris Geschiedenis Prijs. De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen werd bekroond met de Jan Wolkers Prijs 2017. Daarna verschenen het pamflet Is natuur links? en de biografie Dr. Hendrik Muller. Wereldreiziger voor het vaderland (1859-1941).

Jeroen Koch is als historicus verbonden aan de Universiteit Utrecht. In 2013 publiceerde hij de biografie Koning Willem I, 1772-1843 (Boom, Amsterdam). Samen met Dik van der Meulen en Jeroen van Zanten schreef hij The House of Orange in Revolution and War. A European History, 1772-1890 (Reaktion Books, Londen 2022).

Alexander Reeuwijk is schrijver, interviewer en moderator. Zijn boek Oog in Oog met de goden, over Zuid-Indiase bronzen godenbeelden en hun makers verschijnt in het voorjaar 2023 bij Uitgeverij Querido.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25