Het leven van een prins in ballingschap

Bernhards oorlog

Bernhards oorlog gaat over het wonderlijke en niet zelden spectaculaire leven van de Prins der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Biograaf Dik van der Meulen gaat deze avond in gesprek over Bernhard als een complexe figuur, die opportunisme paarde aan doodsverachting; een man die egocentrisch was en tegelijk loyaal aan zijn vrienden – hoewel niet altijd aan zijn eigen echtgenote Juliana, de toekomstige koningin.

Tijdens zijn ballingschap in Londen beleefde prins Bernhard een komeetachtige militaire carrière. Binnen vier jaar klom hij op van kapitein zonder bevoegdheden tot luitenant-generaal, en werd hij bevelhebber van het georganiseerde verzet in Nederland. Toch vonden koningin Wilhelmina en hijzelf dat er nóg meer in had gezeten. Bernhards oorlog. Het leven van een prins in ballingschap bevat tal van nieuwe inzichten in het doen en laten van de prins in de Tweede Wereldoorlog, en laat bovenal zien dat Bernhard, mede door toedoen van zijn schoonmoeder, een aanzienlijk veiligheidsrisico was.

In dit programma gaat Dik van der Meulen naar aanleiding van zijn nieuwe biografie met nader bekend te maken gasten in gesprek over de vraag: Hoe is het mogelijk dat een in Duitsland geboren prins, die in 1936 nog een onbezoldigde kantoorbaan had, in 1945 een van de invloedrijkste en populairste Nederlanders was geworden?

Over de sprekers

Dik van der Meulen schrijft over uiteenlopende onderwerpen. Voor zijn biografie van Multatuli ontving hij in 2003 de AKO Literatuurprijs. Zijn biografie van koning Willem III kreeg in 2014 de Libris Geschiedenis Prijs. De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen werd bekroond met de Jan Wolkers Prijs 2017. Daarna verschenen het pamflet Is natuur links? en de biografie Dr. Hendrik Muller. Wereldreiziger voor het vaderland (1859-1941).

Jeroen Koch is als historicus verbonden aan de Universiteit Utrecht. In 2013 publiceerde hij de biografie Koning Willem I, 1772-1843 (Boom, Amsterdam). Samen met Dik van der Meulen en Jeroen van Zanten schreef hij The House of Orange in Revolution and War. A European History, 1772-1890 (Reaktion Books, Londen 2022).

Alexander Reeuwijk is schrijver, interviewer en moderator. Zijn boek Oog in Oog met de goden, over Zuid-Indiase bronzen godenbeelden en hun makers verschijnt in het voorjaar 2023 bij Uitgeverij Querido.

Gerelateerde programma’s
02 05 25
Sieg Maandag: Trauma and Art in the Aftermath of Bergen-Belsen

Sieg Maandag (1937-2013) was seven years old when he was photographed by George Rodger as he walked among the piles of bodies in the liberated Bergen-Belsen concentration camp. His father was killed there, his mother survived camp Beendorf and was reunited with him six months after the war. Sieg’s family were diamond dealers. After the war he learned to work with diamonds, traveled the world, fell in love, sang at the Paradiso night club, and painted hundreds of paintings and ceramics. This presentation, on the 80th anniversary of the photo documenting his liberation, focuses on interdisciplinary approaches to his art as representation and transformation. 

Datum
Vrijdag 2 mei 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
22 03 25
SPUI25 x 24 uur Centrum
Amsterdam: een brakke stad

Tijdens dit programma kijken we met historicus Bob Pierik naar de geschiedenis van drinkwater in Amsterdam. Kunnen we lessen trekken uit het verleden voor toekomstig waterbeleid? Hoe kunnen we het waterbewustzijn bij Amsterdammers vergroten? Wat betekent het om in een verzilte stad te leven en hoe ziet toekomstbestendig waterbeleid eruit voor de Amsterdam?

Datum
Zaterdag 22 mrt 2025 16:00 uur
Locatie
SPUI25
19 03 25
SPUI25 X Queer Geschiedenis Maand 
De queer bar verdwijnt, lang leve de queer bar!

Wereldwijd zijn de afgelopen twee decennia LHBTIQ+ bars in rap tempo gesloten. Tegelijkertijd is er een brede beweging die zich inzet om deze bars tot erfgoed te maken en hiermee te beschermen. Maar wat maakt een plek nou precies tot erfgoed? En hoe verhoudt dit sentiment zich met de beleving van deze bars door mensen in het verleden? Tijdens dit programma onderzoeken we het belang van de geschiedenis van de queer nacht voor de LHBTIQ+ gemeenschap.  

Datum
Woensdag 19 mrt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25