Het leven van een prins in ballingschap

Bernhards oorlog

Bernhards oorlog gaat over het wonderlijke en niet zelden spectaculaire leven van de Prins der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Biograaf Dik van der Meulen gaat deze avond in gesprek over Bernhard als een complexe figuur, die opportunisme paarde aan doodsverachting; een man die egocentrisch was en tegelijk loyaal aan zijn vrienden – hoewel niet altijd aan zijn eigen echtgenote Juliana, de toekomstige koningin.

Tijdens zijn ballingschap in Londen beleefde prins Bernhard een komeetachtige militaire carrière. Binnen vier jaar klom hij op van kapitein zonder bevoegdheden tot luitenant-generaal, en werd hij bevelhebber van het georganiseerde verzet in Nederland. Toch vonden koningin Wilhelmina en hijzelf dat er nóg meer in had gezeten. Bernhards oorlog. Het leven van een prins in ballingschap bevat tal van nieuwe inzichten in het doen en laten van de prins in de Tweede Wereldoorlog, en laat bovenal zien dat Bernhard, mede door toedoen van zijn schoonmoeder, een aanzienlijk veiligheidsrisico was.

In dit programma gaat Dik van der Meulen naar aanleiding van zijn nieuwe biografie met nader bekend te maken gasten in gesprek over de vraag: Hoe is het mogelijk dat een in Duitsland geboren prins, die in 1936 nog een onbezoldigde kantoorbaan had, in 1945 een van de invloedrijkste en populairste Nederlanders was geworden?

Over de sprekers

Dik van der Meulen schrijft over uiteenlopende onderwerpen. Voor zijn biografie van Multatuli ontving hij in 2003 de AKO Literatuurprijs. Zijn biografie van koning Willem III kreeg in 2014 de Libris Geschiedenis Prijs. De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen werd bekroond met de Jan Wolkers Prijs 2017. Daarna verschenen het pamflet Is natuur links? en de biografie Dr. Hendrik Muller. Wereldreiziger voor het vaderland (1859-1941).

Jeroen Koch is als historicus verbonden aan de Universiteit Utrecht. In 2013 publiceerde hij de biografie Koning Willem I, 1772-1843 (Boom, Amsterdam). Samen met Dik van der Meulen en Jeroen van Zanten schreef hij The House of Orange in Revolution and War. A European History, 1772-1890 (Reaktion Books, Londen 2022).

Alexander Reeuwijk is schrijver, interviewer en moderator. Zijn boek Oog in Oog met de goden, over Zuid-Indiase bronzen godenbeelden en hun makers verschijnt in het voorjaar 2023 bij Uitgeverij Querido.

Gerelateerde programma’s
04 11 25
Towards a common approach to Europe’s colonial past
European Integration and Co-Imperialism

Until recently, the former imperial nation states of Europe often regarded themselves as historically homogeneous nation states with a colonial past that was separate from their European continental history. Recent research shows that the European integration process was closely intertwined with modern imperialism and decolonization. Tonight, our speakers will discuss these new developments in historiography.  

Datum
Dinsdag 4 nov 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
28 10 25
Climate Politics Ten Years after the Paris Agreement

The Paris Agreement was hailed as a milestone in climate law and politics. What has it achieved? What is its remaining potential? As the Paris Agreement nears its tenth anniversary, the speakers take stock and look to the future: What can we expect from climate law and politics? 

Datum
Dinsdag 28 okt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
02 10 25
Oneindigheid – een filosofische gids

Het oneindige is grenzeloos fascinerend. Het lijkt evident dat wij eindige wezens het oneindige nooit zullen begrijpen. Toch duikt het telkens opnieuw op in de filosofie – we kunnen er kennelijk ook niet aan ontkomen. Aan de hand van de vele denkers die zich met het thema hebben beziggehouden, leidt filosoof Victor Gijsbers ons in zijn nieuwe boek Oneindigheid langs de belangrijkste vragen over het oneindige in de wiskunde, de natuur, de werkelijkheid en het menselijk leven. 

Datum
Donderdag 2 okt 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25